Kreditë më “të sigurta” – Kur kolaterali është cash ose shtëpi

Kolateralet më të mirë për bankat janë para cash dhe shtëpitë, ndërsa më problematiket janë tokat dhe pronat tregtare. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, kreditë që kanë si kolateral para cash kanë raportin më të ulët të kredive me probleme, me 0.6% në mesin e këtij viti.

Kjo është e kuptueshme, duke pasur parasysh se një klient që ka lënë si garanci para cash nuk merr përsipër kredi me rrezik të lartë dhe është më i kujdesshëm për shlyerjen.

Lloji i dytë më i mirë i kolateralit janë mjediset e banimit, që kanë raport të kredive me probleme në më pak se 10%. Bëhet fjalë kryesisht për kredi hipotekare për individë dhe në shumicën e rasteve kolaterali është vetë banesa e blerë nga kredimarrësi.

Në katër vitet e fundit, shkalla e kredive me probleme për kreditë që kanë si kolateral një shtëpi ka rënë me ritme të larta, po të kemi parasysh se në vitin 2012 raporti i kredive me probleme ishte rreth 25%. Cilësia më e mirë e këtyre kredive lidhet me një angazhim më të madh nga kredimarrësit për të shlyer kreditë, për të mos humbur shtëpitë e tyre.

Por, edhe në rast të nevojës për ekzekutim të kolateralit, shtëpitë duket se janë kolaterali më i lehtë më t’u shitur, krahasuar me pasuritë e tjera, të luajtshme dhe të paluajtshme. Kjo dëshmohet qartë nga fakti se kreditë që kanë si kolateral ndërtesat tregtare apo edhe tokat kanë nivele shumë të larta të kredive me probleme.

Tokat duket se janë kolaterali që jep më pak garanci, duke pasur parasysh se raporti i kredive me probleme në këtë rast është 22.5%.

Edhe për kreditë e mbuluara me kolateral një ndërtesë komerciale, niveli i kredive me probleme është i lartë, pranë nivelit të 20%. Kjo mund të lidhet pjesërisht me cilësinë më të dobët të këtyre kolateraleve, që janë më pak të kërkuara në treg, por edhe me faktin që ato mbulojnë kryesisht kredi për aktivitet biznesi, ku rreziku i dështimit të kredisë është më i lartë.

Ersuin Shehu/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.