13 fakte marramendëse për ekonominë e Rusisë

Pas Luftës së Dytë Botërore, Bashkimi Sovjetik u shfaq si një superfuqi globale për të rivalizuar Shtetet e Bashkuara. Por kur Bashkimi Sovjetik u shkatërrua në fillim të viteve 1990 dhe u riemërua si Rusi, ajo duhej të rindërtonte ekonominë e saj. Në dekadat që pasuan, kombi komunist ka provuar shumë beteja ekonomike.

Ndërsa Rusia vazhdon të përpiqet të riafirmojë veten si një fuqi globale, ajo përballet me një valutë të luhatshme, popullsinë në rënie dhe një ekonomi që në shumë mënyra varet nga nafta dhe gazi. Ja 13 fakte që lidhen me ekonominë e Rusisë:

Rusia humbet 700 njerëz çdo ditë

Popullsia ruse po zvogëlohet përafërsisht me 700 njerëz në ditë, ose më shumë se 250,000 njerëz në vit, sipas Eurasia Daily Monitor. Disa qytete kanë pësuar rënie të popullsisë prej më shumë se 30% që nga fundi i Bashkimit Sovjetik. Ulja është pjesërisht për shkak të demografisë së plakjes, rënies së niveleve të imigracionit dhe dështimit të qeverisë për të zbatuar rregulloret e shëndetit dhe ushqimit.

Rusia ka më shumë se 460 miliardë dollarë fonde rezervë

Rusia ka më shumë se 460 miliardë dollarë rezervë, me një nivel borxhi prej 29% të Prodhimit të Brendshëm Bruto dhe 15.9 muaj mbulim të importit. Këto statistika themelore makroekonomike i bëjnë ekspertët të besojnë se Rusia mund t’i rezistojë disa tronditjeve globale, edhe nëse rritja e saj ekonomike mbetet në shkallën e saj të ulët prej afro 1.5%.

Prodhimi ekonomik i Rusisë ra në 45% në dekadën pas shpërthimit të Bashkimit Sovjetik.

Nga viti 1989 deri në 1998, prodhimi rus ra me 45%, pasi reformat ekonomike pas rënies sovjetike në 1991 hynë në fuqi. Deri në vitin 2000, PBB-ja e vendit ishte midis 30% dhe 50% të prodhimit të saj para-kolapsit. Disa faktorë i atribuohen recesionit pas tranzicionit, të gjitha këto e bënë atë një kohë kaotike me politika të dobëta ekonomike.

Nafta dhe gazi përbëjnë 59% të eksporteve të Rusisë

Rusia është plot me naftë dhe ekonomia e saj varet shumë nga burimet. Në fund të vitit të kaluar, prodhimi rus i naftës ishte në një kohë të artë me 11.2 milion fuçi në ditë, sipas Reuters. Në vitin 2017, gazi përbënte 59% të eksporteve të Rusisë dhe 25% të të ardhurave të tij të përgjithshme, sipas Bankës Botërore.

Më shumë se 13% e rusëve jetojnë në varfëri

Presidenti rus Vladimir Putin u zotua në fjalimin e tij të kombit vitin e kaluar se ai do të përgjysmonte varfërinë ruse, e cila aktualisht prek më shumë se 13% të popullsisë. Statistikat zyrtare të shtetit në atë kohë treguan 19.3 milion rusë që jetojnë nën kufirin e varfërisë, sipas Irish Times. Megjithatë, shkalla e varfërisë së Rusisë është ulur ndjeshëm nga niveli i menjëhershëm pas-Sovjetik prej gati 35%.

Rusia ka më shumë se 70 miliarderë

Pabarazia e pasurisë ruse është e lartë dhe Moska është shpesh në krye të listës së qyteteve globale me më shumë miliarderë. Rusia në tërësi ka më shumë se 70. Shumë prej tyre kanë bërë pasurinë e tyre gjatë viteve 1990, kur korrupsioni përfshiu vendin. Oligarkët kanë mjaft ndikim në qeverinë ruse dhe kanë filluar të investojnë edhe në Perëndim.

