Të bashkuar në betejën me pandeminë – Shoqatat e biznesit si një presion pozitiv mbi qeverinë – SCAN Magazine

Organizimi për të përçuar zërin e bizneseve dhe punëtorëve drejt qeverisë u bë një nevojë jetike gjatë kësaj krize dhe me shpresën se në periudhën afatgjatë do të mbetet një formë e mirëfilltë për të kontribuar më shumë në përmirësimin e ekosistemit të biznesit në Shqipëri.

Kërkesat racionalizohen nëpërmjet shoqatave në pika kyçe duke u bërë një udhërryfyes i drejtë për të gjitha pushtetet. Mbrojtja e interesit të bizneseve kthehet në një pikë kyçe për një ekonomi që funksionon nëpërmjet tregut të lirë dhe kapitalit privat.

Kriza e COVID-19 në Shqipëri përveç urgjencës shëndetësore dhe izolimit në karantinë prej disa muajsh të qyterarëve solli edhe disa fenomene në jetën ekonomike, që janë mjaft të rëndësishme për të siguruar një bashkëpunim sa më të mirë midis bizneseve dhe qeverisë. Shoqatat tregtare patën argumentimet dhe zërin e tyre të fortë në të gjithë sektorët e industrisë, duke ofruar një pasqyrë reale në përballimin e goditjes së fortë ekonomike të shkaktuar nga pandemia. Edhe pse roli i tyre është këshillues dhe lobues, duke kontribuar në ligje të veçanta që prekin sektorët e tyre dhe miratimin e legjislacioneve në komisione parlamentare, në asnjërën prej krizave të mëparshme që ka kaluar vendi ynë në 30 vite, nuk është ndjerë kaq qartë dhe fort zëri i tyre. Në titujt kryesorë të lajmeve në të gjithë vendin gjendeshin kërkesat e ndryshme të paraqitura nga këto organizata duke filluar nga Dhomat e Tregtisë dhe Biznesit, deri tek Shoqata e sapokrijuara e Bar, Restoranteve dhe Klubeve. Organizimi për të përçuar zërin e bizneseve dhe punëtorëve drejt qeverisë u bë një nevojë jetike gjatë kësaj krize dhe me shpresën se në periudhën afatgjatë do të mbetet një formë e mirëfilltë për të kontribuar më shumë në përmirësimin e ekosistemit të biznesit në Shqipëri.

Shoqatat e biznesit

Në krizën e COVID-19, kërkesat e biznesit paraqiteshin të grupuara, duke filluar nga Shoqata e Transportuesve, Organizata Menaxhimit të Peshkatarëve, Shoqata e Tour-Operatorëve, Shoqata e Bizneseve të Vogla dhe të Mesme, Shoqata e Bar, Klubeve dhe Restoranteve, Shoqatat e AgroBiznesit. Kontribut me vlerë ishte edhe ai nga institucionet kryesore si Dhoma e Industrisë dhe Biznesit Tiranë, të cilat prej vitesh kanë stabilizuar një bashkëpunim më të sigurtë rajonal dhe kombëtar për mbarëvajtjen e  operacioneve ekonomike. Të gjitha këto organizata vullnetare të krijuara në mirëbesim ndërmejt operatorëve bënë kërkesat e tyre ndaj qeverisë, në mënyrë dinjitoze, bashkëpunuese dhe në koherencë me zhvillimet e krizës. Kryetari i Shoqatës së Bar, Klubeve Enio Jahaj thotë se edhe pse krijimi i saj është kryer në periudhën e pandëmisë pritet që në të ardhmen t’i bashkohen rreth 14 mijë biznese të tjera. Kjo shoqatë ka kërkuar në formë të vazhdueshme dialog me qeverinë qëndrore dhe lokale si mënyrë për të gjetur zgjidhje në përmirësimin e situatës ekonomike. “Kemi qenë disi të ndarë me bizneset tona vetjake në punët e përditshme, ndërsa tashmë ka ardhur momenti për tu bërë të gjtihë bashkë, që zëri jonë të bëhet më i fortë ndaj instancave shtetërore.” – u shpreh z.Jahaj. Organizata e Menaxhim Peshkimit në Durrës gjithashtu ka kundërshtuar me forcë shitjen e shtrenjtë të naftës, duke parë çmimet globale në bursë që shkonin me shifra negative. Ndërkohë 11 shoqata të AgroBiznesit kanë pasur një takim të drejtpërdrejtë me Ministrin Bledi Çuçi, i cili i ka siguruar atyre mbështetjen e nevojshme për vijimin e zinxhirit prodhues. Shoqata e Tour-Operatorëve ka qenë gjithashtu një zë shumë i fortë në mbrojtjen e bizneseve për sektorin e turizmit. Kjo shoqatë ka kërkuar me këmbëngulje vëmendjen e qeverisë, gjë e cila solli në paketën e dytë financiare edhe një ndihmë ekonomike në veçanti për punonjësit e turizmit. Arben Shkodra, nga Shoqata e Prodhuesve Shqiptarë ka shpjeguar efektin që pati kriza ekonomike e Covid-19 veçanërisht mbi industrinë prodhuese. Sipas tij, qeveria nuk kreu stimulet e duhura dhe ndoqi politikë të gabuar në çështjen e papunësisë. Shoqatat mundësuan edhe propozimet për nisjen e bashkëpunimit rajonal, që në rolin e tregtisë bëhet më i thjeshtë se në atë politik. Kryetarja e Bashkimit të Dhomave të Tregtisë dhe Industrisë në Shqipëri, Ines Muçostepa bëri të ditur propozimin që i është bërë në 18 maj, 6 kryeministrave të vendeve të Ballkanit Perëndimor, për të krijuar atë që quhet një korridor rajonal udhëtimi.

