Çfarë do të thotë COVID-19? – Pse sëmundja dhe virusi kanë emra të ndryshëm?!
Organizata Bortërore e Shëndetit ka shpallur emrat zyrtarë për virusin përgjegjës për COVID-19 (i njohur më parë si “koronavirus i ri 2019”) dhe sëmundja që ajo shkakton. Emrat zyrtarë janë:
Sëmundja: Koronavirus (COVID-19) shkurtimi për: corona virus disease-(viti) 2019
Virusi: Sindromi i rëndë akut i frymëmarrjes koronavirus 2 (SARS-cov-2)
Pse virusi dhe sëmundja kanë emra të ndryshëm?
Viruset, dhe sëmundjet që shkaktojnë, shpesh kanë emra të ndryshëm. Për shembull, HIV është virusi që shkakton SIDA. Njerëzit shpesh e dinë emrin e një sëmundjeje, siç është fruthi, por jo edhe emri i virusit që e shkakton atë (rubeola).
Ekzistojnë procese dhe qëllime të ndryshme për emërtimin e viruseve dhe sëmundjeve.
Viruset emërohen bazuar në strukturën e tyre gjenetike për të lehtësuar zhvillimin e testeve diagnostikuese, vaksinave dhe ilaçeve. Virologët dhe bashkësia më e gjerë shkencore e bëjnë këtë punë, kështu që viruset emërtohen nga Komiteti Ndërkombëtar për Taksonominë e viruseve (ICTV).
Sëmundjet emërtohen për të mundësuar diskutimin mbi parandalimin e sëmundjes, përhapjen, transmetueshmërinë, ashpërsinë dhe trajtimin. Përgatitja dhe reagimi i sëmundjes njerëzore është roli i OBSH-së, kështu që sëmundjet emërtohen zyrtarisht nga OBSH në Klasifikimin Ndërkombëtar të Sëmundjeve (ICD).
ICTV shpalli “sindromën e rëndë të frymëmarrjes akute koronavirus 2 (SARS-CoV-2)” si emrin e virusit të ri më 11 shkurt 2020. Ky emër u zgjodh sepse virusi është i lidhur gjenetikisht me koronavirusin përgjegjës për shpërthimin e SARS të vitit 2003. Ndërsa lidhen, prapë të dy viruset janë të ndryshëm.
OBSH njoftoi “COVID-19” si emrin e kësaj sëmundje të re më 11 shkurt 2020, pas udhëzimeve të hartuara më parë me Organizatën Botërore për Shëndetin e Kafshëve (OIE) dhe Organizatën e Ushqimit dhe Bujqësisë të Kombeve të Bashkuara (FAO).
Çfarë emri përdor OBSH për virusin?
Nga perspektiva e komunikimit të rrezikut, përdorimi i emrit SARS mund të ketë pasoja të paqëllimshme në drejtim të krijimit të frikës së panevojshme për disa popullsi, veçanërisht në Azi e cila u prek më keq nga shpërthimi i SARS në 2003.
Për këtë arsye dhe të tjerët, OBSH ka filluar t’i referohet virusit si “virusi përgjegjës për COVID-19” ose “virusin COVID-19” kur komunikon me publikun. Asnjë nga këto përcaktime nuk ka si synim zëvendësimet për emrin zyrtar të virusit siç është rënë dakord nga TCTV. Materiali i botuar para se virusi të emërohej zyrtarisht nuk do të azhurnohet nëse është e nevojshme në mënyrë që të shmanget konfuzioni. (OBSH)
E . S / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.