Diskutimi në “Argument” – Pse po ndodh fenomeni i “Largimit të trurit” nga vendi
Këtë të hënë në emisionin “Argument” nën moderimin e Enio Civicit u diskutua tema e “Largimit të trurit” me të ftuarit Kastriot Sulka, Esmeralda Shehaj dhe Migen Qiraxhi.
Debati u fokusua mbi një projekt-strategji të publikuar së fundmi nga Agjencia Kombëtare për Diasporën, e cila përmbante një sërë analizash e studimesh dhe ku shprehej një fenomen shqetësues i lëvizjes migratore: largimin e një niveli të lartë të profesionistëve të kualifikuar.
Ky fenomen që po intensifikohet vitet e fundit, ka marrë tashmë përmasa më të mëdha dhe serioze, siç evidentohet edhe në raport ku shkruhet se ‘nëse nuk merren masa për parandalimin, efekti do të ishte shkatërrues për zhvillimin socio-ekonomik të vendit.’
Të ftuarit e panelit kanë listuar një sërë arsyesh dhe fenomenesh që po shkaktojnë këtë largim, deri diku masiv të njerëzve profesionistë nga Shqipëria.
Esmeralda Shehaj, pedagoge dhe studiuese në Fakultetin Ekonomik, të Universitet të Tiranës e cila ka kryer disa studime mbi këtë temë në studio është shprehur se tashmë që 5 vite kanë kaluar nga analizat e saj, i gjithë studimi duhet ribërë:
“Përpara 5 vitesh lëvizjet migratore kanë qenë disi më natyrale, teksa studentët që shkonin jashtë shtetit ishin vetëm ata që përballonin shpenzimet ekonomike ose nxënësit më të mirë, që përfitonin bursa. Kjo përdorej si trampolinë për ta dhe shikonin mundësinë për të mos u kthyer më. Por, tani çështja është akoma më serioze dhe problemi po bëhet më i evidentueshëm. Ka ardhur koha që instancat të marrin masa serioze.
Një problem kryesor për mua mbeten kushtet në tregun privat të punës dhe informaliteti që ekziston aty, ku padyshim ka nepotizëm, njerëzit hidhen lehtësisht në rrugë, ndërrimi i shpeshtë i punëtorëve dhe jo objektivat afatgjata.”
Ndërkohë Kastriot Sulka, Drejtor Ekzekutiv në Institutin për Studimeve Sociale dhe Ekonomike si faktor kryesor të largimit të profesionistëve ka renditur klimën jo të favorshme dhe mungesën e infrastrukturës:
“Janë bërë disa raporte në Shqipëri përsa i përket largimit të njerëzve, ku më të fundit ai i UNESCO-s dhe Bankës Botërore. Në të dyja ato Shqipëria është në të njëjtin nivel me Eritrean përsa i përket lëvizjeve migratore. Kjo që ne diskutojmë sot, nuk është një problem i ri, por që tashmë ka marrë përmasa mjaft të mëdha. Programet e marra copy-paste nga Rumania për tu zbatuar në Shqipëri, me afrimin e profesionistëve nga shtete të tjera dështoi. Kjo për një arsye kryesore, sepse nuk është vetëm paga që ndikon, por edhe mungesa e infrastrukturës.
Personat që largohen nga Shqipëria përveç pagës marrin në konsideratë edhe shumë faktorë të tjerë. Ndër më kryesoret do listoja agresivitetin politik në vend si dhe klima jo e përshtatshme. Për të dhënë një shembull më konkret, dua të përmend rastin e liberalizimit të vizave, ku emigrimi i shqiptarëve ishte në nivel minimal, ndërsa sot jo.”
Ndërkohë i ftuari tjetër Migen Qiraxhi, anëtar i ‘Qëndresës Qytetare’ është shprehur se rreth 200 mijë shqiptarë janë larguar nga vendi me një mesatare prej 40 mijë për vit. Sipas tij në Shqipëri po ndodh një fenomen i çuditshëm i quajtur planifikim i organizuar i trurit:
“Ajo që po ndodh këtu me studentët unë do ta quaja një planifikim të organizuar të ikjes së trurit. Ne po përgatisim gjithnjë e më shumë studentë për t’i dërguar në tregun europian të punës. Prandaj, degët si mamia, fizioterapia, infermieria janë kthyer në të preferuarat e nxënësve, sepse ka treg europian për të ikur. Për ta zgjidhur këtë fenomen ka nevojë për organizimin e një axhendë kombëtare.
Ndër arsyet kryesore të largimit të të rinjve për mua është padyshim korrupsioni dhe fakti se 61% e të diplomuarve janë të papunë.”
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.