Opabinia: Krijesa më e çuditshme që ka jetuar ndonjëherë në Tokë!

Nëse do të hyje në një departament paleontologjie dhe do të pyesje me zë “cila është kafsha më e çuditshme që ka jetuar ndonjëherë në Tokë?”, sipas të gjitha gjasave do të ngriheshin dy kore: nga njëra anë ata që brohorasin Anomalocaris, nga ana tjetër ata që festojnë ‘Opabinia’. Të dy janë artropodë të zhdukur, kanë jetuar rreth 500 milionë vjet më parë, por i pari i përket rendit të radiodonteve dhe ka shumë të afërm të njohur, ndërsa i dyti është një nga kafshët më të vetmuara në historinë e Tokës: zbuluar në 1912, Opabinia është i vetmi përfaqësues i njohur i këtij lloji. Ose më saktë, ishte: një studim i botuar në Proceedings of the Royal Society B tani përshkruan një të afërm të tij – opabiniidin e dytë të zbuluar ndonjëherë!

Anomalocaris dhe Opabinia janë dy përfaqësuesit më të famshëm të faunës Burgess, një koleksion speciesh (artropodë, por edhe sfungjerë dhe krimba) të gjetura në Burgess Shale, një depozitë fosile në Kanada, e cila përfaqëson një dritare të jashtëzakonshme në shpërthimin Cambrian – një relativisht periudhë e shkurtër (që zgjat 15/25 milion vjet dhe filloi rreth 541 milion vjet më parë) gjatë së cilës u shfaqën shumë nga phyla moderne të kafshëve.

Burgess Shale është plot me krijesa me forma të çuditshme dhe të ndryshme nga ato të pasardhësve të tyre modernë, por është e mundur që Opabinia të fitojë çmimin e kafshëve më të çuditshme ndonjëherë: ishte rreth 7 cm e gjatë, me pesë sy, gojën e kthyer prapa dhe e pozicionuar në pjesa e poshtme e kafkës dhe një proboscis i mbërthyer që ndoshta përdorej për të çuar ushqimin në zgavrën me gojë. Fosili i ri i përshkruar në studim u zbulua në vitin 2008 dhe fillimisht u klasifikua si radiodon, dhe për këtë arsye një i afërm i Anomalocaris.

Stephen Pates, paleontologu dhe autori i parë i studimit, nuk ishte kurrë plotësisht i bindur për këtë atribut dhe u përpoq të ri-analizonte fosilin duke krahasuar karakteristikat e tij me ato të 50 artropodëve të tjerë të gjallë dhe të zhdukur, duke përfshirë Anomalocaris dhe Opabinia.

Rezultatet e krahasimit zbuluan se kafsha, e cila i përket species Utaurora comosa dhe e cila nuk u zbulua në Kanada, por në Utah, në fakt është më e lidhur me Opabinia, dhe për këtë arsye klasifikohet si një opabiniid – e dyta që zbulojmë pas origjinalit. Jo vetëm kaq: Utaurora jetoi disa milionë vjet pas Opabinia, gjë që tregon se sipas të gjitha gjasave ky grup përfshinte specie të tjera që ne nuk i kemi zbuluar ende. Me pak fjalë, Opabinia nuk ishte vetëm. FCS

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.