Përballë politikës

Qeveria shqiptare edhe pse ka shprehur gjithnjë gatishmërinë, për t’i dëgjuar dhe ka plotësuar disa prej kërkesave, ende nuk ka arritur të vendosë një urë të qartë komunikimi me shoqatat, shpeshherë duke u treguar preferenciale në zbatimin e kërkesave të tyre. Gjithashtu edhe opozita shqiptare ku në sy bie Partia Demokratike ka zhvilluar mjaft takime me përfaqësues shoqatash, për të dëgjuar nga afër shqetësimet e tyre dhe propozimet e kryera. Kryetari i PD-së, Lulzim Basha ka treguar një kujdes të veçantë për të përçuar zërin e tyre në opinionin publik, duke nxjerrë në pah rëndësinë e fakteve që shoqatat përcjellin.

Në këtë mënyrë ato u kthyen në këtë periudhë pandemie, zëri i të vërtetës ekonomike mbi goditjen që kishin pësuar nga kriza sektorë të ndryshëm, ndërsa institucionet shtetërore treguan neglizhencë për të paraqitur statistika dhe shifra të besueshme, për të krijuar transparencë në opinionin publik. Shoqatat edhe pse të ftuara nga partitë opozitare nuk mbajtën kurrsesi qëndrime politike të njëanshme, që është edhe një prej shtyllave kryesore të parimeve mbi të cilat ato duhet të ngrihen.

Një zë i bashkuar

Këto shoqata në të ardhmen, në mundësinë që i dha kriza për ekspozimin e tyre, duhet të kthehen në grupe të fuqishme presioni ndaj qeverisë për të zbatuar masa më të përgjegjshme dhe rigoroze ekonomike në kuadër të zhvillimit të përgjithshëm. Ekzekutivi në këtë mënyrë vendoset përpara presionit sindikal, duke garantuar më shumë pjesmarrje në vendimmarrje dhe duke e bërë jetën demokratike të shoqërisë më funksionale, jo vetëm nga ana ekonomike. Teksa zgjidhjet gjithnjë duhet të gjenden me konsensus ballafaqimi i fakteve nga të dy spektrat, ai i ekzekutivit dhe biznesit mund të krijojnë një balancë që do të prodhojë një jetë më të shëndetshme ekonomike, duke kontribuar edhe në zgjidhje të veçanta për sektorë të ndryshëm, nëpërmjet përfaqësimit me kërkesa reale.  Kërkesat racionalizohen nëpërmjet shoqatave në pika kyçe duke u bërë një udhërryfyes i drejtë për të gjitha pushtetet. Mbrojtja e interesit të bizneseve kthehet në një pikë kyçe për një ekonomi që funksionon nëpërmjet tregut të lirë dhe kapitalit privat.

Geri Kolgega / SCAN Magazine

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.