Cilat janë bursat e rajonit? Aktualisht ekzistojnë 6 bursa në vendet e Europës JugLindore
Me vendimin e sotëm të AMF për të licensuar bursën e parë me kapital privat në Shqipëri, ALSE, ekonomisë dhe sistemit financiar shqiptar i hapen dyert për të përdorur të gjithë potencialin e tregut të brendshëm dhe rajonal. Deri më sot, licencë për të operuar një bursë, apo quajtur ndryshe treg kapitalesh, kishin pothuajse të gjitha vendet e Europës JugLindore përvec Kosovës. Kroacia, Sllovenia, Serbia, Mali i Zi, Maqedonia dhe Bosnja kanë themeluar bursat e tyre rreth viteve ’90 me rënien e Murit të Berlinit dhe hapjen e tyre të plotë drejt ekonomisë së tregut. Po cilat janë këto bursa? Cilat janë volumet e tregtimit? Sa kompani janë të listuara në secilën?
Kroacia
Kroacia e ka licencuar bursën e parë private pas periudhës së komunizmit në vitin 1991, atëherë kur 25 banka dhe 2 kompani sigurimesh themeluan “Zagreb Stock Exchange”. Që nga ajo datë në ditët e sotme numërohen 21 kompani tregtimi, si broker-a, kompani brokerimi apo banka. Sistemi elektronik i përdorur në bursën e Zagrebit quhet “OMX Electronic Trading System” dhe lejon pjesëmarrësit të tregtojnë 5 ditët e javës ndërmjet orës 9:00 dhe 16:30. Bazuar në të dhënat e fundit të publikuara në datën 30 qershor 2017, bursa e Zagrebit ka regjistruar një kapital të tregtueshëm prej 8.6 miliardë dollarë dhe 21 kompani të listuara.
Sllovenia
Bursa e Sllovenisë e titulluar “Ljubjana Stock Exchange” është rithemeluar pas periudhës komuniste më 26 Dhjetor 1989. Operacioni i parë është realizuar në 29 Mars të vitit 1990 ku 14 agjentë të bursës tregtuan rreth 11 instrumenta financarë. Aktualisht kjo bursë liston 11 kompani me pritshmëritë për të arritur në 15 kompani në fund të 2017 dhe përmban një kapital të tregtueshëm prej 5.3 miliardë dollarë.
Serbia
Edhe pse më një histori që në 1830, bursa e Serbisë me formën e saj moderne është themeluar në vitin 1989 nga një bashkësi prej 32 bankash që operonin në ish territorin e Jugosllavisë. Fillimisht instrumentët financiarë të tregtuar ishin obligacione të kompanive dhe bono thesari. Pas vitit 1992, kur bursa u quajt “Beograd Stock Exchange”, filloi dhe tregtimi i aksioneve të kompanive dhe sot sipas tregjeve kjo bursë regjistron një kapitalizim prej 2.2 miliardë dollarë dhe 15 kompani të listuara.
Mali i Zi
Bursa e Malit të zi është themeluar në vitin 1993 me një përfshirje fillestare prej qeverisë dhe katër bankave. Ndërmjet vitit 1994 dhe 2000 në Mal të Zi arritën të licensoheshin vetëm 3 agjentë (broker) dhe vetëm pas vitit 2000 filloi tregtimi i pothuajse të gjithë instrumentëve financiarë si obligacione, tituj, bono apo produkte derivative. Aktualisht bursa e Podgoricës regjistron një kapitalizim prej 3.2 miliardë dollarë dhe 10 kompani të listuara
Bosnja dhe Maqedonia
Ndërkohë dy bursat ekzistuese më të vogla të rajonit janë ato të Maqedonisë dhe të Bosnjes. Këto bursa gjithashtu janë themeluar ndërmjet viteve 1990 dhe 2000. Aktualisht bursa e Shkupit regjistron 10 kompani të listuara dhe një kapitalizim prej 1.34 miliardë dollarë ndërsa ajo e Sarajevës përmban 20 kompani dhe një kapitalizim prej 586 milionë dollarë
Tashmë dhe Shqipëria duhet të jetë gati për tregun e saj të kapitaleve. Me licensimin e ALSE bizneset, korporatat, individët dhe të gjithë aktorët financiarë të vendit do të kenë një mundësi më shumë për të investuar
Për më shumë lexo edhe: http://www.scan-tv.com/shqiperia-me-burse-amf-licencon-alse-bursen-e-pare-private/
SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.