BB: Punësimi në Ballkanin Perëndimor rritet me 6% që prej vitit 2010
Në rajonin e Ballkanit Perëndimor janë krijuar 300,000 vende pune shtesë midis periudhës 2010-2016 që përbën një rritje prej gjashtë për qind të punësimit. Ky përfundim bazohet në raportin “Prirjet në Tregun e Punës në Ballkanin Perëndimor për vitin 2017”, i cili u prezantua sot nga Banka Botërore dhe Instituti i Vjenës për Studimet Ekonomike Ndërkombëtare.
Për sa i takon Shqipërisë, ka patur disa zhvillime pozitive në tregun e punës. Rritja ekonomike është rimëkëmbur dhe punësimi është rritur. Ndërkohë, më shumë vende pune dhe punëtorë janë zhvendosur nga bujqësia drejt sektorëve me produktivitet më të lartë. Shkalla e punësimit është rritur nga 50 për qind në vitin 2013 në 53 për qind në vitin 2015, një nga më të lartat në Ballkanin Perëndimor.
Rritja e nivelit të punësimit tregon për një rritje të pjesëmarrjes në forcën e punës. Megjithatë, kjo rritje u reflektua kryesisht për burrat, shkalla e punësimit e të cilëve është rreth 15 pikë përqindje më e lartë se e grave.
Gjithashtu, ka shenja që tregojnë se cilësia e vendeve të punës është përmirësuar me kalimin e kohës: punëtorët janë zhvendosur nga bujqësia drejt sektorëve që sigurojnë, mesatarisht, të ardhura më të larta dhe më të sigurta, si sektori i shërbimeve. Nivelet e punësimit informal kanë pësuar rënie.
Raporti është bërë i mundur nga një bazë e re të dhënash, e cila ofron lehtësisht të dhëna për tregun rajonal të punës për Ballkanin Perëndimor. Kjo bazë të dhënash lejon për herë të parë të llogariten tregues të agreguar për tregun e punës në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor dhe mundëson krahasimin direkt të këtyre vendeve mes tyre si dhe me vende të caktuara të krahasueshme të BE-së. Kjo bazë të dhënash gjendet në SEE Jobs Gateway.
“Përmes kësaj baze të re të dhënash, për herë të parë kërkuesit mund të analizojnë lehtësisht dhe në mënyrë konsistente zhvillimet në tregun e punës për të gjithë vendet e Ballkanit Perëndimor,” tha Ellen Goldstein, Drejtoreshë e Bankës Botërore për Ballkanin Perëndimor.
Raporti tregon se papunësia në rajon ka rënë, por mbetet ende i lartë në shifrën 21 përqind të forcës së punës. Shkalla e papunësisë pasqyron numrin e njerëzve që dëshirojnë të punojnë dhe kanë kërkuar punë aktivisht, ndërsa inaktiviteti përfshin një masë më të madhe njerëzish që janë ekonomikisht joaktivë për një sërë arsyesh.
Dyzet për qind e popullsisë në moshë pune është joaktive – një ritëm ky shumë më i lartë krahasuar me vende të ngjashme në BE, ndërsa ky tregues është veçanërisht i lartë për gratë dhe njerëzit me arsim të ulët.
Sipas raportit, nga rimëkëmbja e ritmeve të punësimit kanë përfituar punëtorët e vjetër. Kjo shpjegohet pjesërisht nga zhvillimet demografike, kur grupmosha 55-64 vjeç po rritet dukshëm kudo. Shkalla e punësimit për këtë grupmoshë u rrit me mbi 20 për qind në shumicën e vendeve. Rimëkëmbja e punësimit ka favorizuar gjithashtu edhe ata me arsim të lartë.
“Ne po konstatojmë se arsimi i lartë, më shumë se më parë, po bëhet rruga drejt rritjes së punësimit. Punësimi u rrit ndjeshëm për personat me diplomë të arsimit të lartë, dhe kjo është e vërtetë edhe për të rinjtë,” tha Robert Stehrer, Drejtor Shkencor i Institutit Vjenez për Studimet Ekonomike Ndërkombëtare.
Grupet që nuk kanë përfituar nga rimëkëmbja modeste e punësimit janë personat me kualifikim të ulët, dhe në veçanti të rinjtë me arsim të pakët. Niveli i papunësisë tek të rinjtë ra nga 50 për qind në 2014 në 48 për qind në 2015. Të dhënat fillestare për vitin 2016 tregojnë për prirje në ulje, por papunësia tek të rinjtë mbetet e lartë krahasuar me 17.3 për qind në Bashkimin Europian.
SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.