Kreditë me probleme – Ja pse bankat shqiptare kanë rritur kredinë jashtë
Në tre vitet e fundit, bankat shqiptare kanë rritur ndjeshëm huadhënien jashtë vendit, çka është bërë objekt debatesh, në kushtet kur kreditimi i ekonomisë vendase është ende shumë i dobët.
Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, teprica e kredisë për jorezidentët në fund të vitit 2016 arriti në 67.8 miliardë lekë ose rreth 500 milionë euro. Siç ka shpjeguar Banka e Shqipërisë, kredia për jorezidentët është e përqendruar në vetëm dy banka tregtare dhe në pak vende të rajonit, kryesisht në Kosovë.
Kreditimi jashtë vendit mund të shpjegohet me disa faktorë, por një nga më kryesorët është rreziku i kredisë, çka ilustrohet qartë nga nivelet krahasuese të raportit të kredive me probleme. Në fund të vitit të kaluar, sistemi bankar shqiptar kishte një raport të kredive me probleme në nivelin 18.4%, i dyti më i lartë në rajon, pas Serbisë.
Po të shohim nivelin e kredive me probleme në vendet e tjera, mund të kuptojmë pse disa banka shqiptare kanë rritur kreditimin në tregje si Kosova. Për vitin e kaluar, Kosova kishte nivelin më të ulët në rajon të kredive me probleme, me vetëm 6.2% të totalit.
Jo shumë larg është edhe Maqedonia, ku raporti i kredive me probleme ishte 7.2%. Në kushtet kur këto tregje paraqesin rrezik më të ulët, është e kuptueshme që banka si BKT apo Raiffeisen mund të jenë joshur për të kredituar aty. Kjo vlen sidomos për bizneset, që janë edhe segmenti më problematik i kreditimit në Shqipëri.
Në fund të vitit të kaluar, raporti i kredive me probleme për bizneset ishte 21.4%, nivel ky ndjeshëm më i lartë se mesatarja prej 18.4% për të gjithë portofolin e kredisë.
Dështimet dhe problemet specifike të shumë koorporatave të mëdha në Shqipëri i kanë ngushtuar hapësirat për një kreditim të shëndetshëm në tregun vendas. Për këtë arsye, disa banka kanë kërkuar mundësi alternative investimi jashtë vendit, të ndihmuara edhe nga rritja e lartë e depozitave në valutë.
Ersuin Shehu/SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.