The Guardian: Vendimet në këtë krizë nuk merren nga shkenca, por nga politika – Metodologjia e evidencave nuk është parashikuese
Për të filluar, nuk ka diçka të tillë si “shkenca më e mirë që kemi në dispozicion”. Shkencëtarët rregullisht nuk pajtohen për çështje të ndryshme, nga qasjet teorike deri tek metodologjitë dhe gjetjet. Vendimet për këshillat shkencore që merren parasysh janë shumë politike. Individët, disiplinat dhe institucionet që janë të ftuar në tryezë, reflektojnë shpërndarjen e fondeve të kërkimit, prestigjin dhe ndikimin, si dhe vlerat dhe objektivat e politikanëve dhe politikëbërësve.
Ajo që politikëbërësit zgjedhin t’i japin përparësi në këto momente është gjykimi politik. Për shembull disa dilema janë: A është jeta e të moshuarve dhe të sëmurëve më e rëndësishme? Apo është ekonomia? Apo është vlerësimi nga opinioni publik? Këto vendime kanë rëndësi.
Është gjithashtu me rëndësi se çfarë pyetjesh nuk bëjnë politikanët, sikurse nëse koronavirusi do të prekë në mënyrë disproporcionale njerëzit nga komunitetet e minoriteteve me ngjyrë, apo nëse efektet e bllokimit do të jenë më të këqija për gratë. Pra politikanët kanë tendencë të favorizojnë llojin e shkencës që përputhet me preferencat ekzistuese të tyre.
Kjo na tregon diçka të rëndësishme për natyrën sociale të njohurive shkencore. Modelet shkencore janë vlerësime, jo orakuj. Shkencëtarët mund t’u tregojnë politikanëve kushtet në të cilat ka të ngjarë të funksionojnë modelet e tyre, por ata nuk janë përgjegjës për krijimin e atyre kushteve. Fajësimi i epidemiologëve për pasojat e strategjisë së Covid-19 është njësoj si të fajësosh shkencëtarët e klimës për mos parandalimin e krizës klimatike. Shkencëtarët mund të japin prova, por të veprosh në bazë të atyre dëshmive kërkon vullnet politik. Kur bëhet fjalë për hartimin e politikave, konsideratat ekonomike dhe politike priren të kenë përparësi.
Një lloj “shkence”, roli i të cilës nuk është i qartë, është shkenca e anketimit dhe formësimit të opinionit publik. Sigurisht, është e mundur të argumentoni se miratimi i publikut është i nevojshëm që masat të jenë efektive: nëse njerëzit nuk pajtohen me masat, ato kanë të ngjarë të mos zbatohen nga njerëzit. Por kjo injoron një aspekt të rëndësishëm në lidhje me marrëdhëniet midis shkencës, politikës dhe opinionit publik: mendimet e njerëzve për shkencën formohen nga mënyra se si paraqiten faktet në udhëzimet zyrtare dhe në media.
Si shndërrohet shkenca në politikë varet nga llogaritjet politike dhe ekonomike, si dhe nga angazhimet ideologjike të politikanëve, partive politike dhe këshilltarëve të politikave. Nuk është asnjëherë e gjitha e varur nga shkenca.
Dosti Banushi – SCAN
Burimi: The Guardian, shkrim nga Jana Bacevic, sociologe në Universitetin e Kembrixhit
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.