Gushti “zhgënjen” depozitat – Rritja më e dobët në një dekadë
Për herë të parë në më shumë se një dekadë, muaji gusht nuk solli një rritje domethënëse të depozitave bankare. Sipas statistikave të Bankës së Shqipërisë, në fund të muajit gusht totali i depozitave arriti në 994.7 miliardë lekë, në një rritje prej më pak se 600 milionë lekësh krahasuar me korrikun.
Depozitat paraqiten në stanjacion edhe krahasuar të njëjtën periudhë të një viti më parë, me një rritje prej pak më shumë se një miliard lekësh. Historikisht, muaji gusht ka shënuar kulmin e prurjeve sezonale të depozitave në sistemin bankar.
Kjo rritje i detyrohej kryesisht kthimit të emigrantëve dhe të ardhurave nga sezoni turistik. Për gjysmën e parë të vitit tendenca e të ardhurave nga turizmi ka qenë në rritje, ndërsa të ardhurat nga emigrantët në nivele të ngjashme me vitin e kaluar.
Nëse e njëjta tendencë ka vijuar edhe në tremujorin e tretë, nuk ka shenja se mosrritja e depozitave bankare lidhet me më pak të ardhura në ekonomi. Mungesa e rritjes këtë vit është surprizuese dhe mund të shpjegohet me disa faktorë.
Një element me ndikim kryesisht statistikor mund jetë është kursi i këmbimit. Duke qenë se në dy vitet e fundit prurjet më të mëdha të depozitave janë në euro, zhvlerësimi i monedhës europiane ndaj lekut mund të sjellë një ndikim në rënien e depozitave.
Sidoqoftë, kjo nuk vlen shumë për periudhën korrik-gusht. Ndryshimi i kursit në këtë periudhë ka qenë minimal, madje në fundin e muajit gusht euro arriti një forcim të lehtë ndaj lekut.
Por, kursi i këmbimit është një faktor me më shumë peshë në krahasimin vjetor. Në fund të muajit gusht, vlera e euros ndaj lekut ishte rreth 3% më e ulët krahasuar me një vit më parë, duke ndikuar rrjedhimisht në rënie shifrën totale të depozitave bankare, që shprehet në lekë.
Nga ana tjetër, normat e ulëta të interesit që ofrojnë bankat për depozitat kanë bërë që shumë individë të kërkojnë alternativa më fitimprurëse investimi. Këto alternativa konsistojnë kryesisht në obligacione qeveritare, kuota në fonde investimi, por ndoshta edhe investime të shtuara në pasuri të paluajtshme.
Në thelb, frenimi i kursimeve është edhe objektivi i një politike monetare me norma të ulta interesi. Normat e ulëta të interesit mund të kenë ndikuar në rritje të shpenzimeve për konsum dhe në uljen e kursimeve që depozitohen në banka.
Ersuin Shehu/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.