Macet të rrezikshme për faunën urbane lokale?! – Ja çfarë thonë studimet

Macet shpesh konsiderohen armiku numër një i kafshëve të egra, ndërsa shumë më pak dihet për ndikimin e qenve. Shqetësimi i disa konservatorëve australianë është se kafshët shoqëruese mund të jenë agresive me faunën vendase, veçanërisht gjitarët dhe zogjtë, dhe të çojnë disa specie në zhdukje. Për momentin ka kufizime të rënda për macet shtëpiake, ndërsa për qentë ka vetëm receta për të shkuar me zinxhir në disa zona dhe për të qëndruar brenda kopshteve të pronës. Ky ndryshim deri më tani nuk është mbështetur nga studimet shkencore.
Një studim i ri i publikuar në Frontiers Veterinary Science i kryer nga një ekip studiuesish australianë më në fund sqaron ndikimin relativ të maceve dhe qenve në faunën urbane lokale. Studimi përdor qasjen e shkencës qytetare, përmes pyetësorëve në internet që u kërkonin pronarëve të raportonin dhe identifikonin çdo pre të kafshëve të tyre.
Rezultatet e studimit janë shumë interesante: në të dyja rastet pjesa më e madhe e gjahut ishin gjitarë dhe, prej tyre, ato të parakaluara nga qentë dhe macet, përkatësisht 88% dhe 97% e rasteve, ishin minjtë dhe lepujt, të gjitha speciet e prezantuara kohët e fundit në Australi dhe të konsideruara të dëmshme. Por qentë ishin shumë më të prirur se macet për të dhunuar speciet vendase, 62% kundrejt 47%. Nga këto, speciet më të prekuara ishin zhapikët dhe hardhucat, por qentë ishin më të prirur për të gjuajtur kafshë më të mëdha, të tilla si koala, kangur dhe wallabies, ndërsa: 18% e zogjve të dhunuar nga qentë dhe 14% e atyre që kapeshin nga macet ishin autoktonë, por asnjë popullatë zogjsh grabitqarë, sipas pyetësorit, nuk është në rënie.
Këto gjetje nuk pajtohen me disa studime të mëparshme, të cilat raportojnë një efekt negativ të maceve shtëpiake në popullatat vendase të shpendëve dhe gjitarëve. Megjithatë, vënë në dukje autorët, “shumë studime bazohen vetëm në modele matematikore dhe nuk vlerësojnë dendësinë aktuale të popullsisë. Për shembull, një rishikim sistematik i kohëve të fundit raporton se macet në Shtetet e Bashkuara vrasin miliarda zogj dhe gjitarë çdo vit “. Sipas autorëve, këto shifra janë mbivlerësuar si ekstrapolime nga studime të tjera që kanë përdorur supozime të gabuara, për shembull nuk kanë marrë parasysh kohën e shkurtër që macja mesatare amerikane kalon jashtë shtëpisë, ose mbivlerësojnë numrin e maceve në krahasim me numrat aktual të siguruar nga shoqata e Veterinerëve amerikanë.
Një studim i Zelandës së Re, autorët vazhdojnë, “vlerëson zogjtë e prekur nga macet në një zonë urbane në një mënyrë të pabesueshme, duke pasur parasysh se numri i zogjve të prekur nga macet në 12 muaj është afër ose më i madh se numri i përgjithshëm i shpendëve i pranishëm”.
Faktori kritik, përfundon studimi, nuk është se sa kafshë bëhen pre çdo vit, por ndikimi i përgjithshëm i qenve dhe maceve në popullatat e kafshëve të egra. Grabitja nga macet dhe qentë duket se ka më pak rëndësi se problemet e tjera si humbja e habitatit dhe zhvillimi urban. Përpjekjet efektive të ruajtjes duhet të synohen në bazë të studimeve shkencore, në vend që të fajësojnë një specie të vetme pa prova eksperimentale. WIRED
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.