Pasuritë e patundshme nga mbyllja e bixhozit!

Nga Elisabeta Dosku

Mbyllja e kazinove dhe pikave të shumta të basteve sportive nuk ka rezultuar aq “dramatike” sa ishte parashikuar për pronarët e mjediseve komerciale apo për subjektet që i kishin në përdorim. Hapësirat më të mira dhe më të kërkuara, i kanë “rrëshqitur” rënies së parashikuar dhe nuk kanë ndikuar aspak në ofertën e tregut imobiliar. Viti ka nisur më një kërkesë të konsiderueshme për ambiente banimi por edhe për hapësira për biznes.

Tregu imobiliar, i “patundur”

Ambientet ku më parë zhvillohej aktivitet i kazinove elektronike apo basteve sportive, nuk janë mbyllur, në kuptimin e plotë të fjalës. Ekspertët e pasurive të paluajtshme sqarojnë se një pjesë e mirë e tyre po mbahen sërish me qira nga ata që i kanë pasur, një pjesë e vogël janë hedhur në treg, ndërsa llotot sportive janë transformuar në biznese shërbimesh.

“Në funksion të sasisë së madhe të ambienteve që janë përdorur si lloto dhe kazino, mund të themi që shumë pak kanë dalë në treg, ose për tu shitur ose për tu dhënë me qira. Një pjesë e pronarëve po i mbajnë të hapura vetëm ato që janë si lloto, por pa funksionuar, ndërsa një pjesë e kazinove janë mbyllur dhe pronarët siç duket po presin apo po hulumtojnë. Ne jemi në pritje që të marrim më shumë ambiente të tilla me qira ose për t’i shitur. Unë mendoj që për 3-4 muaj mund të japim një pasqyrë të qartë për gjendjen e këtyre ambienteve”, shprehet Lefter Sila, ekspert i pasurive të paluajtshme.

Ndërsa sa i përket disa ambienteve të mira që më parë ishin zënë nga kazinotë, duket se kanë ndërruar destinacion biznesi.

“Kazinotë në një pjesë të mirë të rasteve kanë qenë sipërfaqe goxha të mëdha, me një vizibilitet  goxha të madh nga rruga. Por të mos harrojmë dhe një gjë tjetër, që duke qenë se është kryeqytet, Tirana ka kërkesë nga tipologji të ndryshme biznesi dhe në një pjesë të mirë të rasteve janë bërë shoë-roome, mund të jenë bërë restorante të mëdha, domethënë ato janë zëvendësuar shumë shpejt, me një çmim të arsyeshëm dhe kanë marrë një karakter tjetër”, shprehet Ilda Rusi, eksperte e pasurive të paluajtshme.

Ndërsa llotot janë “zhveshur” nga kompjuterat e pajisjet e tjera që përdoreshin për atë aktivitet dhe janë kthyer në biznese shërbimesh.

“Kontratat ose janë rinovuar nga personat që kanë pasur më përpara llotot dhe kanë ndryshuar biznesin ose janë shndërruar në aktivitetet me shërbime të tjera” thekson znj. Rusi.

Kërkesa e tregut

Pronarët e pasurive të paluajtshme që përdoren për biznes në Tiranë, janë edhe më “fatlumët” sa i përket përfitimeve, pasi si kryeqytet i vendit, çmimet e këtyre ambienteve janë relativisht të “kripura” dhe kërkesa është në rritje.

Çmimet e qirave variojnë sipas zonave, zhvillimit të tyre dhe kërkesës që ka. Kryesisht çmimet më të favorshme janë në zonat periferike dhe në zhvillim si Astiri, Yzberishti, Fresku, dhe më të shtrenjta janë brenda unazës së vogël dhe në qendër.

Ekspertja e pasurive të paluajtshme Ilda Rusi sqaron se çmimet në zonat e kërkuara fillojnë nga 6 euro metri katror.

“Tirana ka disa qendra dhe rrugë kryesore, ku ambientet në katet 0 dhe pozicione të mira, fillojnë nga 6 deri 10 euro, por ka dhe ambiente të caktuara në pika kyçe, që mund të shkojnë deri 17 euro metri katror”, shprehet ajo. Sa i takon kërkesës, agjencitë imobiliare kanë vënë re një orientim investimi nga dyqanet.

“Kërkesa për dyqane është më e madhe sesa kërkesat e tjera, sepse shqiptarët e shohin si të vetmen mundësi investimi në Shqipëri. Më shumë është me qira, por ka edhe raste që kërkojnë për të blerë”, thekson Lefter Sila, ekspert i pasurive të paluajtshme.

Më së shumti kërkesë ka për ambiente të vogla.

“Kemi shtetas shqiptarë dhe të huaj që duan të investojnë, fillojnë me ambiente të vogla 20-30 m katror dhe në ambiente të mëdha siç mund të jenë call center apo shërbime të tjera si restorante apo hotele që po shtohen përditë në Tiranë”, shprehet Ilda Rusi.

Po tregu i apartamenteve?