Monedha e Rusisë, rubla, ka rënë në vlerë me 50% këtë dekadë

Ekonomia ruse pësoi një krizë të konsiderueshme financiare nga 2014 deri në 2017, e cila pa që vlera e rublës të zvogëlohej në gjysmë. Vitin e kaluar, Banka Qendrore e Rusisë fajësoi sanksionet e SHBA-së për goditjen ndaj rublës. Kriza ekonomike, në tërësi, u shkaktua nga rënia masive e çmimit të naftës në 2014 dhe sanksionet ndërkombëtare të vendosura ndaj Rusisë kur ndërhyri ushtarakisht në Ukrainë.

Paga mesatare mujore në Rusi është 670 dollarë

Rusia renditet në 10 vendet e para për sa i përket prodhimit ekonomik. Por, pavarësisht PBB-së së lartë në krahasim me pjesën tjetër të botës, paga mesatare mujore është 670 dollarë ose 42.413 rubla. Kjo është rritur me rreth 50% që nga viti 2016 kur ishte 437 dollarë. Pagat në Rusisht morën një goditje masive me paqëndrueshmërinë e fundit të rublës pasi rusët ishin në gjendje të blinin 40% më shumë mallra dhe shërbime në 2013 sesa në 2018.

Ikea zotëron 20% të tregut rus të mobiljeve

Zinxhiri i dyqaneve Suedeze Ikea hapi dyqanin e tij të parë në kryeqytetin rus në vitin 2000, dhe dyqani shpejt u bë një nga më të mirët dhe më të kërkuarit. Gjatë 19 viteve të ardhshme, Ikea hapi edhe dy dyqane në Moskë dhe gjithsej 14 dyqane në të gjithë vendin. Me rusët që kërkojnë të shtrijnë më tej paratë e tyre, Ikea tani zotëron 20% të tregut rus të mobiljeve.

Konsumi i vodkës ruse ka rënë me më shumë se 50% në 20 vitet e fundit

Në kthesën e mijëvjecarit, rusët blenë 214.6 miliardë litër vodka. Deri në vitin 2015, ai numër kishte rënë në nën 100 miliardë, ndërsa konsumi i shampanjës u rrit nga 18.3 miliardë në 23.6 miliardë litra. BBC citon një ‘perëndimizim’ të kulturës ruse gjatë dy dekadave të fundit, pasi rusët po zhvendosen më shumë drejt birrës dhe verës.

Asbest, Rusia prodhoi 315,000 ton asbest vitin e kaluar

Azbesti është eksporti kryesor i qytetit të quajtur Asbest, Rusi. Megjithë rreziqet e njohura shëndetësore të azbestit, qyteti pati një rritje në prodhimin e tij të asbestit vitin e kaluar, sipas The New York Times. 315,000 ton asbest i prodhuar nga miniera e qytetit vitin e kaluar ishte rritja e parë e prodhimit që qyteti kishte parë në vite. 80% e këtij prodhimi u shit jashtë vendit, përfshirë 67 ton në Shtetet e Bashkuara. Azbesti është i ndaluar në më shumë se 60 vende.

Rusia investoi më shumë se një çerek miliardë dollarë në industrinë e diamanteve në Zimbabve

Gjatë Luftës së Ftohtë, SH.B.A dhe Bashkimi Sovjetik garuan për ndikim në Azi, dhe tani Rusia ka kthyer vëmendjen drejt Afrikës. Edhe Rusia dhe Kina kanë bërë investime masive në të gjithë kontinentin duke u përpjekur të forcojnë ndikimin e tyre. Rusia bëri një investim prej 267 milion dollarë në industrinë e diamanteve në Zimbabve.

Rusia harxhoi 50 miliardë dollarë në Lojërat Olimpike Dimërore të 2014

Ndërsa Olimpiada Dimërore zbriti në qytetin rus të Soçit, qeveria harxhoi më shumë se 50 miliardë dollarë për të përgatitur qytetin. Investimi përfshin jo vetëm ndërtimin e vendeve të reja sportive dhe hoteleve, por rrugë, ura, tubacione gazi me presion të ulët, dhe projekte të tjera të infrastrukturës, gjithashtu. Por investimi duket se po funksionon: Zyrtarët rusë raportuan se 6.5 milion njerëz vizituan qytetin turistik në 2017. Në vitin 2018, Rusia priti Kupën Botërore FIFA, e cila raportohet se kushtoi më shumë se 11 miliardë dollarë në ndërtime dhe përgatitje.

Nebi Xhomaqi / Burimi BBC/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.