Lufta e Ukrainës dëmton furnizimin me paleta – Europianët të shqetësuar se si do të transportojnë mallrat

Pushtimi rus i Ukrainës ka rezultuar katastrofik për mijëra ukrainas që kanë humbur jetën dhe miliona që kanë humbur shtëpitë e tyre, por pasojat e luftës po ndjehen shumë përtej kufijve të vendit dhe po tronditin ekonominë e Evropës.

Lufta në Ukrainë ka dërguar tashmë tronditje të dhimbshme në tregun global të energjisë, me çmimet e gazit që rriten në nivele ndaluese. Tani ekspertët thonë se konflikti po shqetëson gjithashtu furnizimet e paletave, në dukje të kudogjendur prej druri.

Shoqata Evropiane e Paletave (EPAL) dhe Federata Evropiane e Prodhuesve të Paletave dhe Paketimeve prej Druri (FEFPEB) kanë paralajmëruar se paletat prej druri, produkte të domosdoshme për trajtimin dhe ruajtjen e përdorur për transportimin e mallrave dhe dërgimin e tyre nëpër magazina ose supermarkete së shpejti mund të bëhen më të vështira për t’u gjetur në Evropë për shkak të luftës në Ukrainë.

Kjo sepse Evropa, në kohë normale, importon masivisht paletat e saj prej druri dhe materialet për t’i bërë ato nga tre vende: Ukraina, Rusia dhe Bjellorusia. Lufta në Ukrainë, e kombinuar me sanksione hakmarrëse perëndimore kundër Rusisë dhe aleatit të saj Bjellorusi, eliminoi në mënyrë efektive të gjithë atë burim furnizimi.

Rezultati, për kompanitë më poshtë, është një rritje e papritur e çmimeve të paletave dhe rreziku i mbarimit të një produkti që shpesh anashkalohet, por thelbësor për zinxhirët e furnizimit, pasi u lejon bizneseve të grumbullojnë mallra dhe t’i transportojnë ato në mënyrë efikase me kohë të reduktuar ngarkimi.

“Ekziston një frazë: “Paletat lëvizin botën” dhe është e vërtetë,” tha për Euronews Next Marshall White, një profesor emeritus në Virginia Tech dhe një ekspert kryesor në paletat prej druri.

“Pa paleta, zinxhirët tanë të furnizimit do të ndaleshin, duke dërguar një kuti në të njëjtën kohë, e cila është mënyra se si e bënim përpara Luftës së Parë Botërore, kur paleta filloi të futej në zinxhirët e furnizimit,” tha ai.

“Paletat lëvizin botën, ato janë ndërfaqja kritike midis gjithçkaje që lëviz produktin, të gjitha pajisjet, transportin, kamionët, pirunët dhe vetë produktin. Kjo bën që zinxhiri i furnizimit të funksionojë”.

Çmime të larta

Kur Rusia pushtoi Ukrainën më 24 shkurt, sharrat e vendit dhe fabrikat e paletave pushuan së funksionuari, pasi punëtorët e fabrikës ose u larguan nga lufta ose u dërguan në ushtri. Druri i destinuar për ambalazhim dhe paleta nuk eksportohej as në Evropë.

Sipas Michael Modugno, bashkëthemelues dhe nënkryetar i PGS, një kompani që shet dhe jep me qira paleta druri në të gjithë kontinentin, rreth një e katërta e lëndës drusore të përdorur nga industria evropiane e paletave zakonisht vjen nga Ukraina, Bjellorusia dhe Rusia dhe mungesa e saj është duke u ndjerë qartë në të gjithë zinxhirin e furnizimit.

“Sot, ne kemi më shumë se 25 për qind të lëndës drusore që mungon në fabrika,” tha Modugno për Euronews Next.

Vendet që do të vuajnë më shumë nga shtrydhja e furnizimit janë ato që mbështeten më shumë në këto importe, tha ai, duke përmendur Gjermaninë, Italinë dhe Holandën.

Vitin e kaluar, sipas FEFPEB, Evropa importoi më shumë se 2.7 milionë metra kub lëndë druri të butë të sharruar, shumica e të cilave u përdor për të bërë paleta druri dhe ambalazhe të prodhuara në tregjet evropiane. Ukraina gjithashtu prodhoi dhe eksportoi rreth 15 milionë paleta, shumica e të cilave u dërguan në Evropë.

“Rreth 20 milionë paleta eksportoheshin nga Rusia, Bjellorusia dhe Ukraina në Evropë. Pra, tani përveç lëndës drusore që mungon nga tregu, kemi edhe paleta që mungojnë”, tha Modugno.

“Ne po na mbarojnë gjithashtu gozhdat, sepse shumica e prodhuesve të gozhdëve në Poloni dhe Evropën Lindore e blinin çelikun nga Rusia,” shtoi ai.

Federata gjermane e industrisë së paletave HPE tha këtë javë që prodhuesit e saj po përballeshin me një mungesë “akute” të gozhdëve. Ato nuk janë asnjë detaj në industri: 70 deri në 80 gozhdë nevojiten për të bërë një paletë të vetme.

Historikisht, tregu i paletave ka qenë mjaft i qëndrueshëm. Por pengesat e zinxhirit të furnizimit të shkaktuara fillimisht nga pandemia COVID-19 dhe tani nga lufta në Ukrainë kanë çuar në rritje të paprecedentë të çmimeve. Indeksi i çmimeve HPE të industrisë së drurit të sharruar dhe produkteve me bazë druri për paletat është rritur në qiell gjatë dy viteve të fundit.

Para COVID-19, një metër kub dru kushtonte rreth 150 euro. Në mars, ajo arriti në 450 euro. Paleta standarde evropiane, e njohur si paleta Euro ose paleta EPAL, tani kushton rreth 23 €, nga 9 € në fund të 2020.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.