“Argument”- Ish-kryetari I KQZ-së, Kume: “Ky është sistemi danez propozuar nga Amerika. Në Shqipëri duhet të aplikohen listat e hapura”

I ftuar në “Argument” me gazetarin Enio Civici mbrëmjen e sotme ishte Vasil Kume, ish kryetar I KQZ-së për të folur mbi zhvillimet e fundit të një prej reformave më të rëndësishme në sferën politike siç është ajo Zgjedhore.

Zërat janë ngritur nga të gjitha palët për ndryshime në sistemin elektoral, ndërsa ambasadat e huaja bëjnë thirrje për ulje në tryezë dhe miratimin e një sistemi të ri sipas rekomandimeve të OSBE/ODIHR. Gjithashtu një e-mail i ambasadës amerikane ka qarkullaur këto kohë ku kërkhet vendosja e sistemit danez zgjedhor për aplikim në Shqipëri.

Eksperti Kume ka shpjeguar se sistemi danez është proporcional rajonal me listë korrektuese kobmëtare:

“Ambasadorja e SHBA-së i është drejtuar anëtarëve të Këshillit Politik me një mesazh ku nënvizon dy gjëra. Së pari, domosdoshmërinë për angazhim maksimal të klasës politike për të përfunduar reformën Zgjedhore me kushtet e OSBE/ODIHR. Së dyti, ndërhyrjet që duhet të bëhen në legjislacionin shqiptar për të rregulluar çështjet që kanë të bëjnë me funksionimin sa më të mirë të demokracisë përfaqëusese, ku ajo i sugjeron palëve të trajtojnë listat e hapura dhe si shembull për zgjidhje i ofrohet sistemi danez.

Sistemi danez është proporcional rajonal me një listë korrektuese kombëtare. Danezët votojnë në 10 njësi zgjedhore nga ku dalin 135 deputetë nga listat e subjekteve, ku vetë qytetari ka të drejtë të shprehë një preferencë në listë, duke i referuar më pas shumës së votave të subjekteve në të gjtihë vendin, ku ata ndajnë midis tyre edhe 40 vende të tjera.

Më pas kirjohet një proporcionalitet në mënyrë të kënaqshme midis votave në kutitë e votimit dhe përbërjes së parlamentit të ri. ”

Por, si do të funksiononte ky system në Shqipëri? Pyetur nga gazetari Civici, z.Kume është shprehur se:

“Një shqiptar që voton në Kukës, në momentin aktual voton për subjektin elektoral në Kukës dhe shprehë preferëncën e tij për një apo më shumë kandidatët e subjektit përkatës. Vota e këtij qytetari do numërohet së bashku me votën e të gjithë qytetarëve të Shqipërisë. Dhe në bazë të votave llogaritet sa mandate mund të përfitojë ky subjekt nga 40 mandatet, që është lista korrektuese kombëtare. Po ti referohemi propozimit të deputetëve të opozitës, do të përfitojnë në rang vendi të gjithë ato subjekte që kanë kaluar pragun mbi 2.5%. Për mua duhet një prag tjetër pasi ndryshe bëhet e pamundur për partitët e vogla të marrin mandate.”

Gjithashtu, z.Kume si një eskpert i mirënjohur i çështjeve Zgjedhore ka shprehur mendimin e tij për mënyrën se si duhet të kryhet reforma dhe sistemin që mund të ishte I përshtatshëm për vendin tonë:

“Në vlerësimin tim e rëndësishme është që ne, në zgjedhje të aplikojmë një sistem të tillë që të na mundësojë më mirë se ky që kemi sot, ku zgjedhësi shqiptar ka shumë pak mundësi.

Një nga mundësitë është votimi me lista të hapura. Akoma më mirë do të ishte nëse zgjedhësit shqiptarë do votonin për kandidatët. Me këtë system listat sërish përpilohen nga subjektet politike, por duke e hapur atë, zgjedhësi mund të votojë deri në 5 kandidatë nga kjo listë. Kështu pra, në njëfarë mënyrë zhbllokohet efekti relativi që sjell mënyra me lista të mbyllura, zvogëlohet edhe vullneti i kryetarit për të zgjedhur kandidatët.”

G.K/ SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.