Çfarë e shkaktoi dhunën e përgjakshme mes Izraelit dhe Palestinës?
Çfarë po ndodh mes Izraelit dhe Palestinës?
Jeruzalemi ka përjetuar trazirat e tij më të këqija në vite, me qindra protestues palestinezë të plagosur në përleshjet me policinë izraelite. Më shumë se 20 njerëz janë vrarë në Gaza pas luftimeve midis militantëve dhe Izraelit, dhuna është rritur në Bregun Perëndimor të okupuar dhe komunitetet arabe brenda Izraelit kanë mbajtur demonstrata.
Çfarë e ka shkaktuar rritjen e dhunës?
E gjitha lidhet me pushtimin ushtarak gjysmë shekullor të Izraelit dhe kontrollin e tij gjithnjë e më të thelluar mbi jetën palestineze. Zemërimi për një kohë të gjatë ka shpërthyer sepse një seri ngjarjesh janë konverguar të gjitha menjëherë, duke arritur një kreshendo të hënën.
Cili është sfondi i atyre ngjarjeve?
Pas hapave të ndërmarrë nga administrata Trump dhe Izraeli për të forcuar kontrollin e qarkut mbi territoret palestineze, shpresa për një zgjidhje të krizës dekada të vjetër është në rrezik.
Një vendim nga Mahmoud Abbas, udhëheqësi 85-vjeçar i Autoritetit Palestinez gjysmë-autonome jopopullore, për të shtyrë zgjedhjet e planifikuara ka shtuar frustrimin për palestinezët, votimi i fundit parlamentar i të cilëve ishte në 2006.
Ndërkohë, një zgjedhje izraelite në mars inkurajoi më tej të djathtën ekstreme të Izraelit, duke sjellë një parti ultranacionalistësh hebrenj aleatë me kryeministrin, Benjamin Netanyahu, në parlament.
Si u përshkallëzua gjatë javës së kaluar?
Zemërimi u ndërtua përpara një vendimi të gjykatës izraelite, i cili pritej të hënën, nëse autoritetet do të dëbojnë dhjetëra palestinezë nga lagja me shumicë arabe të Jeruzalemit Lindor të Sheik Jarrah dhe do t’u japin shtëpitë e tyre kolonëve hebrenj.
Në të njëjtën ditë, mijëra nacionalistë izraelitë që tundnin flamurin do të marshonin nëpër lagjet myslimane në Qytetin e Vjetër në një paradë provokuese që festoi kapjen e Izraelit të qytetit në 1967. Deri të hënën, data e gjykatës ishte vonuar dhe marshimi ishte ripërcaktuar, por deri në atë moment, situata tashmë ishte në spirale.
Si krahasohet historikisht dhuna aktuale?
Nuk ka pasur kurrë një kohë kur ka qetësi të plotë në Izrael dhe Palestinë, kështu që është e vështirë të krahasosh episodet e dhunës. Sidoqoftë, ngjarja e fundit e ngjashme që u theksua ndodhi në 2017, kur zemërimi për lëvizjet e Izraelit për të instaluar detektorë metali jashtë kompleksit të xhamisë al-Aqsa shkaktoi javë gjakderdhjeje.
D.B – SCAN
Burimi: The Guardian
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.