Variantet e reja COVID: Cilat janë identifikuar dhe sa të transmetueshme janë ato?

Britania e Madhe njoftoi në dhjetor se një variant më i transmetueshëm i COVID-19 po përhapet në vend, duke nxitur masa më të rrepta bllokimi dhe kufizime të udhëtimit. Që atëherë, disa variante të tjera janë shfaqur në pjesë të ndryshme të botës. Viruset shpesh ndryshojnë ndërsa bëjnë kopjet e tyre dhe këto ndryshime quhen mutacione.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) përcakton një variant si një virus që ka “një ose disa mutacione të reja”.

Ndryshimet në koronavirus nuk janë të pazakonta: viruset kanë më shumë mundësi të shndërrohen pasi infektojnë më shumë njerëz, por ekspertët kanë thënë që SARS-CoV-2 ka qenë më i ngadaltë për t’u ndryshuar, dhe kështu më i qëndrueshëm.

Ja çfarë dimë për variantet e koronavirusit në Britani, Afrikën e Jugut, Brazil dhe Kaliforni.

Varianti i Mbretërisë së Bashkuar

Britania ishte një nga vendet e para që identifikoi një variant transmetues të shpejtë të COVID-19. Sekretari i Shëndetësisë Matt Hancock njoftoi në Dhomën e Komunave më 14 dhjetor se po përhapej në Londër dhe Anglinë juglindore dhe se shpejt po zëvendësonte të gjitha variantet e tjera. Ajo i përket një linje të gjakut të njohur si B.1.1.7.

Autoritetet njoftuan kufizime gjithëpërfshirëse të lëvizjes në të gjithë vendin por nuk ndaluan udhëtimin jashtë Britanisë së Madhe, që do të thotë se varianti u përhap shpejt në vendet e tjera.

“Në vende si Danimarka ne mund të shohim se megjithëse varianti i hershëm po bie, varianti i ri po përhapet,” i tha Euronews Martin McKee, një profesor në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër. “Kjo shpesh maskohet dhe jam i sigurt se kjo po ndodh edhe në vendet e tjera.”

Një nga ndryshimet që e bëri këtë variant të dallueshëm ishte një mutacion i njohur si N501Y, i cili ndikon në domenin lidhës të receptorëve (RBD) të proteinës spike, ku virusi lidhet me një qelizë.

Varianti i Afrikës së Jugut

Autoritetet së pari thanë më 18 dhjetor se një variant i koronavirusit që përhapet me shpejtësi në tre provinca po i shkaktonte shqetësime. Ata e quajtën 501Y.V2 dhe zbuluan se po kontribuonte në rritjen e infeksioneve në Afrikën e Jugut në janar.

Renditja gjenomike tregoi se ky ishte një variant i ndryshëm nga ai i identifikuar në Mbretërinë e Bashkuar, por të dy variantet e Afrikës së Jugut dhe të Mbretërisë së Bashkuar ndajnë mutacionin N501Y në proteinën spike. Ekziston një farë shqetësimi se vaksinat mund të mos jenë aq efektive kundër këtij varianti.

Qendrat e SHBA-së për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve thanë se kishte “disa prova për të treguar se një nga mutacionet e proteinave spike, E484K, mund të ndikojë në neutralizimin nga disa antitrupa poliklonale dhe monoklonale”.

Një studim i fundit nga Afrika e Jugut zbuloi se mutacione të tjera në këtë variant gjithashtu bënë që antitrupat të kenë probleme më të mundshme duke neutralizuar virusin.

Kjo ka “implikime për të dy nivelet e ri-infektimit dhe efektivitetin e vaksinës”, thanë shkencëtarët.

Kompania e bioteknologjisë Moderna njoftoi më 25 janar se megjithëse vaksina e saj dukej të ishte efektive kundër variantit, ajo po zhvillonte një përforcues shtesë.

Varianti i Brazilit

Një variant i koronavirusit që filloi në Brazil u identifikua për herë të parë në katër udhëtarë në Japoni, njoftoi ministria japoneze e shëndetësisë më 10 janar. Ky variant, i quajtur linja P.1, përmban 17 ndryshime unike të aminoacideve dhe tre fshirje, sipas Qendrave të SHBA-së për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Ka dy ndryshime të njëjta në proteinën spike si varianti që u shfaq në Afrikën e Jugut, duke ngritur shqetësime në lidhje me reagimin e saj ndaj vaksinave.

Një studim britanik-brazilian botuar në Virological.org zbuloi se midis 15 dhe 23 dhjetorit, në qytetin Amazonian të Manaus, linja P.1 ishte identifikuar në 42% të mostrave të koronavirusit të mbledhur.

Varianti i Kalifornisë

Zbulimi i variantit britanik në dhjetor 2020 i nxiti shkencëtarët në Kaliforni të fillonin kërkimin për të midis mostrave të tyre të koronavirusit. Por ndërsa ata gjetën vetëm disa shembuj të tij, ata hasën shumë më tepër në një variant që dukej se ishte shfaqur në vetë Kaliforni.

Që i përkasin një linje të njohur si CAL.20C, ai përbënte mbi gjysmën e mostrave të gjenomës së virusit të mbledhur në laboratorët e Los Anxhelosit në një ditë të vetme në mes të janarit, sipas New York Times.

Por shkencëtarët i thanë gazetës se, ndryshe nga Britania, nuk kishte ende prova që ky variant ishte më vdekjeprurës ose më ngjitës se format e tjera të virusit.

A mund të trajtohen variantet?

Shumë qeveri po vendosin besimin e tyre në programet e vaksinimit dhe kanë futur kufizime gjithëpërfshirëse në lëvizjen dhe tubimet masive ndërsa ato mbarten.

“Vaksinat që kemi në dispozicion për çdo minutë janë efektive kundër këtij varianti por ka variante të tjera që gjenden në të gjithë botën ku ka ende disa pyetje, kështu që unë mendoj se ka një urgjencë të madhe,” thotë Prof McKee.

“Vështirësia është se shumë vende mendoj se kanë dështuar të njohin nevojën për të marrë një qasje të tërë të sistemeve ndaj kësaj: nuk është vetëm çështja e blerjes së vaksinës dhe futja e saj në vend.

“Është duke pasur të gjithë infrastrukturën në vend për t’u siguruar që njerëzit identifikohen, kontaktohen, ftohen dhe ku ka grupe në popullatë që nuk marrin vaksinën, atëherë mesazhet drejtohen tek ata.”

BE po bën gjithashtu thirrje që më shumë vende të provojnë të identifikojnë variantet e virusit, me Presidenten e Komisionit Europian Ursula von der Leyen duke thënë se vendet anëtare duhet të rritin testimin e tyre dhe renditjen e gjenomit.

Disa po renditnin vetëm më pak se 1% të rasteve COVID-19, por kjo duhej të rritet në “të paktën 5%” dhe mundësisht 10% të rezultateve pozitive të testit, tha ajo.

Dr Catherine Smallwood, me programin e urgjencave të OBSH-së, tha se ndërsa virusi “po bëhet më i mirë”, kufizimet duhet të forcohen. Ajo tha se vendet duhet të përqendrohen në uljen e transmetimit.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.