Nuk janë vetëm bakteret – Pse duhet të hiqni këpucët kur hyni në shtëpi?!

Të ecësh në dhomën e gjumit, kuzhinën dhe dhomën e ndenjes me të njëjtat këpucë që përdorni për të dalë është thjesht e neveritshme. Verdikti i një grupi shkencëtarësh që studiojnë ndotësit e shtëpisë, lë pak hapësirë për interpretim. Një e treta e pluhurit dhe papastërtisë që grumbullohet në shtëpitë tona vjen nga jashtë, era i fryn nëpër dritare ose pikërisht duke gërvishtur nën thembra të këpucëve. Jo vetëm mbetjet e gjetheve dhe baktereve fekale (siç është Escherichia coli, e pranishme në jashtëqitjen e qenve dhe në 96% të tabanit të këpucëve) kalojnë para rrogozit të derës, por edhe më shumë mysafirë të padëshiruar dhe të dëmshëm.
Mark Patrick Taylor dhe Gabriel Filippelli janë kimistë mjedisorë nga Autoriteti i Mbrojtjes së Mjedisit të Shtetit të Viktorias, Australi dhe Universiteti i Indianës (SHBA). Ata kanë shpenzuar dekadën e fundit duke hulumtuar ndotësit shtëpiak përmes një iniciative, Programi i Analizës së Pluhurit 360, i cili mbledh mostra nga fshesat elektrike shtëpiake së bashku me një pyetësor mbi stilin e jetesës së banorëve të atyre shtëpive. Katalogu i “katrahurave” që ne e tërheqim veten brenda me këpucë është më i madh nga sa mendoni.
Siç shpjegohet në The Conversation, ekipi identifikoi patogjenë rezistent ndaj antibiotikëve në këpucë dhe dysheme (përfshirë Staphylococcus aureus dhe Clostridium difficile, që shkaktojnë shumë infeksione spitalore), toksina të mbetura të asfaltit me veti kancerogjene dhe përçarës endokrine (dmth substanca të afta të ndërhyjnë me njeriun në sistemin endokrin) që përdoret për shembull në kimikatet e kopshtit.
Analiza e pluhurit të mbledhur në shtëpitë e 35 vendeve të ndryshme tregoi gjithashtu gjurmë të metaleve potencialisht toksike si arseniku, kadmiumi dhe plumbi, në përqendrime të ndryshme në varësi të vendndodhjes dhe të lidhura me aktivitete të ndryshme në natyrë (miniera, shkrirja ose djegia e metaleve, gazrat e shkarkimit të automjeteve, prania e thjeshtë në tokat e kontaminuara).
Në vlerësimin e ndotësve shtëpiak, grupi i shkencëtarëve u ndesh gjithashtu me substanca radioaktive me origjinë industriale, mikroplastikë të lidhur shpesh me qilima dhe bojëra (fibrat që rrjedhin nga nafta përbëjnë 39% të pluhurit të shtëpisë) dhe PFAS, acide perfluoroakrilike, të përdorura gjerësisht në industri , të cilat kanë një qëndrueshmëri të lartë në mjedis dhe që, në terma afatgjatë, tregohen si faktorë rreziku për patologji të ndryshme. Me pak fjalë, krahasuar me artikujt e tjerë në listë, bakteri pothuajse kalon për një shok dhomë i pranueshëm. FCS
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.