Parashikimet/ Çfarë do të ndodhë me kursin e këmbimit gjatë 2019? Skenarët, si mund të ndikojë te niveli i borxhit publik

Gjatë vitit 2019 e në vijim, euro parashikohet të ketë një rritje kundrejt lekut, por kjo rritje do të jetë e moderuar e që do të vijojë të qendrojë poshtë mesatares historike. Të paktën mbi këto planifikime është bazuar edhe parashikimi për atë që mund të ndodhë me borxhin publik në periudhën 2019-2021.  Kursi i këmbimit vlerësohet si një ndër faktorët e rëndësishëm që mund të ndikojë në uljen ose rritjen e borxhit publik në vend.

Në strategjinë e menaxhimit të borxhit publik për periudhën 2019-2021 që sjell portali ekonomik SCAN, analizohen përfitimet dhe risqet që mund të ketë ndryshimi I kursit të këmbimit në këtë vit dhe në vitet pasuese dhe në objektivin që ka vendi për të ulur progresivisht nivelin e borxhit.

Strategjia ka në fokus reduktimin e kostove të borxhit në terma afatgjatë dhe sidomos uljen e ekspozimit të risqeve në portofolin e borxhit.

E në listën e risqeve është padyshim edhe risku i kursit të këmbimit. Në këtë kontekst, masat që planifikohen janë aktivitetet që kanë si objektiv: a)ruajtjen e raportit të stokut të borxhit shtetëror në valutë në raport me totalin e borxhit shtetëror, b)përqendrimin e huamarrjes së huaj në monedhën euro dhe në monedha të përbëra, c) rritjen e stokut të borxhit në valutë në periudhë afatmesme në linjë merritjen ekesporteve dhe rezervës valutore dhe vlerësimin e mundësisë për përdorimin e derivateve financiare për të kontrolluar këtë risk në rast se do të jetë e nevojshme.

Skenarët e borxhit në kontekstin e ndryshimit të kursit të këmbimit

Por çfarë mund të ndodhë me borxhin publik nëse një apo disa zhvillime mund të sjellin një forcim të valutave të huaja kundrejt lekut, ndryshe nga sa parashikohet në skenarin bazë të strategjisë?

Strategjia, në fakt, si pjesë të analizave për qendrueshmërinë e borxhit, ka parashikuar edhe skenarët që mund të ndodhin nëse kemi një forcim të monedhave të huaja në të cilat është një pjesë e borxhit publik (borxhi i jashtëm).

“Nënçmimi i mundshëm i monedhës vendase përtej pritshmërive kundrejt monedhës euro ose monedhave të tjera që përbëjnë portofolin e borxhit të huaj do të kishte ndikim mbi trajektoret e nivelit të borxhit duke ngadalësuar ritmet e uljes së planifikuar. Përveç sa më sipër, nënçmimi i monedhës vendase do të kishte ndikim edhe mbi koston e borxhit. Më konkretisht një nënçmimi monedhës vendase me 15 % ndaj të gjitha monedhave që përbëjnë portofolin e borxhit të jashtëm, duke filluar nga viti 2019 do të rriste nivelin e borxhit në raport me PBB deri në 4.3 pikë përqindje dhe në të njëjtën kohë kostot e borxhit deri në 2 miliard lekë.

Në rastin e nënçmimi të monedhës vendase me 15 % vetëm kundrejt monedhës euro (duke përjashtuar monedhat e tjera) efektet mbi nivelin e borxhit të qeverisjes qendrore në raport me PBB dhe kostot e tij do të ishin më të moderuara, përkatësisht me rritje 2.8 pikë përqindje dhe 1.3 miliard lekë” shkruhet në strategji.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.