Oqeanet po mbrojnë Tokën – Por kjo nuk do të zgjasë për shumë kohë

Mesazhi është i qartë: kanë mbetur vetëm disa vjet për të ulur në mënyrë drastike emetimet e gazrave serë në atmosferë dhe për të shpëtuar Tokën. Oqeanet po na mbrojnë, por kjo nuk mund të vazhdojë edhe për shumë kohë.

Raporti i ri special i Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimin e Klimës (Ipcc), “Oqeanet dhe Kriosfera në një Klimë që Ndryshon”, tregon ndryshimet fizike dhe ndikimet e pësuara nga oqeanet dhe kriosfera, duke theksuar opsionet më të mira të disponueshme përmes një seri skenarësh të politikës që duhet ndjekur për të minimizuar ndikimet e tanishme dhe të ardhshme në popullsi dhe ekosisteme. Ky është raporti i tretë special i prodhuar nga Ipcc në muajt e fundit, pas atyre mbi ndikimin e ngrohjes globale prej 1.5 gradë Celsius dhe mbi marrëdhëniet midis ndryshimit klimatik dhe shkretëtirëzimit, ​​degradimit të tokës, menaxhimit të qëndrueshëm të territorit dhe sigurisë ushqimore.

Që nga vitet 1970 dhe 1980, oqeanet kanë thithur përkatësisht mbi 90% të nxehtësisë së tepërt në sistemin klimatik dhe 20-30% të emetimeve globale të dioksidit të karbonit. Nga njëra anë, kjo ka qenë një pengesë vetë rritjen e temperaturave dhe përqendrimit të dioksidit të karbonit në atmosferë; nga ana tjetër, ka pasur një acidifikim të oqeaneve dhe një rritje konstante të temperaturës së tyre, e cila është më shumë se dyfishuar në dy dekadat e fundit. Kur kjo aftësi thithëse të zvogëlohet, derisa të shterojë, atmosfera do të gjendet përballë një presioni edhe më të madh.

Paralelisht, humbja e akullit kërcënon të përshpejtojë procesin. Sipas raportit, në dekadat e fundit kriosfera është hasur me tërheqjen e akullnajave të shumta detare dhe kontinentale, si dhe humbjen e zonave të mëdha të kapakëve të akullit të Groenlandës dhe Antarktikut. Për shkak të efektit albedo, akullnajat kanë vepruar si “pasqyrë” deri më tani, duke reflektuar një pjesë të mirë të rrezatimit diellor të marrë: për shkak të shkrirjes së tyre, megjithatë, ky efekt mund të ulet ndjeshëm, duke kontribuar në një akumulim më të madh të nxehtësisë si nga ana e oqeaneve ashtu edhe nga atmosfera, me një efekt zinxhir që mund të çojnë në një shkrirje të mëtejshme dhe më të shpejtë të vetë akullit.

Pasoja e drejtpërdrejtë e shkrirjes së akullit ka qenë rritja progresive e nivelit të detit, e barabartë me 16 cm nga 1902 në 2015. Por në dekadën e fundit u vërejt një përshpejtim i paparë, prej 2.5 herë më i lartë se mesatarja e shekullit të kaluar.

Nga vëzhgimet mbi ndryshimet fizike, rrjedhimisht është e qartë se sa kritike është situata dhe sa të rënda janë ndikimet (aktuale dhe potenciale) në ekosisteme. Parashikimet e ardhshme, është e qartë, ndryshojnë në bazë të vendimeve për uljen e emetimeve që do të merren në nivel global. Sipas raportit, megjithatë, ndikimet mbi oqeanet dhe kriosferën do të vazhdojnë të paktën deri në vitin 2050 me një ritëm në rritje, ndërsa në gjysmën e dytë të shekullit ato do të mund të ulen nëse vetë njerëzimi në mënyrë të menjëhershme do të miratojë masa drastike për të zvogëluar emetimet e gazrave serë. Që kjo të ndodhë, është thelbësore që vendet të angazhohen sa më shpejt të jetë e mundur për një rritje të ambicieve globale, duke i dhënë zbatim të plotë dispozitave të Marrëveshjes së Parisit. Si gjithmonë, e ardhmja varet vetëm nga zgjedhjet tona. (LK)

Edel Strazimiri / SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.