Si vendet e Ballkanit Perëndimor po luftojnë për vaksinën! Po Shqipëria?

Ndërsa gjyshja britanike Margaret Keenan u bë personi i parë në botë që morri vaksinën Pfizer / BioNTech COVID-19 si pjesë e një programi vaksinimi masiv në 8 dhjetor, vendet e Ballkanit po shtojnë gjithashtu përgatitjet për një shpërndarjen e vaksinave.

Por ndërsa shtetet nxitojnë për pjesën e tyre të furnizimeve të vaksinave, ka ende shumë të panjohura, sidomos sesa do të kushtojë dhe a do të ketë mjaftueshëm për të gjithë.

Shumica e vendeve në rajon janë pjesë e sistemit COVAX, nisur në Prill nga, OBSH, Komisioni Evropian dhe Franca për të siguruar akses në diagnostikimet, trajtimet dhe vaksinat COVID-19.

Por kjo nuk i ka ndaluar shumë vende të ndjekin politika sigurimi përmes marrëveshjeve bilaterale me prodhuesit e vaksinave. Dhe vendet e Ballkanit nuk bëjnë përjashtim. Shuma e parave të përfshira, megjithatë, janë ende kryesisht sekrete.

Komisioni Evropian, krahu ekzekutiv i Bashkimit Evropian, po zhvillon një procedurë të vetme të prokurimit qendror me prodhuesit e vaksinave në emër të të gjitha 27 vendeve anëtare, duke përfshirë vendet e Ballkanit Kroacinë, Bullgarinë dhe Rumaninë.

Sipas Institutit Kroat të Shëndetit Publik, si pjesë e Strategjisë së Vaksinave të BE, vendi ka porositur 5.6 milion doza të vaksinës koronavirus për fazën e parë të vaksinimit nga një numër prodhuesish duke përfshirë AstraZeneca, Pfizer, Johnson & Johnson, Moderna dhe CureVac. Sidoqoftë, çmimet “janë sekret i korporatës”, thotë Instituti në faqen e tij të internetit, “dhe negociatorët bien dakord të mos e zbulojnë këtë informacion për publikun.”

Bullgaria ka vendosur një shifër se sa do të shpenzojë për të siguruar vaksina të mjaftueshme për vendin me shtatë milion njerëz – gati 194 milion euro, sipas një njoftimi të bërë gjatë një takimi në fillim të nëntorit midis Kryeministrit Bojko Borissov dhe ekspertit mjekësor të vendit. Në atë kohë, Bullgaria po ndiqte vaksinën e bërë nga Janssen Pharmaceutica NV të Johnson & Johnson. Që atëherë ajo ka nënshkruar me Pfizer, duke siguruar 125,000 doza fillestare – të mjaftueshme për 60,000 njerëz – përmes Strategjisë së Vaksinave të BE me një çmim të pazbuluar.

Ministri rumun i shëndetësisë Nelu Tataru është zotuar se qeveria “do të blejë vaksina për të gjithë popullsinë”, por nuk dha detaje se nga ose me çfarë kostoje. Në përputhje me rregullat e BE, Bukureshti është zotuar të dhurojë një pjesë të ndarjes së vaksinave për Moldavinë fqinje, një ish provincë Rumune me të cilën ka lidhje të ngushta kulturore dhe gjuhësore. Moldavia këtë muaj gjithashtu kërkoi mbështetje përmes iniciativës COVAX.

Sipas Presidentit Aleksandar Vuçiç, Serbia deri më tani ka siguruar 1.8 milion doza vaksine përmes COVAX, me një dërgesë të parë prej 10,000 që pritet në Dhjetor, 340.000 në Q1 2021, 500.000 në Q2 dhe Q3 dhe 450.000 në tre muajt e fundit të vitit. Vuçiç tha se vaksinat janë Pfizer, por që Beogradi po negocionte gjithashtu me aleatin ortodoks Rusinë si dhe Kinën.

Por nuk dihet se sa para vendosi Serbia në sistemin COVAX ose në marrëveshje bilaterale me vende ose kompani të tjera. BIRN i kërkoi detaje ministrisë së shëndetësisë por nuk mori asnjë përgjigje.

Në Bosnjë dhe Hercegovinë, qeveria thotë se vendi duhet të marrë 1.23 milion doza vaksinash vitin e ardhshëm, përmes sistemit COVAX. Qeveria thotë se kjo do të mbulojë afërsisht 20 përqind të popullsisë, me supozimin se vaksina kërkon dy doza.

Deri më tani Mali i Zi po mbështetet vetëm në COVAX, të cilin e regjistroi në 9 tetor. Podgorica ra dakord të paguante 646,000 euro për 248,800 doza, ose të mjaftueshme për 20 përqind të popullsisë.

Maqedonia e Veriut, një vend me pak më shumë se dy milion njerëz, gjithashtu pret që të marrë 800,000 doza përmes iniciativës COVAX, me qeverinë që tashmë ka vendosur 6.7 milion euro për të paguar për të. Shkupi po shikon gjithashtu mënyra për të siguruar 800,000 doza të tjera direkt nga prodhuesit, duke përfshirë Pfizer dhe AstraZeneca.

Kosova u regjistrua në iniciativën COVAX këtë muaj, me Ministrin e Shëndetësisë Armend Zemaj duke njoftuar në Facebook se 360,000 doza do të sigurohen falas. Zemaj ka thënë se vendi ka në plan të sigurojë një total prej 1.2 milion vaksinash përmes kanaleve të ndryshme. Ismete Humolli nga OBSH në Kosovë i tha Zërit të Amerikës se vaksinimet në vend mund të fillojnë në mes të marsit ose në fillim të prillit.

Sa i përket Shqipërisë, artikulli i BIRN nuk raporton asnjë të dhënë.

D.B – SCAN
Burimi: BIRN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.