“Emigrantë ekonomikë” në Mars – Vizioni i ‘çmendur’ i Elon Musk
Duke lënë mënjanë pengesat teknike të udhëtimit ndërplanetar dhe problemin e papërfillshëm se si të na mbajnë gjallë në Mars, mbeten disa pyetje të rëndësishme se si të organizohen kolonitë e ardhshme njerëzore në Planetin e Kuq. Si do të ndahet puna? Me çfarë monedhe do të paguash? A do të transferojmë atje të njëjtat modele politike dhe shoqërore që krijuam në Tokë?
Të rinj të lezetshëm dhe të papunë. Elon Musk, njeriu që sapo u kurorëzua si personi më i pasur në botë me një pasuri prej 188.5 miliardë dollarësh, evokoi një ide të një shoqërie jashtëtokësore që po merr mbrapsht shaka të hidhura dhe shumë kritika në internet. Në një temë në Twitter ku imagjinonte kriteret e përdorura për të zgjedhur përbërësit e një kolonie jashtëtokësore të ardhshme, themeluesi i SpaceX specifikoi se “do të jetë e nevojshme të sigurohemi që çdokush mund të shkojë atje nëse dëshiron, me hua të disponueshme për ata që nuk kanë para”. Me pak fjalë, nuk do të jetë domosdoshmërish e nevojshme të paraqitemi në listën e njerëzve të pasur të Forbes për të marrë një biletë me një drejtim në Planetin e Kuq: por si do të shlyhet kjo hua? Në dollarë? EUR? Në ujë dhe patate jashtëtokësore?
Si mund të rekrutoj fuqinë punëtore. Kur u pyet nëse donte të thoshte se do të duhet të punojmë për të shlyer këto hua, Musk u përgjigj sinqerisht se “po, do të ketë shumë punë në Mars!” Pra, edhe më të papunët do të jenë në gjendje të lëvizin në Planetin e Kuq, por me një valixhe plot me borxhe. Se sapo të zbarkojnë në atë shkretëtirë jo mikpritëse, ata do të shpërblehen. Siç kanë theksuar më vëzhguesit, shoqëria jashtëtokësore e imagjinuar nga Musk mund të përfshijë formën e parë të servitutit të borxhit ndërplanetar (në praktikë mundësia e ripagimit të kostos së kalimit me punë, një mashtrim që në histori ka legjitimuar forma të ngjashme të shfrytëzimit ose madje edhe më keq se skllavëria e vërtetë).
Le të shkojmë më tej. Për fat të mirë, nëse largoheni tani, Musk & co. duhet t’i nënshtrohen Traktatit të Hapësirës ekstra amtosferike (Traktati i Hapësirës së Huaj, 1967), i cili thotë se çdo kolonist hapësinor do të ishte i detyruar të respektojë ligjet e vendit që mban flamurin – në këtë rast ato të Shteteve të Bashkuara, të cilat shfuqizuan skllavërinë në vitin 1833. (FOCUS)
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.