Humbja globale e pyjeve nga zjarret është rritur në të gjitha zonat klimatike në shekullin e 21-të – Reduktimi u vu re vetëm në tre vende të botës
Të gjitha habitatet pyjore të botës panë një rritje të humbjes së pyjeve për shkak të zjarrit në shekullin e 21-të, mesatarisht 26-29 përqind.
Humbje të tilla u reduktuan vetëm në tre vende të botës Kinë, Kazakistan dhe Britaninë e Madhe.
Humbjet më të mëdha ndodhin në pyjet boreale të Euroazisë dhe Amerikës së Veriut: respektivisht 42-45 dhe 26-27 përqind e humbjeve globale. Artikulli i botuar në Frontiers in Remote Sensing.
Rritja e temperaturave mesatare të ajrit dhe shtimi i thatësirave gjatë dekadave të fundit kanë rritur rrezikun e zjarreve në pyje.
Nga fundi i shekullit, intensiteti i zjarreve dhe kohëzgjatja e stinëve të tyre mund të rritet në mbarë botën, veçanërisht në gjerësitë gjeografike boreale.
Në të njëjtën kohë, ndërveprimi i faktorëve socialë dhe mjedisorë krijon pasiguri në vlerësime dhe çon në dallime rajonale.
Njerëzit i shuajnë me qëllim zjarret, por aktiviteti i tyre ekonomik zvogëlon rezistencën e pyjeve ndaj zjarreve, dhe në pyjet e taigës zjarret e rralla konsiderohen si pjesë e dinamikës normale të ekosistemeve.
Shkencëtarët e udhëhequr nga Alexandra Tyukavina e Universitetit të Maryland në College Park kanë përpiluar hartën e parë satelitore të humbjes së pyjeve të vëzhguara nga viti 2001 deri në 2019 për shkak të zjarreve dhe shkaqeve të tjera, me një rezolucion prej 30 metrash.
Doli se humbjet në pyje për shkak të zjarreve arritën në 26-29 për qind të totalit (vlerësimet e mëparshme nuk i kalonin 18-25 për qind). Vlerësimet rajonale variojnë nga 2 përqind në Afrikë në 58-61 përqind në Australi dhe Oqeani.
Sipas biomës, pyjet boreale kanë peshën mesatare më të lartë të humbjes së pyjeve për shkak të zjarreve (69-73 përqind), të ndjekura nga pyjet subtropikale (19-22 përqind), pyjet e buta (17-21 përqind) dhe tropikale (7-9 përqind).
Globalisht, 68-72 përqind e humbjes totale të pyjeve për shkak të zjarrit ndodh në zonën boreale: 42-45 përqind në taigën euroaziatike dhe 26-27 përqind në taigën e Amerikës së Veriut.
Në të njëjtën kohë, në asnjë zonë klimatike nuk u vu re asnjë rënie në humbjet e pyjeve për shkak të zjarreve, përkundrazi, një rritje e humbjeve të tilla u vu re kudo, madje edhe në tropikët e lagësht.
Vendet që nuk përjetuan një rritje të tillë ishin Indonezia, Kolumbia, Ekuadori dhe Venezuela.
Humbjet e pyjeve për shkak të zjarreve u reduktuan vetëm në tre vende në Kinë, Kazakistan dhe MB. Në vende të tjera, gjatë shekullit të 21-të, ato u rritën, më shpejt në Kanada.
Numri i zjarreve deri në fund të shekullit mund të rritet për arsyet më të papritura.
Për shembull, në Arktik, zona e zjarreve të shkaktuara nga goditjet e rrufesë në bimësi do të rritet për shkak të rritjes së frekuencës së vetëtimave.
N.Xh / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.