Ndryshimi i kryeqytetit, ja Tirana në 2019! Nënkryetari Bashkisë, Arbjan Mazniku, prezanton projektet e dyvjeçarit të ardhshëm

Pas përmbylljes të disa projekteve të rëndësishme si sheshi “Skënderbej“ apo rindërtimi i Pazarit të Ri, Bashkia e Tiranës ka një set projektesh që pritet të ndryshojnë kryeqytetin në 2 vitet e ardhshëm. Në këtë intervistë, nënkryetari i Bashkisë, Arbjan Mazniku jep detaje për punët e nisura si dhe për ato që pritet të fillojnë zbatimin së shpejti

Zoti Mazniku, një nga projektet e prezantuara nga Bashkia e Tiranës para pak javësh është ai i Parkut Qendror. Më konkretisht, çfarë përmban ky projekt?

Ne tashmë jemi në fazën e avancuar të punimeve për bulevardin verior të qytetit, ku po punohet për aksin e tij. Kemi hapur 500 metrat e parë të bulevardit dhe brenda 1 viti e pak muaj ne e mbyllim bulevardin deri në pikën ku ai takohet me lumin, duke i mbyllur plotësisht punimet në këtë aks. Në këtë moment lind nevoja për studimin e zonës, që do të thotë si do të zhvillohet kjo zonë. Pjesa shumë e rëndësishme është që projekti ka pësuar një set ndryshimesh nga vizioni i mëparshëm. Kryesorja është fakti që kemi shtuar një park të madh, rreth 5-6 herë më i madh se parku “Rinia“, çka do të thotë se është një park shumë i madh në qendër të qytetit.

Zona është studiuar në detaje për  rrugët, akset, shërbimet publike, shkollat, çerdhet apo  qendrat shëndetësore. Tashmë në Këshillin Bashkiak të Tiranë është miratuar vendimi që i hap rrugën koncesionit për ndërtimin e 17 shkollave të reja. Kemi të bëjmë me një partneritet publik-privat. Ky projekt është jo vetëm novator, por edhe projekti që do të na japë në kohën më të shkurtër të mundshme një zgjidhje për një problem historik, që nuk ka patur zgjidhje në Tiranë.

Ne sot kemi më shumë se 70% të shkollave të qytetit, të cilat bëjnë mësim me 2 turne. Me këtë investim, që do të nisë në fillim të 2018-ës do të kemi mundësinë që brenda një viti të mbyllim këtë sagë dhe të shkojmë në një koncept ku e gjithë Tirana të ketë kapacitet për të bërë mësim me një turn. Por kjo, është gjithashtu e rëndësishme sepse na jep mundësi për 2 elementë të avancimit të sistemit arsimor në Tiranë.

Së pari, fokusimin e fortë te koncepti i shkollës si qendër komunitare, që do të thotë se shkollat gjatë pasdites të përdoren nga komuniteti gjatë pasdites për aktivitete sportive e kulturore, por edhe për të dhënë mundësinë e  pilotimit që fillon sivjet, që shkollat të përdoren jo vetëm për pjesën e mësimdhënies, por edhe për pjesën e përgatitjes së mësimeve në shkollë deri në pasdite, duke i dhënë mundësi fëmijëve  të jenë nën kujdesin e mësuesve për një periudhë më të gjatë, çka do i lehtësonte jetën prindërve kur janë në punë.

Përse u zgjodh pikërisht kjo formë për ndërtimin e shkollave, pra pse partneriteti publik-privat?

Me buxhetin e ri të bashkisë, investimi në shkolla është rritur, por kjo do të thotë se ne mund të bëjmë 1 shkollë e gjysmë të re në vit. Me këtë hap ne na duheshin 12 vjet që të arrijmë të realizojmë nevojën që qyteti ka për shkolla të reja. Kështu që ne kemi mundësi ose të presim 12 vjet ose të bëjmë një partneritet publik-privat me disa investitorë privatë, të cilët i ndërtojnë në një moment me paratë e tyre dhe ne i shlyejmë për një periudhë 7-vjeçare.

Kështu ne do i kemi shkollat menjeherë, me kosto më të ulta se ç’do t’i kishim bërë me procedurë prokurimi, por do të fitojmë vite në sistem arsimor. Që në vitin 2019 ne do të kemi shkolla për gjithë fëmijët dhe pas 7 vitesh i paguajmë investitorët.

Një tjetër projekt që pritet të zbatohet nga bashkia është furnizimi 24 orë me ujë të pijshëm, që do të paraprihet nga një rritje e çmimit të ujit me 20 lekë/m³  për abonentët familjarë. Përse është e domosdoshme rritja e çmimit të ujit për realizimin e këtij projekti?

Ne jemi në një situatë ku qyteti prej 20 vitesh ka patur furnizim me ujë për 6-7 orë. Ne e kemi rritur me 30%  kohën e furnizimit me ujë, por kjo është plotësisht e parëndësishme, pasi për një familje të Tiranës të marrë 7 orë ujë apo 10 orë ujë në ditë, s’ka diferencë sepse gjithsesi ata duhet të kenë depozita private për të patur 24 orë ujë.

Për të shkuar në shërbimin 24 orë me ujë, sipas studimit japonez të vitit 2012 presupozhet që është i nevojshëm një investim prej të paktën 220 -270 milion euro për të patur mundësi që të përmirësohet i gjithë sistemi: kapaciteti përpunues i ujit, rrjeti shpërndarës dhe më pas rrjeti brenda qytetit.

