Prodhuesi më i madh në botë i vajit vegjetal ndalon eksportet – Shkak, rritja e inflacionit global të ushqimit!
Indonezia, prodhuesi më i madh në botë i vajit të palmës, njoftoi planet për të ndaluar eksportet e vajit vegjetal më të përdorur gjerësisht të premten, në një lëvizje tronditëse që mund të nxisë më tej inflacionin në rritje të ushqimit global.
Ndalimi i dërgesave të vajit të gatimit dhe lëndëve të tij të para, të përdorura gjerësisht në produkte që variojnë nga ëmbëlsirat tek produktet kozmetike, mund të rrisë kostot për prodhuesit e ushqimeve të paketuara globalisht dhe t’i detyrojë qeveritë të zgjedhin midis përdorimit të vajrave bimore në ushqim ose për biokarburantet. Indonezia zë më shumë se gjysmën e furnizimit global të vajit të palmës.
Në një transmetim video, presidenti i Indonezisë Joko Widodo tha se dëshironte të siguronte disponueshmërinë e produkteve ushqimore në shtëpi, pasi inflacioni global i ushqimit u rrit në një nivel rekord pas pushtimit të Rusisë ndaj prodhuesit kryesor të të korrave, Ukrainës.
Njoftimi do të dëmtojë konsumatorët në blerësin kryesor në Indi dhe në mbarë botën, tha Atul Chaturvedi, president i organit tregtar të Shoqatës së Ekstraktuesve të Tretësve të Indisë (SEA). Çmimet alternative të vajit vegjetal u rritën në përgjigje të masës që do të hyjë në fuqi më 28 prill. Vaji i sojës, vaji i dytë vegjetal më i përdorur, u rrit me 4.5% në një nivel rekord prej 83.21 cent për paund në Bordin e Tregtisë së Çikagos.
Çmimet globale të vajit të papërpunuar të palmës, të cilin Indonezia e përdor për vaj gatimi, janë rritur në nivelet më të larta historike këtë vit mes kërkesës në rritje dhe prodhimit të dobët nga prodhuesit kryesorë Indonezia dhe Malajzia, plus një lëvizje nga Indonezia për të kufizuar eksportet e vajit të palmës në janar që u hoq në Mars.
Kompanitë e produkteve shtëpiake dhe ushqimore duke përfshirë Procter & Gamble Co (PG.N), Nestle SA dhe Unilever PLC janë blerës të mëdhenj të vajit të palmës. Prodhuesi i biskotave Oreo, Mondelez International Inc përbën 0,5% të konsumit të vajit të palmës në nivel global, sipas faqes së saj të internetit.
Vende të tjera kanë eksperimentuar me proteksionizmin e të korrave në përpjekje për të mbajtur çmimet e brendshme të ulëta. Argjentina, eksportuesi më i madh në botë i sojës së përpunuar, ndaloi shkurtimisht shitjet e reja jashtë shtetit të vajit dhe miellit të sojës në mes të marsit përpara se të rritte normën e taksës së eksportit për këto produkte në 33% nga 31%.
Departamenti Amerikan i Bujqësisë kërkoi bashkëpunim ndërkombëtar gjatë luftës në Ukrainë, në vend të ndalimeve të eksporteve. Tregjet globale të vajit ushqimor janë tronditur këtë vit nga pushtimi rus i Ukrainës, një lëvizje që Rusia e quan një “operacion special” për të çmilitarizuar fqinjin e saj, i cili ndërpreu dërgesat e vajit të lulediellit nga rajoni.
Prodhuesit malajzianë thonë se eksportuesi numër 2 në botë i vajit të palmës, i cili po përballet me një mungesë prodhimi për shkak të mungesës së fuqisë punëtore të shkaktuar nga pandemia, nuk ka gjasa të jetë në gjendje të mbyllë hendekun. Indonezia që nga viti 2018 ka ndaluar dhënien e lejeve të reja për plantacionet e vajit të palmës, të cilat shpesh fajësohen për shpyllëzimin dhe shkatërrimin e habitateve të kafshëve të rrezikuara si orangutanët. Shoqata e industrisë së vajit të palmës GAPKI tha se do t’i përmbahej politikës, por kishte rezerva.
Në Indonezi, çmimi me pakicë i vajit të gatimit është mesatarisht 26,436 rupiah (1,84 dollarë) për litër, më shumë se 40% deri më tani këtë vit. Në disa provinca në të gjithë vendin, çmimet janë pothuajse dyfishuar vetëm gjatë muajit të kaluar, sipas një faqeje të monitorimit të çmimeve.
Demonstrata nga studentët janë zhvilluar në disa qytete anembanë Indonezisë ditët e fundit për çmimet e larta të vajit të gatimit. Qeveria e Indonezisë ka vendosur një kufi prej 14,000 rupiah për litër për vajin me shumicë, por të dhënat e Ministrisë së Tregtisë treguan se ai u shit me më shumë se 18,000 rupiah këtë muaj. Një hetim qeveritar është duke u zhvilluar mbi korrupsionin e dyshuar që përfshin lejet e kërkuara të eksportit. RTS
Edel Strazimiri / SCAN
*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.