Një stuhi diellore mund të shkaktojë një ‘apokalips dixhital’ duke bllokuar internetin për javë ose muaj!

Një stuhi diellore veçanërisht intensive mund të prishë infrastrukturën globale të rrjetit të internetit dhe ta bëjë atë të papërdorshëm për javë ose muaj.

Pandemia Covid na ka mësuar se çfarë mund të ndodhë kur nuk jeni gati të përballeni me të paimagjinueshmen. Për këtë arsye, një grup shkencëtarësh kohët e fundit paralajmëruan të gjithë botën për rreziqet e një apokalipsi hipotetik dixhital të shkaktuar nga një bllokim i plotë i internetit.

Sipas studiuesve, një ngjarje e tillë mund të shkaktohet nga një stuhi magnetike e shkaktuar nga një shpërthim diellor veçanërisht i fuqishëm: kabllot nëndetëse që garantojnë lidhjen globale mund të hyjnë në krizë. Studimi u prezantua nga Sangeetha Abdu Jyothi, nga Universiteti i Kalifornisë, në edicionin e fundit të SIGCOMM, një nga konferencat më të rëndësishme në botë kushtuar botës së telekomunikacionit.

Efektet e stuhive diellore në rrjetin elektrik dhe infrastrukturat përkatëse janë të njohura për një kohë të gjatë: ndërhyrja elektromagnetike e shkaktuar nga ndezjet diellore mund të komprometojë funksionimin e pajisjeve që sigurojnë funksionimin e termocentraleve dhe nyjeve të shpërndarjes, duke lënë kështu rajone apo kombe të tëra pa energji.

Për fat të mirë, ngjarjet e këtij lloji janë të rralla: e fundit u regjistrua në 1989 dhe vuri jashtë përdorimit një termocentral të madh në Quebec, duke lënë tërë Kanadanë perëndimore pa energji elektrike për më shumë se nëntë orë. Por në atë kohë, Interneti nuk ekzistonte akoma. Sot, infrastruktura elektrike është shumë më e sigurt se tridhjetë vjet më parë, por sipas Jyothi, e njëjta stuhi, edhe sot, mund të dërgojë përsëritësit e rregulluar përgjatë kabllove nëndetëse që mbajnë sinjalin e internetit nga një kontinent në tjetrin në një blackout.

Pasojat e kësaj heshtjeje dixhitale do të ishin dramatike: nuk ka qasje jo vetëm në internet, por edhe në shërbimet thelbësore, të tilla si shërbimet financiare dhe shëndetësore, telekomunikimet dhe shërbimet e informacionit.

Për më tepër, pamundësia për të arritur miliona objekte të lidhura duhet të shtohet: sensorë, aktivizues, çelsa dhe pajisje të të gjitha llojeve, përfshirë ato mjekësore dhe të kujdesit shëndetësor. Ndër të tjera, kujton eksperti, një stuhi diellore e kësaj madhësie do të çaktivizonte gjithashtu satelitët e telekomunikacionit, të cilët lejojnë që sinjali i internetit të kërcejë nga një pjesë e Tokës në tjetrën.

Siç shpjegoi Jyothi gjatë fjalimit të tij, deri më sot nuk ka modele ose simulime që na lejojnë të dimë paraprakisht pasojat e një ndërprerjeje të rrjetit në një shkallë planetare, por ato sigurisht që nuk do të ishin as të lehta dhe as të shkurtra. Nëse, për shembull, pjesa e rrjetit e përdorur nga Protokolli i Border Gateway ose Sistemi i Emrit të Domainit, dy nga protokollet themelore të komunikimit për funksionimin e internetit, dilnin nga përdorimi, secili shërbim do të bëhej i paarritshëm. “Është sikur të gjithë semaforët në planet të fiken në të njëjtën kohë: trafiku do të çmendej, arteriet kryesore do të bllokoheshin dhe qarkullimi do të bëhej i pamundur”, shpjegon eksperti. Dhe për të vuajtur pasojat do të ishte çdo njeri dhe çdo aktivitet në planet.

FOCUS

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.