Analiza me skenare/ Po sikur Gjermania të futet në krizë?!

Qarkullon një histori që tregon se Angela Merkel, gjatë leksioneve të notit, hidhej nga trampolina vetëm pasi binte këmbana, në fund të leksionit. Dhe në fakt, ky është rreziku kryesor me të cilin Gjermania dhe ëndrra e saj europiane përballen sot; ajo e marrjes së iniciativës kur është shumë vonë.

“Sot nga Gjermania, nuk i druhem fuqisë por pafuqisë” ka thënë ish ministri i jashtëm polak Radoslaw Sikorski në një fjalim të mbajtur në dhjetorin e vitit 2011.

E vështirësi është që të mos i japësh të drejtë. Në fakt, Gjermania ka gjithçka që i duhet për të çuar deri në fund projektin e unifikimit politik europian që ka në kokë.

Edhe është pikërisht “status quo-ja” ndër të tjera, kjo gjendje e përjetshme dhe e palëvizshme e tranzicionit që përbën problemin e Europës së sotme, arsyen e skepticizmit, për të mos thënë të armiqësisë së hapur, që qarkullon kudo në kontinent.

Monedha pa shtet. Teknokracia që vendos pa u legjitimuar nga vota. Normativat komunitare të finalizuara për të siguruar konkurrencë maksimale përbrenda Bashkimit Europian por që nuk i jep përgjigje shqetësimit për konkurrueshmërinë me vendet jashtë BE-së.

Kështu, ajo që duhej të ishte”sigurimi i ekzistencës së Europës në globalizim” për ta thënë me fjalët e ministrit të jashtëm gjerman Frank-Walter Steinmaier, rrezikon që të bëhet krejtësisht e kundërta,.

Problemi që Gjermania është që ajo “shumë vonë” të arrijë “shumë shpejt”.

Dhe ajo që po afrohet gjithnjë e më shumë është përmbledhje e dy faktorëve potencialisht vrasës. E të parit, lindja e një fronti anti-gjerman e anti-europian në Europë dhe e të dytit, që mund ta përkeqësonte në mënyrë të pariparueshme: dobësimi politik dhe ekonomik që kërcënon të godasë Gjermaninë në vitet e ardhshme.

Të parët që kanë paralajmëruar një krizë të ardhshme gjermane kanë qenë amerikanët e Stratfor, një kompani në Austin të Teksasit, e specializuar në shërbime inteligjence dhe konsulence strategjike.

Çdo 5 vite, ajo publikon një raport që emërtohet “Decade Forest”, që mundohet të parashikojë atë se çfarë do të ndodhë në botë në 10 vitet pasuese.

Nuk arrijnë të parashikojnë ngjarje të veçuara, sigurisht, por nisin nga ato dhe ndjekin rrugëtimin, derisa arrijnë të shtjellojnë skenarë të mundshme gjeopolitikë koherentë.

Në raportin e fundit, sa i përket Gjermanisë, shkruhet se do të ketë një “rënie të fortë të ekonomisë gjermane, që do të shoqërohet me një krizë të brendshme politike dhe sociale” që do të reduktojë influencën e Gjermanisë në Europë në 10 vitet e ardhshme

Në fakt, ka pak për të hamendësuar pasi mes viteve 1995 dhe 2015, norma e rritjes së Gjermanisë ka qenë inferiore kundrejt mesatares së tre shteteve të tjera të mëdha të Europës; Francës, Italisë e Spanjës.

Ndër të tjera, sipas Fondit Monetar Ndërkombëtar, në 5 vitet e ardhshme rritja ekonomike gjermane do të pozicionohet e qëndrueshme nën mesataren e tre vendeve.

Gjëja kurioze është se arsyet e kësaj rënie të vazhdueshme janë pikërisht ato që konsiderohen si pika të forta të Gjermanisë; eksportet, punësimi i plotë dhe stabiliteti financiar.

Nisim nga eksportet. Gjermania eksporton një volum të plotë të të mirave të investimeve dhe ka përfituar më shumë se shtete e tjera anëtare të Eurozonës nga bumi i investimeve në Kinë dhe në ekonomi të tjera të zhvillim e sipër.

