Më korrektët në NATO/ Shqipëria shpenzon 5 herë më shumë nga sa i kërkohet

Nato është përfshirë nga një debat i gjerë gjatë ditëve të fundit. Administrata e re amerikane i bëri thirrje vendeve anëtare të Aleancës së Atlantikut Verior që të tregohen më të drejta me shpenzimet, në një kohë që Shtetet e Bashkuara mbulojnë mbi 70% të tyre.

Vendet anëtare duhet të kontribuojnë me 2% të Prodhimit të Brendshëm Bruto, por aktualisht vetëm 5 prej tyre e respektojnë këtë nivel. Ndër 23 vendet që nuk e respekton është edhe Shqipëria. Në Samitin e Uellsit në vitin 2014 të gjitha vendet anëtare u angazhuan për të shpenzuar pikërisht 2%, por duket se ky premtim ka qënë bosh.

Tashmë nuk është vetëm Donald Trump, por edhe zyrtarë të tjerë të lartë të aleancës që kërkojnë drejtësi në shpenzime. Në këtë drejtim, Shqipëria, jo vetëm që nuk ka respektuar angazhimet e ndërmarra unanimisht mes 28 vendeve anëtare, si në samitin e Uellsit, ashtu edhe në atë të Varshavës, vitin e kaluar, por  ka ulur shpenzimet për mbrojtjen në buxhetin e vitit 2017, në vetëm 1% të Prodhimit të Brendshëm Bruto, pra gjysma e atyre për të cilat është rënë dakord me aleatët.

Në buxhetin e vitit 2017 parashikohet 130 miliardë lekë shpenzime për mbrojtjen. Pra, ndërkohë që aleatët kanë rritur ndjeshëm shpenzimet për mbrojtjen gjatë dy viteve të fundit, Shqipëria i ka ulur.

Vetë sekretari i përgjithshëm i Natos, Jens Stoltenberg, deklaroi se, vendet europiane i kanë rritur shpenzimet e tyre me rreth 3.8% gjatë dy viteve të fundit. Ai premtoi se të gjitha vendet, pra të 28-ta do ta plotësojnë detyrimet e 2%.

Gjithsesi, pas deklaratave të sekretarit amerikan të mbrojtjes, Mattis, debati ka marrë edhe një karakter tjetër, se sa e drejtë është që vendet e vogla, sidomos Shqipëria, të shpenzojnë 2% për mbrojtjen?

Ky grafik e analizon situatën në një këndvështrim tjetër, shpenzimet për mbrojtjen në raport me GDP-në për frymë.

Në këtë drejtim, Shqipëria shpenzon rreth 5 herë më shumë se ajo që i kërkohet, duke e bërë praktikisht vendin që shpenzon më shumë në aleancë dhe pse jo vendin më të drejtë, madje më të drejtë se Shtetet e Bashkuara, ku prodhimi i brendshëm bruto për frymë fiksohet në 56 mijë dollarë, dhe në Shqipëri në vetëm 4000 dollarë për frymë.

Viza portokalli tregon atë që shpenzohet aktualisht për mbrojtjen, ndërkohë që kolona blu ilustron atë që kërkohet.

Roel Korkuti/RTV SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.