‘Kina, një vëzhgues i kujdesshëm’ – Cili do të jetë qëndrimi i saj pasi Ukraina bën që SHBA, BE dhe Japonia të forcojnë aleancën e tyre
Që nga marrja e detyrës vitin e kaluar, presidenti Joe Biden ka ndjekur një strategji të rivendosjes së marrëdhënieve me aleatët për të ushtruar presion mbi Pekinin.
Pushtimi rus i Ukrainës gati dy javë më parë tregoi se çfarë mund të bëjnë ata aleatë.
Për Kinën, shpejtësia dhe ashpërsia me të cilën SHBA dhe aleatët e saj sanksionuan Rusinë është një shenjë paralajmëruese që mund të drejtojë politikën e ardhshme ekonomike dhe të jashtme.
Zyrtarët kinezë kanë shtuar përpjekjet për të mbështetur vetë-mbështetjen e vendit të tyre që kur Presidenti Donald Trump sanksionoi gjigantin e telekomunikacionit Huawei dhe vendosi tarifa për mallrat kineze me vlerë miliarda dollarë.
Por Trump e bëri të gjithë këtë i vetëm, ndërkohë që dëmtoi lidhjet me Evropën dhe provokoi pasiguri midis aleatëve të SHBA-së në Azi.
Përgjigja ndaj Ukrainës ka qenë çdo gjë tjetër veçse një veprim i vetëm nga Shtetet e Bashkuara.
“Duke pasur parasysh suksesin që SHBA ka pasur në koordinimin e sanksioneve financiare dhe kontrolleve të eksportit jo vetëm me Evropën, por edhe me Japoninë, një lojtar kyç në zinxhirët e vlerës së teknologjisë, kjo është jashtëzakonisht alarmante për Kinën,” tha Reva Goujon, menaxhere e lartë për Ekipi këshillues i korporatës kineze në Rhodium Group.
“Ky është një moment shumëpalësh,” tha Goujon. “Në një nivel të lartë, ju do të mendonit se Kina do të përfitonte nga SHBA që ka një shpërqendrim të madh në Evropë, por në fakt kjo vetëm thekson ato debate politikash mbi ekspozimin kritik dhe dobësitë ndaj zinxhirëve të furnizimit kinez.”
Nga Gjermania në Japoni, shumë vende janë bashkuar me SHBA-në në ngrirjen e aseteve të oligarkëve rusë, duke kufizuar aksesin e bankave më të mëdha të Rusisë në sistemin financiar global dhe duke e shkëputur Rusinë nga teknologjia kritike.
Kina dënon sanksionet “të njëanshme”.
Të hënën, Ministri i Jashtëm kinez Wang Yi tha se miqësia midis Kinës dhe Rusisë është “e fortë”.
Ai vuri në dukje në mënyrë specifike një deklaratë të përbashkët midis presidentit kinez Xi Jinping dhe presidentit rus Vladimir Putin muajin e kaluar, në të cilën Kina dhe Rusia përshkruanin “marrëdhëniet ndërkombëtare që hyjnë në një epokë të re” dhe “pa kufij” për bashkëpunimin e vendeve të tyre.
Pekini ka refuzuar ta quajë sulmin rus ndaj Ukrainës një pushtim. Kina është fokusuar në nxitjen e negociatave ndërmjet Rusisë dhe Ukrainës dhe kundërshton masat ekonomike që janë marrë kundër Rusisë.
Ministria e Jashtme e Kinës ka thënë vazhdimisht se “kundërshton të gjitha sanksionet e njëanshme të paligjshme”. Nuk ka elaboruar se si sanksionet kundër Rusisë, të cilat janë vendosur nga shumë vende, mund të konsiderohen të njëanshme.
