Astronomët dëshmojnë për herë të parë lindjen e një planeti ‘foshnjë’!

Astronomët, për herë të parë, ishin dëshmitarë të drejtpërdrejtë të lindjes së një planet foshnjë. Duke përdorur vëzhgimet nga Teleskopi Shumë i Madh i Observatorit Jugor Europian, studiuesit gjetën shenja treguese të jetës së re planetare brenda një disku të dendur pluhuri dhe gazi rreth yllit të ri AB Aurigae.

Thellë në disk, ata gjetën një strukturë të spikatur spirale me një “kthesë” – një shenjë dhuratë e një planeti që po formohet. Sipas studiuesve, kjo mund të jetë dëshmia e parë e drejtpërdrejtë e një planeti foshnje që vjen në ekzistencë. “Mijëra ekzoplanetë janë identifikuar deri më tani, por ka shumë pak njohuri se si ato formohen,” tha Anthony Boccaletti, i cili drejtoi studimin nga Observatoire de Paris. “Ne duhet të vëzhgojmë sisteme shumë të reja për të kapur me të vërtetë momentin kur formohen planetët”.

Fatkeqësisht, ka qenë historikisht shumë e vështirë të kapen imazhe të këtyre disqeve të rinj që janë të mprehta dhe aq të thella sa për të gjetur shenjën “kthesë” ku po lind një planet. Por imazhet e reja përmbajnë një spirale mahnitëse të pluhurit dhe gazit rreth AB Aurigae, që ndodhet 520 vjet dritë larg Tokës në yjësinë e Aurigës, që është prijësi. Planetët-foshnjë krijojnë luhatje dhe lëvizje në diskun që rrethon yllin, duke ndrydhur formën e tij – si valët pas një varke në një liqen.

Ndërsa planeti rrotullohet rreth yllit qendror, kjo valë merr formën e një krahu më të vogël spiral. Pranë qendrës së figurës së AB Aurigae, kthesa e verdhë e ndritshme tregon një planet që po lind – afërisht i distancuar nga ylli sikurse Neptuni është nga dielli ynë. Megjithëse astronomët dinë që planetet formohen nga disku i gazit të ftohtë dhe pluhurit që rrethojnë yjet e rinj, kjo nuk është vërejtur direkt më parë.

Studimi i ri i botuar në revistën Astronomy & Astrophysics ofron të dhëna thelbësore që i lejojnë shkencëtarët të kuptojnë se si ndodh kjo.(SkyNews)

E . S / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.