Euroizimi në sigurime – 31% e primeve janë në monedhën europiane
Afro një e treta e primeve në tregun shqiptar të sigurimeve realizohen në euro. Sipas të dhënave nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare, kundrejt një volumi tregu prej 16.9 miliardë lekësh për vitin 2018, 31% e totalit të të ardhurave u arkëtuan në monedhën europiane.
Tregu i sigurimit të jetës ka një shkallë më të lartë euroizimi, me 39% të totalit të primeve, ndërsa në sigurimet e jo-jetës euro zë një peshë të përafërt me mesataren e tregut, në 31%. Përveç produkteve të Kartonit Jeshil dhe Sigurimit Kufitar, edhe shumë nga produktet e sigurimit vullnetar rezultojnë me të ardhura pothuajse 100% të realizuara në Euro. Këtu përfshihet sigurimi i shëndetit dhe jetës në udhëtim, apo sigurimit të jetës së studentëve. Gjithashtu, produktet që shfaqin një vlerë të primeve të shkruara në përqindje të lartë në euro janë produktet e sigurimit kasko, ato inxhinierike si sigurimi i rreziqeve në ndërtim.
Ndërkohë, produktet si sigurimi i mallit në transport apo sigurimet inxhinierike paraqesin një nivel të lartë euroizimi për shkak të interesit të siguruar nga këto kontrata, interes i cili vlerësohet kryesisht në euro në rastet e import-eksporteve, dhe sigurimeve inxhinierike që përfshijnë vepra madhore të infrastrukturës, përfshirë ato me shoqëri ndërkombëtare.
Euro ka një peshë të konsiderueshme edhe në segmente të tjera të tregut financiar jo-bankar. Deri në fund të vitit të kaluar, mbi 41% e obligacioneve me ofertë private ishin të emetuara në euro. Ndërsa për sa i takon fondit të investimeve, euro zë afërsisht 16% të aseteve, të përqendruara kryesisht në fondin Raiffeisen Invest.
AMF gjykon që fenomeni i euroizimit në sistemin financiar reflekton shkallën e përdorimit të valutave në veprimet e agjentëve ekonomikë dhe vlerëson nevojën për adresimin e kësaj çështjeje, sidomos në drejtim të rritjes së transparencës ndaj investitorëve. Sipas AMF-së, në segmente të caktuara të këtyre tregjeve, mund të jetë nevoja për masa që ulin euroizimin dhe forcojnë përdorimin e monedhës kombëtare.
Në shkurt të vitit të kaluar, Banka e Shqipërisë, Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare dhe Ministria e Financave nënshkruan një memorandum, me qëllim rritjen e përdorimit të monedhës kombëtare në ekonomi. Megjithatë, deri tani, AMF-ja nuk ka ndërmarrë veprime me qëllim kufizimin e përdorimit të euros në tregjet e mbikëqyrura prej saj.
Ersuin Shehu/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.