Pakti bërthamor me Iranin – Trump lajmëron tërheqjen e SHBA dhe rivendosjen e sanksioneve

Presidenti i SHBA, Donald Trump, lajmëroi tërheqjen nga marrëveshja mbi programin bërthamor me Iranin dhe se do të rikthejë sanksionet që synojnë shkëputjen e vendit të Lindjes së Mesme nga tregjet financiar global.

“Ne do të vendosin nivelin më të lartë të sanksioneve ekonomike. Çdo vend që ndihmon Iranin në objektivin e armëve bërthamore do të jetë gjithashtu subjekt i sanksioneve të ashpra nga Shtetet e Bashkuara”, deklaroi Trump.

Dakordësia e arritur në vitin 2015, nën administratën e Barrack Obama, hoqi sanksionet ndaj Iranit, që kishin goditur ekonominë dhe përgjysmuar eksportet e naftës.

Në këmbim të këtyre, Irani pranoi disa limite mbi programin bërthamor dhe lejoi hetues ndërkombëtar te fabrikat e vendit. Përfundimi i marrëveshjes me Iranin është një nga premtimet elektorale të Trump, megjithatë, kërcënon marrëdhëniet e SHBA me disa nga aleatët më të afërt dhe ndërprenë një nga burimet më të mëdha të naftës në botë.

Kjo i jep mundësinë Iranit që të dëbojë hetuesit dhe të rifillojë aktivitetin bërthamor, që kishte rënë dakord të ndalonte. Administrata e Trump do të rivendosë sanksionet ndaj Iranit, që shenjtërojnë industrinë e energjisë, institucionet financiare, sektorin industrial, si dhe kufizojë aksesin ndaj dollarit amerikan dhe lëndëve të para.

Departamenti i Thesarit deklaroi se sanksionet do të vendosen menjëherë, gjë që nënkupton se kompanitë do të gjobiten nëse nisin transaksione të reja të biznesit me Iranin.

Thesari do të lejojë firmat e huaja që të përfundojnë kontratat me Iranin brenda një afati prej 180 ditësh. Përveç SHBA, Irani ka negociuar mbi marrëveshjen bërthamore edhe me Kinën, Francën, Gjermaninë, Rusinë dhe Mbretërinë e Bashkuar.

Palët europiane shprehën shqetësim ndaj vendimit të Trump dhe bënë të ditur se kërkojnë të ruajnë marrëveshjen e 2015-ës.

Liderët e Francës, Gjermanisë dhe Mbretërisë së Bashkuar, i bënë thirrje Iranit që të vazhdojë zbatimin e marrëveshjes. Lajmërimi i Donald Trump shkaktoi rritjen e çmimeve të naftës ndërkohë që pritet ulja e ofertës në treg, pasi Irani është eksportuesi i tretë më i madh i OPEC, me 2.6 milionë fuçi në ditë.

Klevis Llaha/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.