Studimi: Pothuajse të gjitha oqeanet e botës dëmtohen nga ndikimi njerëzor

Vetëm 13% e oqeaneve të botës mbeten të paprekura nga ndikimet e dëmshme të njerëzimit, ka zbuluar analiza e parë sistematike. Jashtë zonave më të largëta të Paqësorit dhe poleve, pothuajse asnjë oqean nuk ka mbetur në nivel natyralisht të lartë të jetës së egër detare. Flotat e mëdha të peshkimit, anijet globale dhe ndotja që po mbizotërojnë tokën janë duke u kombinuar me ndryshimet klimatike për të degraduar oqeanet, shprehen studiuesit.

Për më tepër, vetëm 5% e “shkretëtirës” së mbetur të oqeanit është brenda zonave ekzistuese të mbrojtjes detare. “Ne ishim të habitur nga sa pak mbeturina detare mund të mbeten”, thotë Kendall Jones, në Universitetin e Queensland, Australi, dhe Shoqëria e Ruajtjes së Natyrës, e cila drejtoi hulumtimet e reja. “Oqeani është i madh, që mbulon mbi 70% të planetit tonë, por ne kemi arritur të ndikojmë pothuajse në të gjithë ekosistemin e gjerë”.

Jones tha se mbetjet e fundit të shkretëtirës tregojnë se sa jetë e gjallë oqeanike ishte përpara se aktiviteti njerëzor të dominonte planet. Pjesa më e madhe e shkretëtirës është në det të hapur, përtej zonave të mbrojtura që kombet mund të krijojnë. Ata gjithashtu thanë se 4 miliardë dollarë në vit në subvencionet qeveritare të shpenzuara për peshkimin e deteve duhet të reduktohen.

Shkencëtarët paralajmëruan në janar se oqeanet po fundosen, me zona të mëdha të vdekura që katërfishohen që nga viti 1950, dhe në shkurt, harta të reja zbulojnë gjysmën e oqeaneve të botës tani janë peshkuar industrialisht.

Hulumtimi i ri, i botuar në revistën “Biologjia aktuale”, klasifikoi zonat e oqeanit si shkretëtirë, nëse ato ishin në 10% më të ulëta të ndikimeve njerëzore, qoftë nga një burim, si thurje fundore ose një kombinim i të gjithë atyre.

Ndryshimet klimatike po shkaktojnë dëme në rritje dhe Jones tha se zonat e shkretëtirës Arktike të mbrojtura me mbulimin e akullit në vitet 1970 kishin humbur tani pasi akulli u shkri dhe anijet e peshkimit ishin në gjendje t’i qasnin ato.

Studimi i ri synon të përfshijë zonën maksimale të shkretëtirës së mundshme, tha Ward Appeltans, në Komisionin Ndërqeveritar Oceanografik të drejtuar nga Unesco.

Ada Xhagolli/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.