Ndryshimet klimatike kërcënojnë kulturat industriale të domates!

Quhen domate industriale (në anglisht processing tomatoes): dhe janë pikërisht ato fruta të destinuara të mbërrijnë në tavolinat tona tashmë të përpunuara, për shembull në formën e ketchup-it ose konservave e salcave të ndryshme. Një studim i botuar në Nature Food analizoi se si ndryshimi i klimës mund të ndikojë në këto kultura dhe lajmet nuk janë të mira. Deri në vitin 2050 oferta globale e domateve industriale pritet të bjerë me 6% krahasuar me periudhën 1990-2009.

Shumë studime kanë analizuar ndikimin e klimës në zinxhirin ushqimor, duke u fokusuar megjithatë në kulturat më të përhapura, si orizi ose gruri: është hera e parë që ne kemi parë pasojat e ndryshimit të klimës në një kulturë specifike si ajo e domatet industriale, dhe rezultatet e projeksionit nuk janë të mira. “Domatet industriale rriten në fusha të hapura, që do të thotë se ne nuk mund të kontrollojmë mjedisin në të cilin rriten”, shpjegon Davide Cammarano, koordinator i studimit.

Studiuesit përdorën pesë modele të ndryshme klimatike për të parashikuar tre skenarë të ndryshëm, duke u fokusuar në tre vendet kryesore prodhuese të domates në botë: SHBA (veçanërisht Kalifornia), Italia dhe Kina, të cilat vetëm prodhojnë 65% të numrit të përgjithshëm të domates industriale. Në të tre skenarët, e ardhmja e kësaj lloj domateje nuk është aspak e ndritur: për 30-40 vitet e ardhshme, ekspertët vlerësojnë një rënie të ndjeshme të rendimentit dhe disa faktorë mund të përkeqësojnë situatën.

Të korrat italiane dhe të Kalifornisë Jugore do të preken veçanërisht nga rritja e temperaturave dhe mungesa e ujit: “Një numër i konsiderueshëm industrish që përpunojnë këtë lloj domate lindin në Itali”, shpjegon Cammarano, i cili nënvizon rëndësinë që sipërmarrësit përgatiten për një të ardhme në të cilën do të ketë gjithnjë e më pak domate lokale për t’u përpunuar.

Situata në Kinë është paksa e ndryshme, pasi të korrat mund të zhvendosen në zonat më veriore, ku klima është më e freskët: në veçanti provinca kineze e Gansu dhe Mongolia mund të presin fushat industriale të domates të së ardhmes edhe nëse, paralajmërojnë ekspertët, totali prodhimi do të ishte vetëm një pjesë e vogël e asaj që janë Kalifornia dhe Italia sot.

Rezultatet e këtyre parashikimeve, nënvizojnë studiuesit, duhet të përdoren nga industritë bujqësore dhe prodhuese për t’u përgatitur për të ardhmen dhe pasojat e ndryshimeve klimatike: “Është e rëndësishme që kompanitë të përpiqen të kuptojnë se si të merren me këto ndryshime, duke zhvilluar operacione dhe kërkime strategjike për të ardhmen”, përfundon Dev Niyogi, një nga autorët e studimit. FCS

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.