‘Kaosi i Brexit’: Çfarë do të ndodhë tani?

Pas tensioneve të fundit në Mbretërinë e Bashkuar, çdo gjë ndodhet në rrëmuje e presion. Por, si do të vijojë ‘zanafilla’ e kësaj çështje pas vendimit të May për të shtyrë votimin?

Çfarë ka bërë Theresa May?

Theresa May ka vendosur të shtyjë votimin e ditës së sotme. Procesi nuk kishte përfunduar zyrtarisht, sepse do të kishte nevojë për një votë nga deputetët, dhe ajo mund të kishte humbur. Në vend të kësaj, May u hodh përmes një ndryshimi joformal në biznesin e Commons. Procedura tërboi kryetarin, John Bercow, i cili e quajti atë “thellësisht të pakënaqur”.

Kur do të ndodhë votimi?

Askush nuk e di. May i tha deputetëve se data e vetme e firmës po përditësonte Commons para 21 janarit, siç është dekretuar sipas Aktit të Tërheqjes së BE, duke treguar se votimi nuk mund të ndodhë para vitit të ri. Disa kanë argumentuar se kryeministrja nuk është e detyruar sipas ligjit që të vijë përsëri në parlament deri pak para Brexit, por kjo duket politikisht e pamundur.

Çfarë po përpiqet të bëjë May?

Ajo i tha deputetëve se pasi kishte dëgjuar për tre nga pesë ditët e diskutuara për marrëveshjen e saj, ajo kishte kuptuar se shumë deputetë kundërshtuan propozimet për të ashtuquajturën ndihmë, politikën e sigurimit për të parandaluar një kufi të vështirë irlandez pas Brexit. Ajo do të kërkojë ndryshime nga BE dhe do të gjejë mënyra për të “fuqizuar” deputetët në këtë çështje. Kritikët, megjithatë, do të argumentojnë se ajo është kryesisht duke kërkuar një vonesë me shpresën se diçka do të dalë dhe ta shpëtojë atë nga një disfatë që mund t’i japë fund karrierës së saj.

A do të përfundojë kjo me një marrëveshje të ri-shkruar të tërheqjes?

May ishte e paqartë në këtë pikë kur u pyet disa herë në Commons saktësisht se çfarë rezultati të ri  shpresonte të arrinte. Realiteti është se BE-ja e ka bërë të qartë se negociatat e reja nuk janë një opsion, veçanërisht po patën kundërshtime. Presidenti i Këshillit Europian, Donald Tusk tha se  BE-ja nuk do të ri negociojë marrëveshjen, duke përfshirë edhe ndihmat, por “jemi gati për të diskutuar se si të lehtësohet ratifikimi i Mbretërisë së Bashkuar “. Kur ia shiti planin e saj deputetëve, May tha se kjo ishte marrëveshja e vetme dhe nuk mund të ndryshonte.

Si do të përpiqet May të ‘shkulë’ planin?

Thonë se May do të kalojë dy ditët e ardhshme duke takuar udhëheqësit e BE-së “për të diskutuar shqetësimet që parlamenti ka shprehur”. Sot ajo do të takohet me ministrin holandez Mark Rutte në Hagë, pastaj do të shkojë në Berlin për të takuar Angela Merkel. Kabineti, i cili zakonisht mblidhet të martën, do të zhvendoset më vonë gjatë javës. Ajo ka takim gjithashtu në samitin e Këshillit Europian në Bruksel të enjten dhe të premten. May kishte shpresuar se kjo mund të ishte mbledhja e parë e BE pasi parlamenti miratoi marrëveshjen. Në vend të kësaj, ajo duhet të paraqitet përsëri si një ‘lutëse’.

Cili është plani i saj pas kësaj?

Përgjigjja më e sinqertë është se askush nuk e di, mbase as May vetë. Instinktet e saj politike mund ta tundojnë atë në përpjekje për të larguar çdo përballje të re, por çdo ditë e mëtejshme e pasigurisë do të sjellë presione të reja politike brenda partisë së saj, në Commons dhe më tej.

A janë të mundura zgjedhjet e përgjithshme apo referendumi i dytë?

Me shumë mundësi, akoma jo, por si dihet. Një humbje e konsiderueshme në një mocion mosbesimi mund të jetë aq politikisht dëmtuese sa të bëjë zgjedhje të pashmangshme, madje edhe me kufizimet e Aktit të Parlamentit Afatmesëm. May refuzon me forcë një referendum të dytë. Por pavarësisht se sa politikisht e ndërlikuar është aq më shumë mbetet e qartë se parlamenti është i bllokuar në mënyrë të pashpresë se çfarë duhet të bëjë, aq më tepër me shpresat e mbrojtësve të referendumit të dytë të cilat do të ngrihen.

Çfarë ka ndodhur me autoritetin e May?

May nuk është më ajo që ka qenë. Ajo po drejton tashmë strategjinë e saj të Brexit në Commons duke shpenzuar kohë dhe duke parashtruar pyetje armiqësore. Fillimi i deklaratës së May u ndërpre disa herë nga të qeshurit me zë të lartë nga deputetët, përfshirë edhe rastin kur ajo këmbënguli se kishte mbështetje të gjerë për pjesën më të madhe të marrëveshjes. Disiplina konservatore e brendshme është pak a shumë e zhdukur dhe rivalët e saj të udhëheqjes po përgatisin planet e tyre.

Përshtati: Estina Trungu/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.