Premtimet elektorale, Miliarda lekë në “erë” – Analiza: Sa e kalojnë buxhetin real të shtetit zotimet e partive politike për paga, pensione e rrugë?

Fushatat zgjedhore në Shqipëri karakterizohen nga premtime të cilat jo vetëm janë vështirësisht të plotësueshme, por deri edhe edhe të pamundura nga pikëpamja buxhetore. Kjo pasi ët përfshira në luftën e votave, Partitë Politike marrin përsipër rritje pagash, pensionesh, subvencionesh apo investimesh publike të cilat thjesht nuk do përballohen dot nga buxheti I shtetit shqiptar.

Instituti ALTAX ka analizuar kostot reale në buxhetin e shtetit të premtimeve të bëra nga partitë në tre zgjedhjet e fundit në Shqipëri. Kjo llogaritje e bërë mbi bazë premtimesh, vlen për të sqaruar publikun se sa mundet të shkojë një kosto e caktuar, nëse hipotetikisht gjithë premtimet që janë dhënë do të ishin të mundshme për tu realizuar.

Nga tabela e krahasimit të kostove me premtimet vërehet se PD ka një nivel premtimesh në vlerë, lidhur me shtimin e shpenzimeve buxhetore më shumë se partitë e tjera në vitet 2009 dhe 2017, por po ashtu edhe në efektin e të ardhurave fiskale në vitin 2009 dhe 2013. Rritja e të ardhurave më të mëdha në 2013 vjen nga efekti i premtimit të rritjes së pagës dhe të punësuarve. Për vitin 2009 Partia Demokratike shkon në vlerën rreth 113 miliardë lekë mbi buxhetin real të shtetit, për vitin 2013, premtimet kalojnë 115 miliardë lekë mbi buxhet, ndërsa për vitin 2013 mbi 136 miliardë lekë.

PS ka një shtim në vlerë të dallueshme në të ardhurat fiskale në vitin 2013 dhe 2017 dhe kjo vjen si pasojë e premtimit për punësim në sasi shumë të mëdha, si dhe efektet e investimeve në vitin 2017 me paketën 1 miliard. Peshën më të madhe të efekteve të shtimit të shpenzimeve e mbajnë premtimet për infrastrukturën, për bujqësinë dhe për arsimin. Për vitin 2029, kostot e premtimeve mbi mundësitë reale të buxhetit ishin 38.5 miliardë lekë, për të kërcyer vitin 2013 në mbi 112 miliardë lekë, e për t’u ulur më pas në rreth 75 miliardë lekë në vitin 2017.

Në të njëjta ujëra lundrojnë edhe premtimet e LSI, kostot e së cilës kalonin vlerën e buxhetit me 57 miliardë lekë në vitin 2009, duke arritur një record prej 130 miliardësh apo afërisht 1.3 miliardë dollarësh në vitin 2013.

Lorenc Rabeta / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.