“Miliardat” elektorale për fermerët. A mund të jepen kaq shumë subvencione në bujqësi?

Bujqësia është ndër sektorët që në këto ditë fushate po pasurohet më shumë se kurdoherë, me para virtuale në formë premtimesh elektorale. Forcat politike kryesore premtojnë investime në këtë sektor në rendin e qindra milionë eurove, kryesisht në formën e mbështetjes direkte për fermerët.

Partia Socialiste premton 240 milionë dollarë në katër vjet dhe kjo është, madje, oferta më e ulët.

Partia Demokratike premton subvencione në rreth 1% të PBB-së në vit, çka e kthyer në vlerë absolute do të thotë më shumë se 100 milionë euro çdo vit.

Oferta më e lartë në ankandin pa para në xhep të fushatës vjen nga LSI-ja, që premton 250 milionë dollarë në vit mbështetje për bujqësinë çdo vit.

Përveç faktit që askush nuk thotë se ku do t’i gjejë kaq shumë para apo nga do t’i zhvendosë për t’i çuar te bujqësia, ka një problem tjetër, edhe më të rëndësishëm.

A mund të përthithë bujqësia shqiptare subvencione që shkojnë në qindra milionë euro?

Përgjigjja është e thjeshtë: sipas përvojës dhe skemave të deritanishme, absolutisht jo.

Në tre vitet e fundit, Agjencia e Zhvillimit Bujqësor dhe Rural ka disbursuar mesatarisht rreth 730 milionë lekë ose 5.4 milionë euro çdo vit.

Në rastin më të mirë, qeveria shqiptare ka arritur të japë afërsisht 10 milionë euro subvencione në vit, shifër kjo e regjistruar në vitin 2009.

Këtu nuk po përmendim faktin që jo të gjitha këto subvencione shkojnë për fermerët, sepse në shifrat totale përfshihet edhe mbështetja për agropërpunimin.

Për të krijuar një ide për aftësinë e sektorit bujqësor për të përthithur financime, po shtojmë edhe vlerën e kredisë së re për këtë sektor nga sistemi financiar, që nuk është më shumë se 5 milionë euro në vit.

Pra, mes granteve qeveritare dhe kredisë, bujqësia mund të absorbojë financime që zor se shkojnë më shumë se 13 milionë euro në vit, ndërsa partitë politike premtojnë financime edhe 20 herë më të larta.

Edhe po të kesh 250 milionë euro për fermerët, ato mund t’i japësh pa kriter si bamirësi apo para nga qielli, por jo si financime që ndihmojnë zhvillimin dhe rritjen e konkurrueshmërisë së sektorit.

Kjo mjafton për të kuptuar sa joserioze dhe të shkëputura nga realiteti janë premtimet e fushatës zgjedhore. Askush nuk premton të zgjidhë problemet reale të bujqësisë, që janë sidomos konkurrueshmëria e ulët nga parcelizimi, mangësitë me dokumentet e pronësisë dhe mungesa e ekspertizës; të gjithë premtojnë të hedhin para që, edhe po t’i jepnin vërtet, në thelb nuk do të zgjidhnin asgjë.

Ersuin Shehu/SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.