Në mes të gjendjes së jashtëzakonshme energjetike shteti i Europës lindore merr dërgesën e parë të gazit jo-rus!
Moldavia ka marrë dërgesën e saj “të parë” të gazit jo-rus ndërsa vendi po përballet me një krizë të rëndë energjetike. Dorëzimi i një milion metër kub gaz natyror u furnizua nga PGNiG e Polonisë. Kishinau tha se “blerja e mostrës” nga Polonia ka për qëllim “të testojë aftësinë për të importuar gaz nga burime alternative dhe të balancojë presionin e ulët në sistemin e furnizimit me gaz natyror”. Ai shtoi se oferta nga PGNiG ishte një nga shtatë që kompania shtetërore Energocom mori pas shpalljes së një tenderi.
Dorëzimi erdhi katër ditë pasi Moldavia shpalli një gjendje të jashtëzakonshme njëmujore për të siguruar furnizimet me gaz në mes të një krize për rritjen e çmimeve. Kjo vjen pasi kostoja e gazit rritet diku tjetër në Europë, mes një stuhie perfekte faktorësh duke përfshirë rritjen e kërkesës pas bllokimeve të COVID dhe rezervave ekzistuese të reduktuara nga dimrat më të gjatë dhe kushtet e motit që do të thotë se burimet e rinovueshme nuk janë në gjendje të plotësojnë mungesën.
Pothuajse të gjitha importet e gazit të Moldavisë vijnë nga Rusia nëpërmjet Moldovagaz, një kompani e krijuar me gjigantin rus Gazprom. Një ndërlidhës gazi midis Moldavisë dhe Rumanisë fqinje u bë funksionale në vitin 2015, por aktualisht furnizon vetëm 35,000 banorët e Ungheni, një qytet kufitar.
Vetëm 67% e nevojave të Moldavisë për gaz janë aktualisht të mbuluara dhe negociatat me Gazprom janë duke vazhduar për dërgesat përtej 31 tetorit. Por qeveria ka paralajmëruar se nuk ka “nuk ka besim” në marrjen e një rezultati pozitiv nga bisedimet.
Kritikët kanë akuzuar Gazprom dhe Kremlinin për rritje të çmimeve të gazit për të ndëshkuar Moldavinë pas zgjedhjeve të 2020 të Presidentes pro-europiane Maia Sandu. Negociatat janë gjithashtu të komplikuara pasi gazi moldav duhet të kalojë përmes territorit pro-rus të Transdniestrisë.
Gazeta Financial Times raportoi gjithashtu vonë të mërkurën se Gazprom po i bën presion Moldavisë që të vonojë reformat e sektorit të energjisë dhe një marrëveshje të tregtisë së lirë me Bashkimin Europian në këmbim të çmimeve më të lira të gazit.
Ndërkohë Gazprom akuzon Kishinau për vonesë të pagesave dhe kërcënon të shkurtojë furnizimin nëse nuk nënshkruhet një kontratë e re.
Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), vendi me 2.6 milionë banorë është pothuajse tërësisht i varur nga karburantet fosile dhe importet e energjisë elektrike me vetëm 20% të kërkesës së tij për energji të plotësuar brenda vendit në 2018.
Ai gjithashtu nuk ka objekte për ruajtjen e gazit, gjë që e bën atë veçanërisht të prekshëm ndaj goditjeve gjeopolitike dhe çmimeve. Mosmarrëveshjet midis Moskës dhe Kishinjeut në 2006 dhe 2009 lanë dhjetëra mijëra qytetarë moldavë pa gaz për ditë të tëra në dimër.
Shkalla e dytë, e cila zgjati javë, pa Moldavinë të aktivizonte Mekanizmin e Mbrojtjes Civile të BE-së, i cili siguroi ngrohje me kapacitet dhe gjeneratorë elektrikë. Sandu diskutoi çështjet e furnizimit me gaz të vendit me Presidenten e Komisionit Europian Ursula von der Leyen përmes telefonit të mërkurën, tha zyra e saj.
E . S / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.