BE do të bëjë presion ndaj Kinës në samitin virtual për qëndrimin e saj ndaj luftës Rusi-Ukrainë!

Bashkimi Europian dëshiron të ushtrojë presion mbi Kinën që të jetë neutrale me qëndrimin e saj lidhur me pushtimin e fundit të Rusisë në Ukrainë, thanë burime me njohuri për këtë çështje për CNBC përpara një takimi virtual midis Brukselit dhe Pekinit të premten.

Ka shqetësime në mesin e zyrtarëve perëndimorë në lidhje me rolin që Kina mund të luajë në luftën midis Rusisë dhe Ukrainës. Autoritetet kineze deri më tani kanë refuzuar të denoncojnë plotësisht pushtimin e paprovokuar të Rusisë ndaj fqinjit të saj – pasi kanë abstenuar gjatë një votimi për një rezolutë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së që dënon Moskën.

Kina ka mbështetur gjithashtu ankesat e Moskës për zgjerimin e NATO-s dhe zyrtarët amerikanë kanë thënë gjithashtu se Rusia i ka kërkuar Kinës mbështetje ushtarake dhe ekonomike – diçka që Kremlini dhe Pekini e kanë mohuar të dy.

Presidenti i Këshillit Europian Charles Michel dhe presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen do flasin të premten me kryeministrin e Kinës Li Keqiang në orën 10 të mëngjesit me kohën e Brukselit dhe më pas me presidentin kinez Xi Jinping në orën 14:00.

Qëllimi i samitit është “sigurimi, në një farë mënyre, neutraliteti i Kinës në mënyrë që ata të mos ndihmojnë Rusinë”, tha të martën një zyrtar i BE-së, i cili nuk donte të emërohej për shkak të ndjeshmërisë së diskutimeve. I njëjti zyrtar tha se lidhjet ekonomike BE-Kinë dhe mosmarrëveshjet e fundit tregtare mund të ngrihen gjatë bisedave, por “fokusi është padyshim tek Rusia”.

Një zyrtar i dytë i BE-së, gjithashtu në dijeni të bisedimeve, i tha CNBC se samiti është një “moment përcaktues për marrëdhëniet BE-Kinë”. “Nëse ata [Kina] bashkohen me Rusinë, padyshim që do të ketë një ndikim shumë negativ në marrëdhëniet me BE-në,” tha zyrtari i dytë. Një zyrtar i tretë i BE-së, i cili gjithashtu preferoi të mbetet anonim, tha se samiti fillimisht kishte për qëllim të shpallte “iniciativa të vogla”. “Por gjërat kanë ndryshuar”, tha i njëjti zyrtar, duke shtuar se “mesazhi kryesor duhet të jetë se do të ketë pasoja nëse Kina i anashkalon sanksionet [perëndimore]”.

Në fillim të këtij muaji, Ministrja e Jashtme e Estonisë, Eva-Maria Liimets i tha CNBC se nëse Kina do të ndihmonte Rusinë në pushtimin e Ukrainës, atëherë Perëndimi duhet të diskutojë edhe sanksionet kundër Pekinit.  Për më tepër, krerë të ndryshëm shtetesh në BE i kërkuan Kinës javën e kaluar që të përdorë ndikimin e saj për të ndaluar luftën në Ukrainë. Kryeministri i Italisë Mario Draghi tha: “Kina është vendi më i rëndësishëm, ato mund të jenë vendimtare në procesin e paqes, ata kanë shumë leva dhe kështu ne të gjithë jemi duke pritur.”

Ministri i Punëve të Jashtme të Italisë, Luigi Di Maio tha të martën: “Ne kemi kërkuar shpesh të gjithë partnerët tanë ndërkombëtarë dhe madje edhe ata aktorë me të cilët nuk biem dakord për të arritur paqen dhe një zgjidhje diplomatike. Edhe Kina, si Turqia dhe shumë vende të tjera, mund të kontribuojnë në këtë përpjekje.” Marrëdhëniet e BE-së me Kinën kanë qenë të trazuara vitet e fundit.

Të dy nënshkruan një marrëveshje investimi në fund të vitit 2020 – pak para se Presidenti i SHBA Joe Biden të mbërrinte në Shtëpinë e Bardhë. Megjithatë, BE-ja, vetëm disa muaj më vonë, vendosi të ngrijë marrëveshjen duke përmendur shqetësimet për abuzimet e të drejtave të njeriut në Kinë. Kohët e fundit, Komisioni Europian hapi një çështje kundër Kinës në Organizatën Botërore të Tregtisë duke argumentuar praktikat diskriminuese tregtare kundër Lituanisë, një vend i BE-së.

Marrëdhëniet transatlantike janë përmirësuar pas pushtimit rus të Ukrainës. Pas mosmarrëveshjeve të tyre në politikën e jashtme rreth marrjes së Afganistanit nga Talibanët në verën e vitit 2021 dhe një marrëveshjeje të diskutueshme për nëndetëset midis SHBA-së dhe Australisë që zemëroi Francën; tani duket se ka më shumë bashkëpunim mes Uashingtonit dhe Brukselit. Ata kanë koordinuar sanksionet kundër Rusisë dhe SHBA-ja aktualisht po punon për të mbështetur BE-në për t’u bërë më e pavarur nga energjia ruse. CNBC

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.