Bagëtitë dhe blegtorët kinez në Epokën e Bronzit – Si reaguan shoqëritë e së kaluarës ndaj ardhjes së llojeve të papara më parë?!

Kur bagëtitë e zbutura arritën në Kinë në Epokën e Bronzit dhe u bashkuan me dele dhe dhi, mbarështuesit u dhanë atyre trajtim preferencial.

Xinyi Liu dhe Petra Vaiglova, antropologë në Universitetin e Uashingtonit, merren me një temë shumë specifike: si reaguan shoqëritë e së kaluarës ndaj ardhjes së farërave dhe bagëtive të paparë më parë, dhe si ndryshimet e pashmangshme dietike kanë ndryshuar kulturën e tyre dhe zakonet.

Studimi i tyre i fundit, i botuar në Raportet Shkencore, fokusohet në mënyrë specifike në një kornizë kohore të caktuar dhe një rajon specifik të botës: Kina gjatë Epokës së Bronzit, pas mbërritjes, nga Azia jugperëndimore, del Bos taurus (dema dhe lopë), bagëti të zbutura që iu bashkuan deleve dhe dhive tradicionale. Puna sugjeron, ndër të tjera, se blegtorët kinezë të asaj epoke rezervonin trajtim preferencial për të sapoardhurit, si në aspektin e strehimit ashtu edhe të ushqyerit.

Studimi shpjegon se periudha kohore që varion nga 6,000 deri në 2,000 vjet para Krishtit ishte veçanërisht pjellore për tregtinë e kafshëve dhe bimëve në Euroazi, me specie të zbutura të përhapura në të gjithë kontinentin dhe të përfshira në dietën dhe traditat vendore. Një shembull është pikërisht ai i bagëtive të lartpërmendura dhe i një zone të quajtur korridori Hexi, në veriperëndim të Kinës, e cila në atë kohë ishte një nga qendrat kryesore të këtyre shkëmbimeve kontinentale: nga këtu kaluan shumë lloje të bimëve dhe kafshëve nga ferma.

Për të zbuluar sesi ardhja e tyre ndryshoi zakonet e popullatave lokale, studiuesit përdorën një metodë të quajtur “analiza e qëndrueshme e izotopit”, e cila lejon, ndër të tjera, të analizojë mbetjet e eshtrave për të rindërtuar dietën e një personi ose të një kafshe, duke u identifikuar me të mirë saktësi se çfarë hëngri.

Rezultatet fillimisht treguan se viçi ishte i pranishëm, dhe më shumë sesa mendohej më parë, në dietën e njerëzve. Për më tepër, analizat nxorën në pah një ndryshim thelbësor midis eshtrave të bagëtisë dhe atyre të deleve dhe dhive: të parët nuk hanë vetëm bimë të egra që kullosin në fusha, por ushqeheshin nga fermerët me produktet që ata vetë hanin. – për shembull mileti , “importohet” së bashku me bagëtinë dhe përdoret si për gatim ashtu edhe si ushqim për të sapoardhurit.

Delet dhe dhitë, nga ana tjetër, kishin një dietë ekskluzivisht të egër: sipas autorëve të studimit kjo do të thotë se ata u lanë të lirë të kullosin, dhe se për këtë arsye ata u mbajtën në një distancë të caktuar nga vendbanimet njerëzore, ndryshe nga bagëtia. Një shpjegim i mundshëm për këtë trajtim të pabarabartë është se shtëpia e re e bagëtive ofronte më pak kullotje se nga vinin, dhe njerëzit vendosën të sakrifikojnë një pjesë të ushqimit të tyre për të ushqyer kafshët e reja, në vend që t’i linin të lira të kullosin. (FOCUS)

E . S / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.