Denis Mukwege dhe Nadia Murad fitojnë çmimin Nobel për Paqe 2018

Një mjek në Republikën Demokratike të Kongos dhe një aktivist 25-vjeçar Yazidi i cili ishte skllavëruar në Irak nga Shteti Islamik, kanë fituar çmimin Nobel të Paqes të këtij viti. Komiteti norvegjez i Nobelit tha të premten se Denis Mukwege, i cili ka kaluar dekada duke u kujdesur për viktimat e sulmit seksual, dhe Nadia Murad, e cila ka përdorur historinë e saj për të publikuar abuzimet e të drejtave të njeriut, iu dha çmimi “për ti dhënë fund përdorimit të dhunës seksuale dhe konfliktit të armatosur”.

Të dy kishin “vënë në rrezik sigurinë e tyre personale duke luftuar me guxim krimet e luftës dhe duke siguruar drejtësi për viktimat”. Komiteti deri më tani nuk ka qenë në gjendje të kontaktojë as fituesin me lajmin.

Disa çmime të kohëve të fundit kanë qenë të diskutueshme: ish-presidenti amerikan Barak Obama fitoi në 2009 pas më pak se një viti në detyrë dhe Bashkimi Evropian fitoi në 2012. Fituesi i vitit të kaluar ishte Fushata Ndërkombëtare për Heqjen e Armëve Bërthamore. Zgjedhja e dy luftëtarëve kundër dhunës seksuale në luftë do të nxjerrë në pah një çështje që është margjinalizuar për dekada të tëra.

Komiteti ndër të tjera tha: “Të dy laureatët kanë dhënë një kontribut të rëndësishëm në përqendrimin e vëmendjes dhe luftimin e krimeve të luftës. Denis Mukwege është ndihmësi që e ka kushtuar jetën e tij për të mbrojtur këto viktima.

Nadia Murad është dëshmitari që tregon për abuzimet e kryera kundër vetes dhe të tjerëve. Mukwege, një gjinekolog 63 vjeç, themeloi dhe mirëmban spitalin Panzi në Bukavu, në lindje të DRC, ku ka kujdesur për dhjetëra mijëra gra që pësuan sulme seksuale në konfliktin e vazhdueshëm civil të vendit.

Një kritik i hapur i autoriteteve që nuk mbrojnë civilët, Mukwege mbijetoi në një përpjekje për vrasje në vitin 2012, por vazhdoi punën e tij. Ajo kishte treguar guxim të pazakontë në tregimin e vuajtjeve të saj dhe duke folur në emër të viktimave të tjera, tha komiteti.

Murad është fituesi i dytë më i ri Nobel për Paqen pas Malala Yousafzai, i cili ishte vetëm 17 vjeç kur fitoi në 2014. Këtë vit 216 individë dhe 115 organizata u emëruan për çmimin. Ato përfshinin grupin e ndihmës civile siriane Helmetat e Bardhë, gazetën Novaya Gazeta të Rusisë, sulmin e SHBA-ve Edward Snowden dhe komisionerin e lartë të OKB-së për refugjatët. Shumica e nominimeve mbeten të fshehta, përveçse nëse zbulohen nga propozuesit e tyre. Çmimi i 2018 –ës vlen pak më shumë se një milion dollarë.

Ada Xhagolli/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.