Ndërtimet masive dhe gjendja e përgjithshme ekonomike e qytetarëve, bën që kërkesa për të blerë apartamente të mos jetë shumë e lartë në raport me ofertën. “Gjithë kjo ofertë e madhe që tani është me ndërtimin e shumë pallateve të reja, ka bërë që kërkesa në krahasim me ofertën të jetë më e vogël. Mendoj që në bazë të parimit të tregut kërkesë – ofertë, në një të ardhme të afërt, kërkesa do të jetë patjetër më e vogël dhe oferta do të jetë më e madhe”, shprehet Lefter Sila.

Megjithatë, politika e kredive të buta, e ndjekur nga Bashkia e Tiranës, (në fund të dhjetorit u miratuan mbi 500 kredi) ka bërë që viti 2019 të nisë me kërkesë nga një target grup i veçantë.

“Me miratimin e kredive të buta, kemi një kërkesë më të madhe për një strishë të caktuar apartamentesh, nga 35-50 mijë euro, por nga ana tjetër vazhdojnë dhe kërkesat normale për apartamente në zona të ndryshme të Tiranë”, sqaron ekspertja Ilda Rusi.

Po çfarë efekti në çmim ka pasur kjo?

Nga viti në vit vlera e pronës ka pasuar një rritje graduale sidomos në komplekset e mirëorganizuara, ku investimi është më i madh dhe zona më tërheqëse. Por rritje çmimesh kanë pësuar edhe zonat në zhvillim për shkak të orientimit të kërkesës së qytetarëve me një buxhet të kufizuar, drejt periferisë.

“Në Tiranë ka një rritje graduale të vazhdueshme, jo kolpo, por në raport me zhvillimin ekonomik, kemi dhe një afektim të çmimeve. Qendra është dhe më statike përsa i përket çmimeve, kurse në miniqendrat e tjera që dhe me ndëryrjet nga bashkia janë bërë më tërheqëse, kemi një rritje të natyrshme, jo ndonjë kolpo. Është një logjikë që shkon kërkesë me ofertë” shprehet Ilda Rusi.

Ndërkohë që apartamentet e ndërtuara së fundmi janë ato që kushtojnë më shumë për xhepat e qytetarëve për shkak të përmirësimit të standardeve të ndërtimit. “Çmimet e pallateve të reja që kanë filluar pas viti 2015 janë 30-40 për qind  më të larta se ato që janë ndërtuar para këtij viti”, shprehet Lefter Sila.

Çmimet dhe mundësitë

Çmimet e tregut për apartamente variojnë mesatarisht nga 450 euro metri katror në zonat periferike të Tiranës e deri në 2 mijë euro në qendër. Zona të tjera të zhvilluara, aplikojnë çmime që variojnë mesatarisht rreth 700-1000 euro metri katror.

Pavarësisht mundësive dhe buxhetit të kufizuar, qytetarët kërkojnë një pronë të mirë dhe që të përmbushë kërkesat e tyre dhe pse në një pjesë të mirë të rasteve janë të detyruar të bëjnë kompromise.

“Kërkesat  dhe pretendimet e blerësve janë rritur në krahasim me 10-15 vite më parë, tani e kuptojnë më mirë se çfarë duan të blejnë, por parësor është edhe çmimi. Fakti që zona e Yzberishtit dhe Astirit është mjaft e kërkuar tani, do të thotë që çmimi ka të bëjë mjaft.

Atje sigurisht është çmimi më i ulët se sa në zonat rreth qendrës, apo zonat rreth Liqenit Artificial të Tiranës. Duke qenë se të ardhurat janë të ulëta, tendenca është për të shkuar gjithmonë në zona më të lira”, shprehet Sila.

Fakt është se qytetarët janë të orientuar më së shumti drejt komplekseve të mirëorganizuara dhe nga afërsia me shërbimet publike.

“Nëse flasim për një familje normale, do një apartament 2 +1, pastaj do të shikojmë lehtësitë e tjera, siç mund të jenë shkollat, transporti publik dhe gjithë gjërat e tjera. Prevalon kërkesa ndërmjet një apartamenti në një qendër të mirëorganizuar dhe një apartamenti në një pallat më të vjetër. Por gjithmonë shkon në raport me buxhetin, sepse dhe komplekset e reja, kanë edhe një çmim pak më të kripur”, shprehet Ilda Rusi.

Por për të blerë një apartament me para në dorë, shumë familjeve në kryeqytet që punojnë në biznese private apo institucione shtetërore, do t’u duhej thuajse një jetë. Të vetmit që e kanë këtë fat dhe mundësi janë emigrantët apo biznesmenët. Në këtë mënyrë, bankat janë “shpëtimi” për qytetarët. Numri i qytetarëve që orientohen drejt bankave, është gjithnjë e në rritje.

“Kemi diferencë të madhe midis viteve në lidhje me kreditimin, pasi tani shumica e apartamenteve blihen me kredi. Në qoftë se më përpara shumica shiteshin cash, tani me kredi. Kredia po funksionon më shumë”, sqaron Lefter Sila.

SCAN Magazine

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.