Pse shtëpitë japoneze kanë një jetëgjatësi të kufizuar
Çdo 20 vjet në qytetin lindor bregdetar japonez të Ise, tempulli, një nga më të nderuarit në vend, është rrëzuar dhe rindërtuar. Prishja e shtëpive nuk ka një objektiv kaq të lartë. Megjithatë, në Japoni ata kanë një jetëgjatësi të shkurtër.
Sipas Nomura, një firmë brokerimi, vlera e shtëpisë mesatare japoneze zhvlerësohet në zero për 22 vjet. Shumica janë rrëzuar dhe rindërtuar. Shitjet e shtëpive të reja tejkalojnë shumë ato të ‘përdorura.’ Në Amerikë dhe Evropë shtëpitë e dorës së dytë përbënin 90% të shitjeve dhe ndërtime të reja për 10% në 2017. Në Japoni përmasat janë anasjelltas.
Arsyet për humbjen e shpejtë të vlerës së shtëpive japoneze qëndrojnë pjesërisht në traditë. Në shumë vende njerëzit blejnë shtëpi kur martohen, kur lëvizin në një vend më të madh pasi janë bërë me fëmijë ose kur dalin në pension.
Njerëzit japonezë kanë tentuar të shohin të gjitha fazat e jetës në të njëjtën banesë, një zakon që ia atribuojnë historisë së tyre si komb bujqësor, kur ata duhej të qëndronin të vendosur. Si rezultat i kësaj, ata kurrë nuk u përdorën për shtëpi të dorës së dytë.
Frekuenca e tërmeteve gjithashtu luan rol në jetëgjatësinë e kufizuar të shtëpive në Japoni. Për shkak të tronditjeve merren edhe masa më të ashpra në ndërtimin e banesave.
Historia po ashtu është një tjetër faktor ndikues. Gjatë Luftës së Dytë Botërore dhjetëra qytete, përfshirë Tokion, u rrafshuan nga bomba amerikane. Popullsia atëherë ishte në rritje të shpejtë. Sasia u vlerësua mbi cilësinë. Prodhuesit e mëdhenj të parafabrikateve, siç është Daiwa House, mbijetojnë edhe sot e kësaj dite, duke sjellë modele të reja çdo vit.
Në një rreth vicioz, shtëpitë pritet të zhvlerësohen dhe prandaj nuk mbahen, kështu që ata që tentojnë ti blejnë apo marrin me qira shpesh janë të zhgënjyer dhe të dëshpëruar. Njerëzit japonezë po ashtu braktisin shtëpitë me argumentin se një ish banor i zonës mund të ketë kryer vetëvrasje ose kur ka ndonjë objekt kulti pranë.
Çuditërisht, duke pasur parasysh shpejtësinë me të cilën vlera e shtëpive bie në asgjë, bankat janë më të gatshme të ofrojnë hua për vende të reja. Politika e qeverisë, e cila ka për qëllim zgjidhjen e mungesës së strehimit, vazhdon më tej stimujt e blerësve të shtëpive. Nuk është e taksueshme për të përmirësuar një shtëpi, thotë Daisuke Fukushima nga Nomura, pasi taksat e pronës bazohen në vlerë. Dikush që blen një ndërtesë të re duhet të paguajë 0.4% të vlerës së saj për të regjistruar pronësinë. Regjistrimi i një ndryshimi të shpenzimeve të pronësisë është 2%.
Ndërmarrjet e ndërtimit të shtëpive përfitojnë nga ky cikël i shpejtë i strehimit. Vendi aktualisht ka rreth 10 milion shtëpi të braktisura, një numër që pritet të rritet mbi 20 milion deri në vitin 2033.
Sipas ‘The Economist’, ky është një problem për të gjitha lagjet, sepse një pjesë e braktisur ul vlerën e shtëpive. Një shtëpi që nuk vlen asgjë nuk mund të shitet për të paguar për një apartament ose një azil për të moshuarit, apo të dorëzohet si trashëgimi.
Qeveria ka filluar të rishqyrtojë politikat e saj. Ajo caktoi objektivin e dyfishimit të shitjeve të banesave të përdorura në vitin 2020 krahasuar me dhjetë vjet më parë dhe po përforcon një sistem të matjes së shtëpive të paraqitur në vitin 2013.
Agjencitë e pasurive të ardhshme do të duhet t’u japin blerësve të ardhshëm më shumë informacion, duke përfshirë zbulimin rezultatet e çdo inspektimi.
Qeveria po konsideron gjithashtu zvogëlimin e taksave që lidhen me blerjen e një shtëpie në qoftë se ajo është aktualisht e zbrazët. Disa rajone po ofrojnë stimuj për blerësit e shtëpive të braktisura, duke përfshirë ndihmën financiare dhe taksat më të ulëta.
E gjithë kjo është duke dhënë rezultate pozitive. Një pjesë e madhe e njerëzve po marrin shtëpi me qira të banuara më parë. Në vitin 2017, një rekord prej 37,329 banesave të ‘dorës së dytë’ u shitën në Tokio, një rritje prej 31% me dhjetë vjet më parë.
Marrë nga ‘The Economist’/ Përshtati në Shqip:G.D SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.