Vetëm në këtë mënyrë ne mund të shkojmë me shërbim 24 orë ujë të pijshëm në rubinet. Ujësjellës-Kanalizime Tiranë është një kompani që po menaxhohet shumë mirë, ka realizuar një bilanc pozitiv gjatë këtyre 2 viteve dhe ne investojmë nga të ardhurat e buxhetit 4-5 milionë euro në vit. Por për të arritur objektivin e furnizimit 24 orë me ujë, në këto kushte na duhen 40 vjet. Gjithsesi unë besoj që rritja e çmimit të ujit është një investim që bën secili prej nesh për të kursyer para.

Çfarë do të ndodhë me terminalet e autobusëve?

Ne kemi gati projektet për 2 terminalet e transportit: terminalin lindor dhe perëndimor, të cilët do të ndihmojnë rrënjësisht funksionimin e qytetit dhe cilësinë e jetës së qytetarëve, pasi të gjithë qytetarët që do të udhëtojnë në linjat ndërubane, pra që kanë nevojë të shkojnë në një qytet tjetër me autobus apo që kanë nevojë të shkojnë në shtet tjetër me autobus, do të kenë mundësi që në mënyë shumë civile të udhëtojnë me autobus nga banesa e tyre drejt terminaleve të autobusëve dhe aty të kenë mundësi të bëjnë këmbimin nga transporti urban, në transportin ndërurban apo ndërkombëtar. Pra, të kenë mundësi që në një zonë civile, me dhoma të të mira ku mund të qëndrojnë, të presin biletën e më pas të lëvizin. Do të kenë mundësi që këtë ta bëjnë në mënyrë qytetare, por edhe funksionale. Kjo është e rëndësishme gjithashtu, pasi do të evitojmë futjen në qytet të autobusëve ndërurbanë, që shtojnë në mënyrë fiktive trafikun dhe ndotjen qytetit.

Një tjetër projekt i filluar tashmë është rehabilitimi i lumit të Lanës. Çfarë parashikon ai më konkretisht?

Ne po vazhdojmë punimet për zgjatimin e infrastrukturës së Lanës. Lana prej shumë vitesh ka ngelur e sistemuar nga Pallati me Shigjeta deri te Materniteti i Ri, ndërkohë që ne do të zgjerojmë edhe pjesën lindore, nga Materniteti deri në Shkozë. Punimet për rehabilitimin e kësaj zone kanë filluar. Do të krijohet një zonë e gjelbëruar në të dy anët e lumit të Lanës, me rrugë e trotuare të rehabilituara, duke krijuar një zonë të re të zhvillimit urban. Gjithashtu, do të fillojmë shumë shpejt punimet për zgjerimin e krahut perëndimor.

Tashmë kemi përfunduar studimin dhe shumë shpejt fillojmë dhe punimet nga Pallati me Shigjeta, deri te pika që lidhet me sheshin “Shqiponja”, që janë 2.1 km të tjerë të Lanës që do të rikualifikohen dhe marrin jetë.

Po në drejtim të parkimit, a keni projekte të rinj për shtimin e kapaciteteve?

Kemi 2 projekte të rëndësishme të parkimeve nëntokësore, pas suksesit shumë të madh të sheshit “Skënderbej” dhe parkimit në fillim të Bulevardit të Ri. Një është në sheshin “Italia“, ngjitur me stadiumin “Qemal Stafa” dhe një tjetër te këndi i lojërave te rruga e Elbasanit. Këto 2 parkime, përveç investimit në parkime nëntokësore, janë investime të cilat rigjenerojnë të ardhura për qytetin.

Për shembull parkimi në sheshin “Skënderbej” do të ketë mundësi të “lajë”  koston e ndërtimit të tij për një periudhë 2.5 vjet dhe më pas do të gjenerojë në mënyrë konstante të ardhura për kryeqytetin. Kjo do të thotë që të gjitha janë investime, të cilat kthehen në pasuri për qytetin e që gjenerojnë të ardhura në mënyrë të vazhdueshme.

A ka projekte të tjera që pritet të zbatohen në këto 2 vite?

Gjatë këtyre dy viteve do të fillojmë punimet për rikonstruksionin e Unazës së Vogël. Ajo është rikonstruktuar për herë të fundit para 13 vitesh dhe në disa segmente ka elemente amortizimi të rënda dhe ka nevojë për ristrukturim tërësor në mënyrë që të kthehet në një aks që rrjedh në mënyrë të natyrshme dhe të mos ketë problematika. Po ashtu, fillojmë punën për unazën e dytë dhe të katërt, që janë gjithashtu 2 elemente shumë të rëndësishme të planit urbanistik të Boerit.

Një tjetër projekt që do të fillojë të zbatohet është “Pylli Orbital“, i cili do të rrethojë gjithë qytetin me një pyll. Do të jetë një punë shumë  intensive për këtë park, megjithëse është një projekt që do të zgjasë 7-8 vjet për t’u mbaruar në tërësinë e tij, por këto 2 vite do të jenë shumë të rëndësishme për fillimin e këtij procesi. Gjithashtu, do të punojmë për rijetëzimin e “Piramidës“ dhe për vënien në funksion të saj. Një tjetër projekt është edhe rivënia në jetë e kopshtit zoologjik dhe kopshtit botanik, si dy elemente shumë të rëndësishme të “Parkut të Integruar të Liqenit“, por edhe si elementë të rinj që i shtohen atij.

Po ashtu, që sivjet do të fillojmë investimin për atë që quhet rrjeti minimal i rrugëve që mund të përshkohen me biçikletë në kryqytet si një pjesë thelbësore që duhet ta bëjë qytetin më miqësor ndaj atyre që përshkojnë qytetin me biçikletë, duke krijuar një rrjet të mbrojtur dhe të posaçëm për përdoruesit e biçikletës.

Ola Mitre/SCAN Magazine

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.