“Shkenca e sapunit” – Ja pse është masa më efektive kundër Koronavirusit!

Dezinfektuesit me bazë alkoli janë gjithashtu efektiv, por sapuni është një mënyrë shumë efikase për të vrarë virusin kur është në lëkurën tuaj.

Viruset mund të jenë aktivë jashtë trupit për orë të tëra, madje edhe me ditë. Dezinfektuesit, xhelat dhe kremrat që përmbajnë alkool janë të gjitha të dobishme për t’i ato hequr qafe, por ato nuk janë aq të mira sa sapuni normal.

Autoritetet shëndetësore kanë dhënë dy mesazhe: pasi të keni virusin nuk ka ilaçe që mund ta vrasin atë ose t’ju ndihmojnë të heqni qafe atë. Por gjithashtu, lani duart tuaja për të ndaluar përhapjen e virusit. Duket e çuditshme që nuk ekyiston asnjë medikament sado i shtrenjtë për ta kuruar këtë virus por sapuni që është aq i lirë mbetet kaq efikas.

Atëherë, pse sapuni funksionon kaq mirë në Sars-CoV-2, koronavirus dhe në shumicën e viruseve?

Sepse virusi është një nanopartikul i vetë-grumbulluar në të cilin lidhja më e dobët është një lipid me dz shtresa yndyrore. Sapuni shpërndan membranën dhjamore dhe virusi shpërndahet si një tufë kartash bixhozi dhe vdes, ose më mirë, duhet të themi se bëhet joaktiv pasi viruset nuk janë me të vërtetë të gjallë.

Historia pak më e gjatë është se shumica e viruseve përbëhen nga tre blloqe ndërtimi kryesore: acidi ribonukleik (ARN), proteina dhe lipide. Një qelizë e infektuar nga virusi bën shumë nga këto blloqe ndërtimi, të cilat më pas spontanisht vetë-mblidhen për të formuar virusin. Në mënyrë kritike, nuk ka lidhje të forta kovalente që i mbajnë këto njësi së bashku, që do të thotë se nuk ju duhet domosdoshmërisht kimikate të ashpra për t’i ndarë ato njësi. Kur një qelizë e infektuar vdes, të gjitha këto viruse të reja shpëtojnë dhe vazhdojnë të infektojnë qelizat e tjera. Disa përfundojnë edhe në rrugët e frymëmarrjes të mushkërive.

Kur kollitni, ose veçanërisht kur teshtitni, pikat e vogla nga rrugët e frymëmarrjes mund të fluturojnë deri në 10 metra. Më të mëdhenjtë mendohet se janë transportuesit kryesorë të koronavirusit dhe ato mund të shkojnë të paktën dy metra.

Këto pika të vogla përfundojnë në sipërfaqe dhe shpesh thahen shpejt. Por viruset mbesin aktive. Lëkura e njeriut është një sipërfaqe ideale për një virus. Është “organike” dhe proteinat dhe acidet yndyrore në qelizat e vdekura në sipërfaqe ndërveprojnë me virusin.

Kur prekni, të themi, një sipërfaqe çeliku me një grimcë virusi në të, ajo do të ngjitet në lëkurën tuaj dhe kështu do të transferohet në duart tuaja. Nëse më pas prekni fytyrën, veçanërisht sytë, hundët ose hundën, mund të infektoheni. Dhe rezulton se shumica e njerëzve prekin fytyrën e tyre një herë në dy deri në pesë minuta.

Larja e virusit me vetëm me ujë mund të funksionojë. Por uji nuk është i mirë në konkurrencën e ndërveprimeve të forta, si lidhja e fortë mes lëkurës dhe virusit. Uji nuk është i mjaftueshëm. Uji me sapun është krejtësisht i ndryshëm. Sapuni përmban substanca të ngjashme me yndyrën e njohur si amfifilet, disa prej të cilave janë strukturore shumë të ngjashme me lipidet në membranën e virusit. Molekulat e sapunit “konkurrojnë” me lipidet në membranën e virusit. Kjo është pak a shumë se si sapuni gjithashtu largon papastërtitë normale nga lëkura.

Sapuni jo vetëm që heq “ngjitjen” midis virusit dhe lëkurës, por edhe ndërveprimeve të ngjashme me Velcro që mbajnë së bashku proteinat, lipidet dhe ARN-në në virus. Produkte me bazë alkooli, të cilat përfshijnë shumë produkte “dezinfektues”, përmbajnë një zgjidhje të përqindjes së lartë të alkoolit (zakonisht 60-80% etanol) dhe vrasin viruset në një mënyrë të ngjashme. Por sapuni është më i mirë sepse ju duhet vetëm një sasi mjaft e vogël uji me sapun, i cili, me fërkim, e mbulon me lehtësi tërë dorën tuaj. Pra, sapuni është më i miri, por sidoqoftë vazhdoni të përdorni produktet me bazë alkooli nëse kur sapuni nuk është i aksesueshëm ose praktik. (The Guardian)

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.