Koronavirus: OBSH kritikon BE mbi eksportin të vaksinave pas lejimit të 92 përjashtimeve të kontrollit

Organizata Botërore e Shëndetësisë ka kritikuar njoftimin e BE-së për kontrollet e eksportit të vaksinave të prodhuara brenda bllokut, duke thënë se masa të tilla rrezikojnë zgjatjen e pandemisë.

BE prezantoi masën mes një grindjeje me prodhuesit e vaksinave mbi mungesat. Por nënkryetarja e OBSH-së Mariangela Simao tha se ishte një “trend shumë shqetësues”. Më herët shefi i OBSH-së Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus tha se “nacionalizmi i vaksinave” mund të çojë në një “zgjatje shërimi”.

Duke folur në Axhendën e Davos, një version virtual i samitit global, ai tha se grumbullimi i vaksinave do të “mbajë djegien e pandemisë dhe rigjenerimin e ngadaltë të ekonomisë globale” përveç se është një “dështim moral katastrofik” që mund të zgjerojë më tej pabarazinë globale.

Çfarë po bën BE-ja?

Bashkimi Europian po fut kontrollet e eksportit në vaksinat e koronavirusit të bëra në bllok, mes një grindjeje rreth mungesave të dozave. I ashtuquajturi mekanizëm i transparencës u jep vendeve të BE kompetenca për të mohuar autorizimin për eksportet e vaksinave nëse kompania që i bën ato nuk ka respektuar kontratat ekzistuese me BE-në.

“Mbrojtja dhe siguria e qytetarëve tanë është një përparësi dhe sfidat me të cilat përballemi tani nuk na linin zgjidhje tjetër veçse të vepronim,” tha Komisioni Europian. Kontrollet do të prekin rreth 100 vende të botës, përfshirë MB, SHBA, Kanada dhe Australi, por shumë të tjerë, duke përfshirë kombet më të varfra, përjashtohen.

Megjithatë BE është detyruar të tërhiqet nga planet për të vendosur kufizime në eksportin e vaksinave përtej kufirit në ishullin e Irlandës pas protestave nga Dublini dhe Londra. BE këmbëngul se kontrollet e saj janë një skemë e përkohshme, jo një ndalim eksporti.

Pse po ndodh kjo tani?

Lajmi vjen me BE në një mosmarrëveshje shumë publike me prodhuesin e ilaçeve AstraZeneca mbi furnizimet dhe nën presion në rritje mbi ritmin e ngadaltë të shpërndarjes së vaksinave.

Më herët të Premten, Komisioni bëri publike një kontratë konfidenciale me AstraZeneca, kompania suedeze Mbretëria e Bashkuar prapa vaksinës së Oksfordit, për të mbështetur argumentin e saj se firma ka dështuar të përmbushë premtimet e saj për t’i dhënë bllokut.

Sipas rregullit të ri, firmat e vaksinave do të duhet të kërkojnë leje përpara se të furnizojnë doza përtej BE. 27 vendet e tij anëtare do të jenë në gjendje të verifikojnë ato aplikacione eksporti.

Kush përjashtohet nga kontrollet e eksportit?

BE po lejon rreth 92 përjashtime nga regjimi i kontrollit të eksportit, përfshirë: dhurimet e vaksinave për Covax, skema globale për të ndihmuar vendet e varfëra; dhe eksportet në Zvicër, vendet në Ballkanin perëndimor, Norvegjinë dhe Afrikën e Veriut. Vende të tjera mesdhetare si Libani dhe Izraeli janë gjithashtu të përjashtuar.

Duke shpjeguar masat e eksportit, Komisionerja e Shëndetësisë e BE Stella Kyriakides, tha në një konferencë shtypi se ata do të siguronin që të gjithë qytetarët e BE të kishin akses në vaksinat dhe që të gjitha palët të luanin sipas rregullave. “Kjo qasje është ndërtuar mbi besimin, transparencën dhe përgjegjësinë,” tha ajo.

Sidoqoftë drejtori i urgjencave të OBSH-së Michael Ryan tha se mosmarrëveshjet midis kombeve të pasura rreth vaksinave ishin shqetësuese duke pasur parasysh që punonjësit shëndetësorë dhe popullatat me rrezik të lartë në pjesë të tjera të botës përballeshin me një pritje të gjatë për vaksina.

“Duket sikur lufton për tortën, kur ata nuk kanë as qasje në thërrime”, tha ai.

BE është kontraktuar për të marrë dozat e mëposhtme të vaksinës:

AstraZeneca – 400 milion doza

Sanofi-GSK – 300 milion doza

Johnson dhe Johnson – 400 milion doza

Pfizer-BioNTech – 600 milion doza

CureVac – 405 milion doza

Moderna – 160 milion doza

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.