Polonia dhe Bullgaria mund ta përballojnë ndërprerjen e gazit rus. Por për sa kohë dhe cilat janë alternativat?!

Nëse ka pasur ndonjëherë një kohë që Rusia të ndërpresë furnizimet me gaz për Poloninë dhe Bullgarinë, pranvera ishte ndoshta ideale pasi konsumatorët nuk kanë gjasa ta ndiejnë ndikimin në shtëpi, por gara është tani për të gjetur alternativa për industrinë dhe përpara se të rikthehet i ftohti. Vendimi i Gazprom, i njoftuar dy vendeve të interesuara anëtare të BE-së të martën në mbrëmje, është përshkruar si “shantazh” nga shefja e Brukselit Ursula von der Leyen dhe një “kujtesë e fortë” se bllokut i duhen “partnerë të besueshëm për të ndërtuar pavarësinë e tij energjetike”.
Ajo u përpoq gjithashtu të minimizonte pasojat, duke theksuar se vendet fqinje janë rritur për të furnizuar me gaz Poloninë dhe Bullgarinë. Autoritetet në të dy vendet kanë dhënë gjithashtu një notë qetësuese me kryeministrin e Bullgarisë, Kiril Petkov, duke lavdëruar përfundimin e planifikuar të ardhshëm të Interkoneksionit të Gazit Greqi-Bullgari (IGB), i cili do të sjellë kryesisht gaz azerbajxhanas në vend. Në të njëjtën kohë, ministrja polake e klimës dhe mjedisit, Anna Moskwa theksoi se rezervat do të thotë se “do të ketë gaz në shtëpitë polake”.
Megjithatë, ekspertët kanë thënë gjithashtu se megjithëse konsumatori mesatar është i mbrojtur nga ngrirja e gazit rus deri në dimër, tabloja është shumë e ndryshme për industrinë.
Dimri polak ‘do të jetë i vështirë’
Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), qymyri furnizoi pak më shumë se 40% të përzierjes energjetike të Polonisë në vitin 2020, e ndjekur nga nafta (rreth 30%) dhe gazi natyror (rreth 18%), ndërsa pjesa tjetër vinte nga biokarburantet dhe mbetjet si si dhe burime të tjera të burimeve të rinovueshme duke përfshirë erën dhe diellin.
Megjithatë, Polonia gjeneron më pak se gjysmën e 46% të nevojës së saj për energji, duke prodhuar rreth 80% të qymyrit që konsumon, por vetëm 20% të gazit dhe 3% të naftës. Kështu, pjesa tjetër plotësohet nga importet. Rreth gjysma e gazit dhe gati dy të tretat e importeve të naftës në Poloni vijnë nga Rusia, sipas Forum Energii, një institut kërkimi.
Këto shifra janë të larta, por ende shumë më të ulëta se disa vite më parë, kur rreth 80% e importeve të gazit të Polonisë vinte nga Rusia. Kur u miratua vendimi i Gazprom, Moskwa pretendoi se vendi ishte përgatitur pikërisht për një skenar të tillë dhe se “në sajë të investimeve në infrastrukturë, si tubacioni Baltik ose lidhjeve me shtetet e tjera anëtare, sistemi polak i gazit, si një nga të paktët në Bashkimi Evropian, është në gjendje të braktisë plotësisht furnizimet nga Rusia.”
Ajo shtoi se rezervat e gazit ishin me kapacitet 76%. Dr Joanna Maćkowiak Pandera, Presidente e Forum Energii, shpjegoi për Euronews se “vendimi i Gazprom nuk do të ndikojë në prodhimin e energjisë elektrike” në Poloni. Tubacioni Baltik, i cili do të dërgojë gaz natyror nga Norvegjia në Poloni përmes Danimarkës, nuk është përfunduar ende pasi është goditur nga vonesat. Ajo pritet të dërgojë 10 miliardë metra kub gaz në vit në Poloni rreth gjysmën e konsumit të përgjithshëm të vendit.
Tani është planifikuar të fillojë funksionimin më 1 tetor, megjithëse me vëllime më të ulëta, dhe të jetë plotësisht funksional nga 1 janari 2023, kohë në të cilën dimri duhet të ketë arritur mirë dhe vërtet në Kontinentin e Vjetër. AP
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.