Pse çmimet e karburantit në SHBA po rriten kur Amerika përdor shumë pak naftën ruse?

Për shoferët amerikanë kostoja po bëhet më e lartë pasi çmimet e gazit në SHBA rriten në nivele rekord. Megjithëse Shtetet e Bashkuara shumë pak përdorin naftën ruse, pushtimi rus i Ukrainës është ende një faktor i madh në rritjen e çmimit të gazit ndër arsye të tjera.

Pra, pse nafta ruse po ndikon në SHBA?

Shumica e naftës ruse shkon në Evropë dhe Azi. Por çelësi këtu është të mendosh për furnizimin me naftë globalisht, dhe jo për SHBA-në në mënyrë specifike. Bota e mallrave është shumë e ndërlidhur dhe nafta vlerësohet përmes një tregu global. Pra, ajo që ndodh në një zonë të botës mund të ndikojë në një tjetër.

Problemi në fjalë është se Rusia është një nga furnizuesit më të mëdhenj të naftës në botë. Në dhjetor, për shembull, Rusia dërgoi rreth 8 milionë fuçi naftë dhe produkte të tjera të naftës në tregjet globale, duke përfshirë 5 milionë fuçi naftë bruto që përdoret për prodhimin e benzinës ndër artikuj të tjerë.

Dhe po, është e vërtetë që shumë pak nga kjo furnizim ruse shkon në Shtetet e Bashkuara, vetëm 90,000 fuçi naftë bruto në ditë në dhjetor, sipas statistikave më të fundit të qeverisë amerikane.

Në 2021, përkundrazi, Evropa mori 60% të eksporteve të naftës të Rusisë dhe Kina mori 20%.

Por mbani mend se nafta blihet dhe dërgohet nëpër botë përmes një tregu global të mallrave. Pra, në këtë kuptim nuk ka shumë rëndësi se kush në mënyrë specifike po goditet nga humbja e naftës ruse, sepse oferta më e ulët ndikon në ato çmime globale pavarësisht se çfarë. Dhe siç e dimë nga Econ 101, kur ka më pak ofertë të një artikulli në kërkesë, çmimet rriten.

Për shembull, nëse Evropa blen më pak naftë ruse, do të duhet ta zëvendësojë atë me naftë nga diku tjetër, ndoshta nga Organizata e fuqishme e vendeve eksportuese të naftës, e udhëhequr nga Arabia Saudite. Kjo rritje e kërkesës për naftën e OPEC-ut do të rrisë çmimet e saj të papërpunuar. Dhe me mend se kush tjetër blen qindra milionë fuçi naftë të OPEC-ut? Shtetet e Bashkuara.

Pse ka më pak furnizim rus, gjithsesi?

Në fillim, Perëndimi, përfshirë SHBA-në, përjashtuan naftën dhe gazin natyror rus nga sanksionet që vendosën. Administrata Biden ndryshoi kursin e saj të martën, duke ndaluar importet e naftës ruse dhe karburanteve të tjera në SHBA, ndërsa Mbretëria e Bashkuar tha se do të heqë gradualisht importet e naftës ruse deri në fund të vitit. (BE është në një vend më të vështirë për këtë, sepse ata janë shumë më të varur nga nafta ruse.)

Por gjithsesi mungesa fillestare e ndalimeve formale nuk kishte shumë rëndësi për sa i përket çmimeve. Ka pasur një ndalim de fakto për naftën ruse që nga fillimi i pushtimit, me shumicën e furnizimit të vendit të mbetur i pashitur.

Kjo për shkak se tregtarët e naftës janë tepër nervozë për të prekur gjërat. Ekziston një ton pasigurie në lidhje me blerjen e naftës ruse, nëse ka të bëjë me aftësinë për të mbyllur marrëveshje duke pasur parasysh sanksionet ndaj sistemit bankar të Rusisë, ose gjetjen e cisternave të gatshme për të shkuar në portet ruse mes rreziqeve të transportit detar në zonën e luftës.

Si rezultat, lloji kryesor i naftës që Rusia eksporton në Evropë po ofrohet për shitje me një zbritje të madhe, sepse askush nuk e dëshiron atë. JPMorgan vlerësoi së fundmi më shumë se 4 milionë fuçi në ditë naftë ruse është lënë mënjanë.

Pra, investitorët në thelb po e vendosin çmimin e naftës sikur furnizimi i Rusisë të mos jetë fare i disponueshëm. Dhe përsëri, më pak ofertë = çmime më të larta.

SCAN

*Material i përgatitur nga portali SCAN. Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.