Si një rregullore teknike shkaktoi një stuhi politike mbi energjinë në të gjithë kontinentin!
Evropa ka hyrë në një vit të ri dhe një stuhi e re politike po shpërthen tashmë në të gjithë kontinentin.
Në orët e fundit të vitit 2021, Komisioni Europian ndërmori hapat e parë për të etiketuar gazin natyror dhe energjinë bërthamore si burime të energjisë së gjelbër sipas taksonomisë së BE-së, një rregullore teknike që identifikon aktivitetet e qëndrueshme që kontribuojnë në tranzicionin e gjelbër dhe në përputhje me Marrëveshjen e Parisit.
Reagimi erdhi me shpejtësi dhe furi të madhe: Greenpeace hodhi poshtë planet si “licencë për keqinformacion” dhe Austria ngriti spektrin e veprimeve ligjore kundër ekzekutivit. Komisioni qëndroi në këmbë dhe argumentoi se etiketa e gjelbër do të jetë e përkohshme sepse gazi dhe ai bërthamor do të veprojnë si teknologji “kalimtare” drejt një shoqërie neutrale ndaj karbonit.
Reagimi i hidhur hodhi një hije të menjëhershme mbi besueshmërinë e taksonomisë së BE-së, një instrument i ri që u miratua zyrtarisht gjashtë muaj më parë për të ndihmuar investitorët privatë dhe publikë të bëjnë zgjedhje të informuara për investime të ndërgjegjshme për klimën.
Katalogu mbulon një listë të gjatë projektesh që japin një “kontribut thelbësor” për të paktën një objektiv mjedisor të politikës klimatike të BE-së, duke shmangur një dëm të konsiderueshëm për cilindo nga të tjerët. Aktualisht përfshin sektorë të tillë si energjia diellore, gjeotermale, hidrogjeni, energjia e erës, hidroenergjia dhe bioenergjia.
Por kur Brukseli prezantoi rregulloren në prill, dy fusha mungonin dukshëm: gazi natyror dhe energjia bërthamore. Vonesa u fajësua për mosmarrëveshjet e gjata dhe të rrënjosura midis vendeve të BE-së rreth të ardhmes së dy burimeve të diskutueshme.
Në njërën anë të tryezës, një grup vendesh, të udhëhequr me pasion nga Franca, mbron energjinë bërthamore si një burim energjie me pak karbon, të qëndrueshëm dhe të pavarur që mund të kompensojë mangësitë e sistemeve të rinovueshme, të garantojë furnizime të vazhdueshme dhe të ulë paqëndrueshmërinë e çmimeve.
Nga ana tjetër, Gjermania, me mbështetjen e Austrisë, Danimarkës, Luksemburgut dhe Spanjës, kundërshton masën dhe argumenton se shqetësimet në lidhje me mbetjet radioaktive, cikli i jetës së të cilave përfshin disa mijëra vjet, mjaftojnë për të shpërfillur energjinë bërthamore si një alternativë të gjelbër.
Por Gjermania, si shumë vende të tjera të BE-së, është shumë e varur nga gazi natyror për të përmbushur të gjitha kërkesat e saj për energji dhe për të mbushur boshllëkun e lënë nga heqja graduale e qymyrit, karburantit fosil më ndotës. Djegia e gazit natyror gjeneron më pak emetime CO2 sesa djegia e qymyrit, por nga procesi shpesh rrjedh metani, një gaz i fuqishëm dhe i rrezikshëm serrë.
Megjithëse shpërndarja e burimeve të rinovueshme është përshpejtuar në të gjithë bllokun, gazi natyror ende përbën më shumë se një të katërtën e prodhimit total të energjisë, gjë që e bën zhdukjen e tij afatshkurtër të pamundur. BE-ja importon pjesën më të madhe të gazit të saj nga partnerë të jashtëm, një faktor që i lë vendet anëtare të prekshme ndaj luhatjeve të tregut dhe sjell implikime të rëndësishme gjeopolitike.
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.