Qosja dhe Sulejmani për ’60 minuta’: Urbanët nuk fillojnë punën pa u plotësuar kërkesat! Mbi 20 mijë punonjës kanë humbur punën
Prej 3 muajsh qytetarët e Shqipërisë vuajnë nga mungesa e transportit publik. Ndërkohë që rifillimi i punës për transportin ndërqytetas është njoftuar se do të bëhet me datë 24 qershor, ende nuk dihet data e saktë e hapjes së autobusëve urban. Për të folur mbi arsyet pse transporti urban nuk është hapur ende, problematikat e këtij sektori gjatë pandemisë dhe strategjitë që duhen ndjekur për ta ndihmuar këtë sektor, studioja e “60 minuta” kishte të ftuar Enea Sulejmanaj, president i Shoqatës së Transportit Ndërqytetas dhe Rixhin Qosja kreu i Shoqatës së Transportit Urban.
Rixhin Qosja është shprehur fillimisht se protokolli i sigurisë që është imponuar nga qeveria është problematik për financat e aktivitetit të autobusëve urban. “Kapaciteti na reduktohet me 70% dhe kjo nuk e bënë rifillimin e aktivitetit rentabël.”
Për të argumentuar pse rifillimi i aktivitet nuk është rentabël, Z.Qosja ka marrë si shembull Kosovën. “Në Kosovë autobusat kanë filluar punën, pasi transporti publik paguhet nga bashkitë në bazë të kilometrave që bëjnë autobusët, e si rrjedhojë nuk ndikohen nga numri i pasagjerëve që përdorin transportin. Kështu, në një analizë të thelluar, përgjegjësia për situatën që ndodhemi nuk është thjesht pandemia, por skema që Shqipëria ka në funksionim dhe financat e transportit publik.” , ka konkluduar Qosja.
Më tej gjatë fjalës së tij kreu i Shoqatës së Transportit Urban ka theksuar pse është e rëndësishme që ky sektor të ndihmohet nga shteti në këtë periudhë. “Ne po kërkojmë fillimin e një ndër aktiviteteve më të rëndësishme të ekonomisë shqiptare, ndaj rrjedhimisht shteti duhet të kontribuojë. Për shembull, ky sektor nuk mund të paguajë taksën e akcizës së naftës njësoj sikurse e paguan një autoveturë, për shkak se transporti urban është një e mirë publike që i shërben gjithë shtetit.”, është shprehur Qosja.
Në fund të fjalës së tij Qosja është shprehur edhe për arsyen pse transportit urban nuk ka autobusa të rinj e të mirë. Kryetari i shoqatës së transportit urban është shprehur se për sa kohë që nuk ka mbështetje nga shteti, investitorët nuk e shohin si fitimprurës këtë lloj model biznesi, ndaj është e rëndësishme që politikbërja të ndryshojë perceptimin lidhur me këtë sektor e të formojë një ligj të ri që lehtëson modelin e biznesit për transportin publik.
Enea Sulejmani është shprehur duke theksuar problemet që shkakton respektimi i protokollit të sigurisë. “Protokolli bën përgjegjës shoferët për ruajtjen e distancës së sigurisë, por kjo është absurde pasi shoferi duhet të ngasë autobusin e jo të shpërqendrohet nga pasagjerët. Edhe ajri i kondicionuar nuk lejohet çka vështirëson operacionin e transportit publik. Dezinfektimi i automjeteve kushton diku tek 5mijë lek të reja, por shumëzuar kjo për 300 autobusë, u rëndon shumë kompanive të cilat sipas planit të qeverisë do duhet të operojnë dhe me kapacitet të reduktuar.”
Më tej ai ka theksuar se sipërmarrjet transportuese që janë pjesë e shoqatës së tij nuk do të nisin punën nesër edhe pse është dhënë leja nga autoritetet qeverisë. “Edhe pse ka disa shoqata që kanë pranuar të punojnë, edhe ato do e kuptojnë që nuk ka leverdi të rifillohet puna në të tilla kushte dhe pa mbështetje nga qeveria.”, është shprehur Sulejmani
I pyetur nga moderatori Arbër Hitaj mbi kërkesat që kanë shoqatat për të rinisur punën, ai ka theksuar se heqja e akcizës së naftës, zerimi i TVSH për 2020-ën dhe ulja e saj në 6% nga 20% për vitet e ardhshme dhe subvencionimi për kapacitetin e munguar janë kërkesa që duhen plotësuar medoemos për rifillimin normal të punës së autobusëve.
Në fund, të dy përfaqësuesit e transportit të qytetarëve kanë theksuar shifrat që tregojnë krizën që ka kapluar transportin. “Vetëm në Tiranë kanë humbur punën 1500 punonjës, ndërsa në të gjithë Shqipërinë shifra shkon në mbi 20 mijë. Shumica prej tyre kryefamiljarë që mbajnë familjet e tyre me bukë. Një kompani sot humbet 300 mijë euro në ditë nga mungesa e punës së transportit urban.”, kanë konluduar Qosja dhe Sulejmani.
D.B – SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.