Kapitali, rrjedhë “primitive”

Fondi Monetar Ndërkombëtar ka publikuar së fundmi një studim me titull: “Vonë në lojë? Rrjedha e kapitalit në vendet e Ballkanit Perëndimor”. Në analizë merren 6 shtete; Shqipëria, Kroacia, Mali i Zi, Maqedonia dhe Bosnje Hercegovina.

Të dhënat e analizuara nga Fondi Monetar Ndërkombëtar flasin jo vetëm me shifra, por i japin shpjegim edhe disa fenomeneve të veçanta, të cilat lidhen ngushtë me avantazhe të caktuara ose disavantazhe që ofron ekonomia e secilit vend. Ky grafik tregon origjinën e investimeve të huaja. Në vendin tonë, 85% e tyre vijnë nga 15 vendet e Bashkimit Europian.

Thuajse gjysma e portofolit të kapitalit hyrës në vendin tonë, ose më saktë 46.6% kanë origjinë dy shtete fqinje, Italia dhe Greqia, me 22.6% dhe 24% respektivisht. Në vend të tretë ndërkohë, çuditërisht në dukje, por jo në thelb, qëndron Luksemburgu, që zë jo pak, por 10.4% të totalit të kapitalit të huaj që hyn në vendin tonë. Në vend të katërt është Franca me 7.6%. Asnjë vend tjetër i Ballkanit Perëndimor, me përjashtim të Bosnje Hercegovinës, por që ka një shpjegim mëse racional, nuk ka një varësi kaq të lartë sa Shqipëria nga shtete të veçanta.

Kapitali hyrës përfshin edhe remitancat, çka shpjegon edhe prezencën e lartë të Greqisë dhe Italisë në këtë grafik, ngjyra bojëqielli dhe ajo jeshile. Luksemburgu ndërkohë, ngjyra lejla, ka një prezencë deri në tre herë më të ulët në Shqipëri në krahasim me vendet e tjera të rajonit. Luksemburgu së bashku me Britaninë e madhe janë dy qendrat financiare të Europës, çka shpjegon prezencën e tyre në grafik, por edhe rolin më të vogël që kanë në Shqipëri.

Kjo, për shkak se Shqipëria, ndryshe nga fqinjët nuk ofron elementin bazë nëpërmjet të cilit funksionon rrjedhja e kapitalit, bursën. Investimet e huaja ose kapitali hyrës në vendin tonë mbetet primitiv pikërisht për shkak të mungesës së një tregu kapitali, dhe lëvizjet e kapitalit operojnë mbi bazë të afërsisë gjeografike dhe emigracionit të lartë në këto dy vende.

Vetë Fondi Monetar Ndërkombëtar nuk ngurron ta theksojë me shifra këtë, duke paraqitur brenda studimit një tabelë të veçantë, ku paraqet stokun e emigrantëve shqiptarë nëpër botë, e ku dy vendet e para zihen pikërisht nga Greqia dhe Italia, të cilat jo rastësisht zënë thuajse gjysmën e kapitalit hyrës në vendin tonë.

Roel Korkuti/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.