Sot, rritja  e ekonomive në zhvillim po ngadalësohet, dhe aty ku nuk po ngadalësohet, kërkesa ka tendencën të spostohet nga investimet te konsumi.

Një proces ky që që ka tendencën që të dobësojë rritjen gjermane dhe të avantazhojë vendet e Europës së Jugut që eksportojnë më së shumti të mira konsumi. Lojë force, strategjia e zhvillimit ekonomik gjerman po spostohet diku tjetër. Për të kuptuar se ku, mjafton të lexojmë të dhënat paraprake mbi rritjen e Prodhimit të Brendshëm Bruto gjerman në 2015 që është rritur me 1.7 %, rezultati më i mirë që nga 2011, e udhëhequr nga shtimi i shpenzimeve publike (+2.8 %) dhe pagat (+3.9 %), shumë më tepër se eksportet (+0.2 %).

Në pamje të parë, të gjitha janë lajme të mira! Mbi të gjitha, rritja e shpenzimeve publike dhe e pagave duken siguri për rritjen e konsumit, investimeve dhe të inflacionit në Gjermani. Gjë që mund të prodhojë efekte shumë pozitive në pjesën tjetër të kontinentit, sepse rrit aftësinë shpenzuese dhe fuqinë blerëse të tregut europian.

Kujdes ama, sepse e gjithë kjo vjen si rrjedhojë e faktit që Gjermania, ndryshe nga pjesa më e madhe e Europës, është pranë punësimit të plotë. Dhe kombinimi mes punësimit të plotës dhe e taksave të ulëta është një koktej i rrezikshëm sepse sjell një rritje të produktivitetit shumë të ulët dhe një pakësim të konkurrueshmërisë gjermane kundrejt botës së jashtme.

Akoma më shumë nëse shtojmë këto një përbërës shtesë: plakjen e popullsisë dhe pasojat e vështirësisë për të zëvendësuar, në sasi dhe cilësi, fuqinë punëtore aktuale.

Sigurisht, Gjermania po investohet shumë në këtë drejtim (dhe  nuk e ka nisur dje këtë gjë) ; në formimin profesional dhe në modelet e reja të zhvillimit industrial, që të rrisë prodhimin përmes automatizimit.

Hapja e kufijve për emigrantët sirianë duhet lexuar patjetër  në optikën e  tërheqjes së kapitalit njerëzor të vlefshëm për ta formuar dhe punësuar në proceset prodhuese. Koha do të dëshmojë nëse këto lëvizje kanë qenë të përshtatshme ose jo.

Elementi i tretë i krizës gjermane është më i rrezikshmi se gjithë të tjerët; elementi politik. Deri më sot, në fakt, gjermanët kishin arritur të mbanin hegjemoninë e tyre politike në kontinentin e vjetër edhe sepse rezervat e tyre financiare ishin të domosdoshme për të shpëtuar vendet e Europës si Greqia, Spanja apo Portugalia. Mund të thuhet pa frikë se pjesa më e madhe e influencës politike gjermane në pjesën tjetër të Europës varet pikërisht nga kjo. Çdo krizë ka qenënjë mundësi për Gjermaninë. Por në mungesë krize, me fjalë të tjera, Berlini pushon se qeni një subjekt të cilit mund t’i kërkohet ndihmë, gjë që rrezikon që t’u humbasë gjermanëve një pjesë të mirë të pushtetit të tyre mbi politikat që duhet të aplikohen në Europë në vijim.

Megjithatë është herët për të thënë se nëse ky është fundi i një hegjemonia dhe se kapitali politik, ekonomik e financiar që Gjermania ka akumuluar duke nisur nga 9 nëntori i vitit 1989 ka mbetur lart, në trampolinë, ashtu sikurse Merkel në leksionet e saj të notit në rini: duke pritur momentin e duhur. A ka rënë tashmë këmbana?  Nuk e dimë. Ajo që është  e sigurt është  se që prej kohësh, nga tani e tutje, kohë ka pak. E sa më shumë kalon, gjithnjë e më shumë ai hapi i fundit drejt ndërtimit politik të Europës do të jetë i vështirë që të realizohet.

Marrë me shkurtime nga ”L’inkiesta”/Përshtati në shqip: SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.