Kur u pyet për një “aleancë të kombeve perëndimore” që e shtyn Rusinë të dalë nga rrjeti bankar SWIFT, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme Wang Wenbin tha javën e kaluar se “Kina nuk është dakord me zgjidhjen e çështjeve me sanksione, akoma më pak sanksione të njëanshme që nuk kanë bazën e ligjit ndërkombëtar. ,” sipas një transkripti të konferencës për shtyp në gjuhën angleze.
Më vonë gjatë javës, zëdhënësi Wang përsëriti këtë pozicion në përgjigje të një pyetjeje nëse sanksionet perëndimore mbi tregtinë me Rusinë do të ndikonin Kinën.
Sanksionet “vetëm krijojnë vështirësi serioze për ekonominë dhe jetesën e vendeve përkatëse dhe intensifikojnë më tej ndarjen dhe konfrontimin”, tha ai.
Bilanci evropian i Kinës
Përshkallëzimi i tensioneve tregtare midis SHBA-së dhe Kinës në vitet e fundit kishte përshpejtuar tashmë përpjekjet e Pekinit për të forcuar lidhjet me Evropën. Lufta e Ukrainës kërcënon të gjitha këto.
“Akti balancues” i Kinës për të mbështetur në heshtje Rusinë duke mbajtur marrëdhëniet me Evropën “do të jetë gjithnjë e më i vështirë. Kjo ka pasoja për lidhjet tregtare, kryesisht me BE-në,” tha Nick Marro, udhëheqësi i tregtisë globale në The Economist Intelligence Unit.
Marro vuri në dukje se rreziqet e reputacionit rriten për Kinën “sa më shumë Kina përpiqet të shmangë qëndrimin e saj ndaj Rusisë dhe të përqendrojë kritikat e saj në NATO dhe SHBA”.
“Kina shpresonte të përdorte BE-në si një mënyrë për të kompensuar presionin me të cilin po përballej nga SHBA-ja”, tha Marro. “Tani për tani, Evropa e sheh Rusinë si një kërcënim ekzistencial”.
“Tani për tani ndikimi për Kinën nga sanksionet është me të vërtetë dytësor,” tha Marro. “Ky konflikt ngre pyetje më të mëdha rreth politikës industriale dhe marrëdhënieve diplomatike të Kinës me Perëndimin.
Ekonomia e madhe e Kinës
Kina po përballet me një sërë sfidash të veta ekonomike, nga kërkesa e ngadaltë e konsumatorëve deri tek ngadalësimi i sektorit të saj masiv të pronave. Politikisht, Pekini është i shqetësuar për stabilitetin këtë vit, pasi liderët do të takohen në vjeshtë për t’i dhënë Xi një mandat të tretë të paprecedentë.
E gjithë kjo tha, Kina është më e rrënjosur në ekonominë globale sesa Rusia dhe nuk ka të njëjtat dobësi për shembull ndaj sanksioneve që ka Rusia.
Evropa mbështetet në naftën dhe gazin natyror rus, por Rusia është ndryshe e vogël në terma globalë, me një ekonomi sa shteti amerikan i Teksasit.
Për shkak se tregtia perëndimore me Kinën është shumë më e madhe sesa me Rusinë, një luftë e plotë tregtare me Kinën “do të ishte mjaft e kushtueshme për Perëndimin dhe në interesin e askujt”, tha Alexander-Nikolai Sandkamp, një bashkëpunëtor në Kiel me bazë në Gjermani, Instituti për Ekonominë Botërore.
“Perëndimi do ta mirëpriste nëse Kina do të merrte një qëndrim kundër Rusisë dhe do t’i bashkohej më aktivisht protestave perëndimore,” tha ai. “Tani që Kina po mbetet relativisht neutrale, kjo është ndoshta më e mira që mund të presim.”
Lufta dhe sanksionet në Ukrainë ka të ngjarë të ulin produktin e brendshëm bruto global me vetëm 0.2% këtë vit, me një ndikim më të madh në Evropë, sipas Tommy Wu, një ekonomist kryesor në Oxford Economics.
N.Xh / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.