Francë / Zbulohet tuneli i fshehur i vdekjes gjatë Luftës së Parë Botërore

Që nga vitet 1970 nuk ka pasur asnjë zbulim kaq të rëndësishëm nga Lufta e Madhe në Francë. Për më shumë se një shekull, jo shumë larg nga qyteti Reims, janë shtrirë trupat e më shumë se 270 ushtarëve gjermanë.

Të harruar në konfuzionin e luftës, vendndodhja e tyre e saktë ishte deri më tani një mister, të cilin autoritetet franceze dhe gjermane nuk nguteshin ta sqaronin. Por falë punës së një ekipi nga historianë vendas është gjetur hyrja në tunelin Winterberg në betejën Chemin des Dames.

Deri në fund të luftës askush nuk mund të thoshte me siguri se ku kishte qenë në të vërtetë tuneli Winterberg. Një vendas i quajtur Alain Malinowski nuk mund ta hiqte tunelin nga koka e tij. Duke punuar në metronë e Parisit në vitet 1990, ai udhëtoi çdo ditë në kryeqytet dhe përdori kohën e tij të lirë për të vizituar arkivat ushtarake në Château de Vincennes. Për 15 vjet grumbulloi përshkrime, harta dhe marrje në pyetje të të burgosurve të cilat nuk patën rezultat.

Në vitin 2009  gjeti një hartë bashkëkohore që tregon jo vetëm tunelin, por edhe një takim të dy shtigjeve që kishin mbijetuar deri më sot. Me një kujdes të përpiktë, ai mati këndin dhe distancën dhe arriti në vend.

“E ndjeva atë. E dija që isha afër. E dija që tuneli ishte aty diku poshtë këmbëve të mia”, tha Alain Malinowski për Le Monde.

Pyetja është çfarë do të ndodhë tani. A duhet që trupat të sillen shpejt dhe të varrosen në një varrezë gjermane të luftës? A duhet të ketë një gërmim arkeologjik në shkallë të plotë, në mënyrë që të mësojmë më shumë për zhvillimin e luftës dhe jetën e atyre që e luftuan atë?

Të dy qeveritë janë ende duke diskutuar, pasi nëse vendndodhja e tunelit është akoma një sekret atëherë ky sekret është mbajtur keq. (BBC)

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.